- Τα πάνω – κάτω στην εκλογή των Κοινοταρχών φέρνει νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, που κατατέθηκε στη Βουλή, μετά από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για την αντισυνταγματικότητα των αλλαγών στο νόμο του “Κλεισθένη”
Εκλογές… πριν από τις εκλογές θα διεξαχθούν σε πολλά χωριά της Λέσβου και πρωτίστως στη Μυτιλήνη, όπως και σε πανελλαδικό επίπεδο, λόγω των αλλαγών που αποφάσισε η κυβέρνηση στο νόμο του “Κλεισθένη”, οι οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Όπως ακριβώς συνέβη με τις Οικονομικές Επιτροπές των Δήμων και την ενίσχυση της κυβερνησιμότητας που εφάρμοσε το Υπουργείο Εσωτερικών από την 1/1/2020, έτσι και σε επίπεδο Κοινοτήτων, το ΣτΕ αποφάσισε ότι δεν ήταν σύμφωνες με το Σύνταγμα οι αλλαγές στην ανάδειξη των Προέδρων των χωριών μετά από την διεξαγωγή των εκλογών του 2019 και θα κληθούν να πραγματοποιήσουν νέες ψηφοφορίες εντός των Οργάνων. Υποψήφιοι για την θέση του Προέδρου έχουν δικαίωμα να είναι και οι πρώτοι σε ψήφους από τον δεύτερο συνδυασμό, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει ανατροπή στις Κοινοτικές Αρχές σε τουλάχιστον 11 Κοινότητες.
Το σοβαρό αυτό ζήτημα έσκασε σαν “βόμβα” την Τετάρτη με νομοσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή το Υπουργείο Εσωτερικών, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση, προκειμένου να συμμορφωθεί, έστω και τώρα, με τις αποφάσεις του ΣτΕ. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο νέος νόμος θα τεθεί προς ψήφιση με συνοπτικές διαδικασίες, την Μ. Τρίτη.
Όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο «η προτεινόμενη διάταξη συνιστά συμμόρφωση με την υπ. αρ. 283/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με την εν λόγω απόφαση κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές οι διατάξεις των περ. α’, β’, γ’ της παρ. 9 του άρθρου 5 του ν. 4623/2019 (Α’ 134) και της παρ. 4 του άρθρου 10 του 4625/2019 (Α’ 139), σχετικά με τον τρόπο ανάδειξης του Προέδρου των Δημοτικών Κοινοτήτων άνω των 300 κατοίκων με ορισμό του Συμβούλου του πρώτου κατά σειρά συνδυασμού. Με την προτεινόμενη διάταξη επανέρχονται σε ισχύ οι ρυθμίσεις που προβλέπουν την εκλογή του Προέδρου της Δημοτικής Κοινότητας άνω των 300 κατοίκων από το σύνολο των μελών του Συμβουλίου μεταξύ των δύο πρώτων Συμβούλων των δύο πρώτων κατά σειρά εκλογής συνδυασμών».
Σύμφωνα με τη νομοθετική ρύθμιση, Πρόεδροι σε Κοινότητες άνω των 300 κατοίκων που ο συνδυασμός τους είχε λάβει στις εκλογές του 2019, 50%+1, συνεχίζουν κανονικά ως το τέλος της θητείας τους. Ωστόσο, στις Κοινότητες άνω των 300 κατοίκων όπου δεν υπήρξε συνδυασμός που έλαβε άνω του 50%+1, πρέπει να γίνει ψηφοφορία μεταξύ των μελών του Συμβουλίου για τη θέση του Προέδρου ως το τέλος του έτους. Πρόεδρος μπορεί να είναι ή ο πρώτος σε ψήφους του πρώτου συνδυασμού στην Κοινότητα ή αντίστοιχα ο πρώτος του δεύτερου συνδυασμού. Από το σχέδιο νόμου δεν προκύπτει η ημερομηνία που θα πραγματοποιηθούν οι αρχαιρεσίες, κάτι που πιθανώς να οριστεί με την δημοσίευση σε ΦΕΚ.
Η ρύθμιση αυτή ανατρέπει αυτομάτως την εκλογή του Αλέκου Κουζινόγλου ως Προέδρου της Δημοτικής Κοινότητας Μυτιλήνης που είχε αναλάβει καθήκοντα ως ο πρώτος σε ψήφους (μετά από τον Πάνο Πίτσιο) του πρώτου συνδυασμού, αφού η παράταξή του δεν είχε λάβει το 50%+1. Επομένως, θα πρέπει να διεξαχθεί ψηφοφορία στην οποία υποψήφιος μπορεί να είναι και ο πρώτος σε ψήφους από τον δεύτερο συνδυασμό και εν προκειμένω από τους “Ελεύθερους πολίτες”. Το ίδιο ισχύει και για τις Κοινότητες Καλλονής, Πέτρας, Ερεσού και Σκουτάρου στη δυτική Λέσβο, καθώς και για το Πλωμάρι, το Πέραμα, τον Σκόπελο, το Κάτω Τρίτος, την Αγία Μαρίνα και την Μόρια στο Δήμο Μυτιλήνης.
Όπως είναι φυσικό, η ανατροπή αυτή έχει οδηγήσει σε έντονο προβληματισμό το Δίκτυο Κοινοτήτων και τους Κοινοτάρχες, οι οποίοι καλούνται να συμμορφωθούν με το νέο νόμο, ενώ οι ίδιοι ζητούσαν εξ’ αρχής να μην υπάρξουν αλλαγές στο νόμο του “Κλεισθένη”. «Αναμένουμε την ψήφιση του νομοσχεδίου για να πράξουμε τα δέοντα. Δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμη πώς και πότε θα πρέπει να γίνουν οι ψηφοφορίες για την ανάδειξη των Προέδρων μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου συνδυασμού. Πιστεύω ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα υπάρξει πλήρης ενημέρωση προς όλες τις Κοινότητες», δήλωσε στα “Νέα της Λέσβου” ο Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Μυτιλήνης.
Εκτός από την πιθανή αλλαγή των Προέδρων λίγους μήνες πριν από τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, με την αλλαγή του νόμου προκύπτει και ζήτημα εγκυρότητας των αποφάσεων που λάμβαναν επί 4 χρόνια τα Τοπικά Συμβούλια. Επιπλέον, δεν αποσαφηνίζεται αν οι νέοι Πρόεδροι που θα προκύψουν μετά από τις αρχαιρεσίες έχουν δικαίωμα να διεκδικήσουν αναδρομικά τα έξοδα παράστασης από την 1/1/2020.