Χθες πάντως – σας το ορκίζομαι – δεν επέδραμε κανένας στα σούπερ-μάρκετ των νησιών του Αιγαίου. Στα ίδια και στα ίδια απαξάπαντες, όπως και προχθές και αντίπροχθες εξάλλου, στα ίδια και στα ίδια από τότε που φύγατε καλοί μας καλοκαιρινοί επισκέπτες, με μόνη διαφορά ότι τώρα βραδιάζει νωρίτερα και κόψαμε και τα μπάνια, κρύου ένεκα. Στα ίδια και στα ίδια παρά το ότι μαύρα σύννεφα είχαν κάτσει πάνω από τα νησιά.
Σύννεφα της βροχής, μην πάει ο νους στο κακό… Και πού είσαστε… Μην νομίσετε πως το μέτωπό μας παγώνει από το φόβο. Τα κούτελά μας παγώνουν από τον αγέρα κι οι καρδιές μας – καρδιές ανοιχτές σε τέτοια πράγματα – δεν παγώνουν στις πολεμικές ανακοινώσεις των καναλιών.
Ή μήπως δεν τις είδατε και δεν τις ακούσατε τις τελευταίες;
Γύρω στις 7 το βράδυ στην αγορά της Μυτιλήνης, χθες, είναι η ώρα που γυρνούν οι τράτες… Οι καπετάνιοι τους δεν ξέρουν, δεν είδαν, δεν ακούγονται οι φωνές στο Αιγαίο, δεν ακούγονται περισσότερο από τον αχό της θάλασσας…
Πέρα στη μεσαριά κοντά στις Φώκιες τα είπαν λέει με τον Τούρκο τον ψαρά και ήπιαν και καφέ, καρσί ο ένας στην τράτα του άλλου, τούτα τα σκαριά ΔΕΝ συγκρούονται, περιμένοντας να ‘ρθει η ώρα για να ξενερίσουν τα δίχτυα. Να τραβήξουν και να φέρουν στον αγέρα την πολύτιμη καρδιά του Αιγαίου, την ψαριά τους.
Γιατί η καρδιά του Αιγαίου, το ξέρετε θαρρώ, είναι η ψαριά του. Και οι νησιώτες, οι άνθρωποι που αγαπούν τον τόπο τους είναι η αιγαιοπελαγίτικη ψυχή…
«Τι γίνεται τώρα, πάλι φασαρία θα έχουμε;», με ρωτήσανε δυο-τρεις…
«Ε, δεν μάθαμε να ζούμε με τη φασαρία;», τους απάντησα.
«Μωρέ η φασαρία έμαθε να ζει με εμάς…», απόσωσε κάποιος.
Μάθαμε να ζούμε με τις κρίσεις, ή μ’ αυτό που κάποιοι βαφτίζουν κρίσεις, μάθαμε ότι κάποιοι θυμούνται το Αιγαίο και τους νησιώτες μετά τις κρίσεις για να τους ξεχάσουν λίγο αργότερα, μάθαμε να ακούμε και τους μονίμως από οθονών φωνασκούντες κάπως σαν κάθε πρωί υποδεχόμαστε την Ανατολή και τον ήλιο.
Μάθαμε απ’ όλα αυτά και μαζί με αυτά μας μάθαν κι οι καιροί. Που δεν αλλάζουν, μόνο κρατούν κι αυτοί εμάς για σημαδούρα τους. Μας βλέπουν και περιμένουν. Τους βλέπουμε και περιμένουμε.
Χρόνια τώρα η ζωή μας στο Αιγαίο… Πάνω-κάτω η ιστορία… Της κρίσης.
* Το χρονογράφημα αυτό πρωτοδημοσιεύθηκε στην «Ελευθεροτυπία» την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 1997. Αναδημοσιεύεται σήμερα 21 χρόνια μετά εις απόδειξιν ότι… όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν!
