Το μεγάλο προσκύνημα για την Παναγιά βρίσκει φέτος στη Λέσβο με πλήθος Ελλήνων και ξένων επισκεπτών και την Αγιάσο να έχει την τιμητική της καθώς αποτελεί το κορυφαίο προσκύνημα για τον τόπο μας και ένα από τα μεγάλα προσκυνήματα ολόκληρης της Ελλάδας. Με την θαυματουργή εικόνα που μετέφερε ο μοναχός Αγάθωνας κάτ. εκτίμηση το 803 μ.Χ. από την Κωνσταντινούπολη για να την διασώσει κατά τη διάρκεια της εικονομαχίας, καθώς η εικόνα αποδίδεται στην αγιογράφηση της Παναγίας από το άγιο χέρι του Ευαγγελιστή Λουκά. Η πρωτότυπη εικόνα αποκαλύφθηκε κατά το έτος 1938 όταν ο τότε μητροπολίτης Ιάκωβος ο Α ο από Δυρραχίου θέλησε να δώσει ένα τέλος σε όσα φημολογούταν από τα βάθη των αιώνων ότι μέσα στη βαριά ξύλινη εικόνα βρισκόταν μια άλλη εικόνα την οποία όμως ουδείς μέχρι τότε είχε αναζητήσει καθώς συνδέθηκε με διάφορες δοξασίες που ήθελαν όποιον αφαιρούσε το πίσω κάλυμμα της εικόνας να χάνει τη ζωή του. Αυτό έγινε από τους ευρηματικούς Αγιασώτες μετά το 1400 για να προστατεύσουν την εικόνα που μετέφερε ο Αγάθωνας όταν διαπίστωσαν ότι άρχιζε να παρουσιάζει φθορές. Ο μητροπολίτης Ιάκωβος o A παρουσία ειδικών από την Αθήνα έφερε στην επιφάνεια την πραγματική εικόνα της Παναγίας από τα χέρια του Ευαγγελιστή Λουκά του μαθητή του Χριστού και έναν εκ των τεσσάρων Ευαγγελιστών.
Αυτή η εικόνα λατρεύεται μέχρι σήμερα και θα πρέπει να σημειωθεί ότι πριν από αιώνες η Αγιάσος αποτέλεσε πανελλαδικό προσκύνημα το οποίο ερχόταν παρά τις δύσκολες συνθήκες μετακίνησης από όλη την Ελλάδα για να δουν από κοντά και να προσκυνήσουν οι πιστοί την θαυματουργή εικόνα.
Ο Τίμιος Σταυρός
Σημειώστε ότι μαζί με την εικόνα της Παναγίας ο μοναχός Αγάθωνας έφερε από την Κωνσταντινούπολη και ένα μικρό τεμάχιο Τίμιο Ξύλο το οποίο εγκολπώθηκε σε έναν άλλο μεγαλύτερο σταυρό και φυλάσσεται ως κόρη οφθαλμού από το προσκύνημα της Παναγίας από το οποίο βγαίνει μια φορά το χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου ημέρα Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού κατά την λιτανεία που γίνεται στην Αγιάσο και διαφεύγει από πολλούς ότι στη λιτανεία ο σταυρός που χρησιμοποιείται έχει «μέσα του» ένα πραγματικό τεμάχιο από το Τίμιο Ξύλο, τον σταυρό που αποκάλυψε η αγία Ελένη εκεί που μαρτύρησε ο Ιησούς Χριστός.
Το μετέωρο της Λέσβου
Στο δεύτερο μεγάλο προσκύνημα της Λέσβου, αυτό της Παναγίας της Πέτρας ο ναός που βρίσκεται μέσα στο φρούριο των Γατελούζων πάνω στο βράχο με τα 114 σκαλιά και που το έτος 1840 πήρε την σημερινή του μορφή καθώς στην αρχή ήταν μια μικρή εκκλησία μέσα στο ούτως ή άλλως μικρό φρούριο. Η Παναγιά της Πέτρας η γλυκοφιλούσα συνδεδεμένη με θαύματα ιδιαίτερα την περίοδο της ανέγερσης του ναού στη σημερινή του μορφή είναι το μετέωρο της Λέσβου, μια εκκλησιά πάνω στη μύτη του βράχου, ένας φάρος της ορθοδοξίας που λαμπρύνει ολόκληρη τη Λέσβο και όχι μόνο.
