του Παναγιώτη Ανδριώτη*
Στις 16/7/2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκάλυψε το προσχέδιο της ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ για μετά το 2027. Για πρώτη φορά η αγροτική πολιτική εντάσσεται σε ένα καινούργιο σχέδιο χρηματοδότησης, που συνδέει την γεωργία με την βιομηχανία, την άμυνα και την κοινωνική συνοχή.
Το νέο ταμείο
Στο καινούργιο ταμείο, ύψους 865 δις ευρώ, προβλέπονται πόροι μόλις 265 δις ευρώ για τις άμεσες ενισχύσεις. Δηλαδή συρρικνώνεται η αυτονομία της γεωργίας, και κατά συνέπεια οι αγρότες παραμένουν θεατές στο έργο που καθορίζει το μέλλον τους. Μέχρι σήμερα η ΚΑΠ είχε δύο πυλώνες: Ο πρώτος ήταν οι ενισχύσεις και ο δεύτερος, η αγροτική ανάπτυξη. Με το νέο μοντέλο οι αρμοδιότητες μεταφέρονται στα κράτη-μέλη. Η ευελιξία που επικαλείται η επιτροπή, για πολλούς προοιωνίζει την διάσπαση της κοινής πολιτικής, και ενίσχυση των ανισοτήτων. Οι ανησυχίες των αγροτών έχουν καταγραφεί από το 2023. Πολύπλοκοι κανόνες, υπερβολική γραφειοκρατία, και ασφυκτικό περιβαλλοντικό πλαίσιο. Η υπόσχεση μιας ευκολότερης ΚΑΠ κινδυνεύει να κρύψει μια πολιτική απομάκρυνσης από τον παραγωγό, καθιστώντας τον περισσότερο διαχειριζόμενο είδος, παρά συμμέτοχο στην λήψη αποφάσεων.
Οι αλλαγές και η Ελλάδα
Ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο διαμορφώνεται μια νέα αρχιτεκτονική για την ΚΑΠ, στην Ελλάδα οι αλλαγές περιορίζονται κυρίως σε διοικητική αναδιάταξη των οργάνων που εποπτεύουν το αγροτικό σχέδιο. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που για περισσότερο από ένα χρόνο, δεν ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ ΤΗΝ ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΒΑΤΩΝ… προχώρησε σε τροποποίηση της επιτροπής παρακολούθησης, διευρύνοντας την σύνθεση με φορείς και οργανισμούς, από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τον ΕΛΓΑ έως τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ.
Περιττό, δε, ν’ αναφέρουμε ότι οι πάντες στην χώρα μας ασχολούνται με το ΣΚΑΝΔΑΛΟ του ΟΠΕΚΕΠΕ, ένα σκάνδαλο που έχει συνταράξει την χώρα, και έναν οργανισμό, ο οποίος ίσως αύριο να μην υφίσταται, λόγω πιθανής άρσης της πιστοποίησής του. Αυτός ο οργανισμός και το Υπουργείο, έχει την ευθύνη μέχρι τώρα, για τον Εθνικό σχεδιασμό της Αγροτικής Πολιτικής. Τέτοιος σχεδιασμός και πρόγραμμα δεν φαίνεται να έγινε, αντιθέτως έγινε διασπάθιση των κοινοτικών κονδυλίων, και σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία υπάρχει σύσταση εγκληματικής οργάνωσης.
Ωστόσο, παρά το μπάχαλο που επικρατεί, και παρά το γεγονός ότι οι αγρότες έφτασαν στα όριά τους, με την διεύρυνση αυτή οι ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ, εκείνοι που σηκώνουν το βάρος της Ελληνικής Γεωργίας, εξακολουθούν να μην έχουν λόγο στο σχεδιασμό των πολιτικών που καθορίζουν το μέλλον τους. Οι αποφάσεις λαμβάνονται σε κλειστές αίθουσες, με ελάχιστη συμμετοχή της παραγωγής που παρακολουθεί το έργο σαν θεατής. Ακόμη παρατηρείται ότι τα διάφορα FUNDS, στην χώρα μας παίρνουν θέση, και είναι έτοιμα να συγκεντρώσουν την αγροτική γη, αγοράζοντας από τους εξουθενωμένους οικονομικά αγρότες μας, τους πραγματικούς αγρότες και κτηνοτρόφους που ασφυκτιούν, με την κατάσταση που επικρατεί.
Αν η ΚΑΠ υπήρξε για δεκαετίες ο βασικός άξονας υλοποίησης πολιτικών, και διασφάλιζε την επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης, σήμερα κινδυνεύει να μετατραπεί σε άθροισμα εθνικών στρατηγικών, και συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων, σχημάτων που οδήγησαν στην σημερινή ζοφερή πραγματικότητα.
Για τους παραγωγούς και τον αγροτικό κόσμο της χώρας μας, και ειδικότερα για τους αγρότες και κτηνοτρόφους του Νομού μας, παραμένει το ερώτημα: Σε μια Ευρώπη που αλλάζει πορεία, θα μπορέσουμε να βρούμε θέση πάνω στο τρένο;
Όσο ζούμε ελπίζουμε…
*Ο Παναγιώτης Ανδριώτης είναι Οικονομολόγος – συνταξιούχος διευθυντής Τράπεζας