Αυτά τα δύο προσκυνήματα είναι οι μεγάλοι πόλοι για τη Λέσβο με πρώτη την Αγιάσο και μετά την Πέτρα, να συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο πληθυσμό των πιστών ντόπιων και επισκεπτών κάθε χρόνο αυτές τις μέρες. Όμως η Λέσβος όπως και κάθε τόπος στην πατρίδα μας είναι συνδεδεμένη με την Παναγιά και στα άλλα της χωριά! Δεν υπάρχει Δημοτική Ενότητα στη Λέσβο που να μην διαθέτει έστω ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στη Μεγαλόχαρη. Και μάλιστα αρκετά απο αυτά τα προσκυνήματα είναι συνδεδεμένα με το θαυμαστό και το απόκοσμο.
Η Παναγιά που βγήκε απ τη θάλασσα
Ένα τέτοιο προσκύνημα είναι η Παναγία στο Πυργί η οποία χτίστηκε με αφορμή την ανεύρεση της εικόνας μέσα στη θάλασσα από τους ψαράδες. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι οι ψαράδες οδηγήθηκαν στην ανεύρεση της εικόνες από ένα φως που έβγαινε από το βυθό ενώ σε κάθε περίπτωση η εικόνα ανασύρθηκε με τα δίχτυα και ήταν η αφορμή αυτό το ψαροχώρι υπό τη σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου να εξελιχθεί στον σημερινό οικισμό. Μάλιστα ο εορτασμός στο Πυργί είναι ξεχωριστός καθώς εκτός από τον Εσπερινό στις 14 Αυγούστου στις 19:00, ανήμερα της Παναγίας μετα τη Θεία Λειτουργία ακολουθει τις 10:20 το πρωί η λιτάνευση της εικόνας σε ανάμνηση αυτού του θαύματος στη θάλασσα όπου με πομπή αφού μεταφέρεται η εικόνα την οποία κρατούν στελέχη του λιμενικού στο λιμανάκι στο Πυργί, επιβιβάζονται μαζί με τον ιερέα και άλλους πιστούς σε βάρκες και ανοίγονται στον κόλπο της Γέρας. Σε ανάμνηση του θαύματος της ανεύρεσης της εικόνας ο πατέρας Θεόδωρος παραγγέλνει κάθε χρόνο ένα αντίγραφο το οποίο κρατά στα χέρια του ψέλνοντας το ρίχνει όπως στα Θεοφάνια τον σταυρό μέσα στη θάλασσα και οι νέοι πέφτουν και κολυμπούν προς την εικόνα η οποία προσφέρεται ευλογία σε όποιον την ανασύρει πρώτος από το νερό.
Το ιδιαίτερο πανηγύρι στο Πυργί τα τελευταία χρόνια καταγράφει άνοδο των προσκυνητών καθώς έχουν συμβάλλει και τα Νέα της Λέσβου προς αυτήν την κατεύθυνση με την προβολή των προσπαθειών του ιερέα που πατρός Θεοδώρου Πλωμαρίτη να κρατήσει «ζωντανό» τον μικρό γραφικό οικισμό και την πίστη στο Σωτήρα Χριστό.
Τα κεράσματα στα Μιστεγνά
Γράφοντας για την Υπεραγία Θεοτόκο τα χάνει κανείς μπροστά στα τόσα προσκυνήματα και τα τελευταία χρόνια οι κάτοικοι των χωριών μας προσπαθούν να τα εξελίξουν να τα προβάλουν ώστε να προσελκύουν περισσότερους προσκυνητές. Μια τέτοια περίπτωση είναι και τα Μιστεγνά που γιορτάζουν ενω στις 14 Αυγούστου τελείται ο Πανηγυρικός Εσπερινός στις 7 το απόγευμα μετ αρτοκλασίας και κεράσματα ενώ γίνεται και περιφορά της εικόνας στα σοκάκια του χωριού με τα εγκώμια της Παναγίας. Ανήμερα της Παναγίας τελείται η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία με κεράσματα σε όλους τους παρευρισκόμενους στο ναό που είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Από την Παναγιούδα μέχρι….
Στη Λέσβο μέχρι και χωριό έχει πάρει το όνομα της Παναγίας, η Παναγιούδα στην οποία όμως δεν υπάρχει ναός της κοιμήσεως αλλά η εκκλησία των γενεθλίων της Θεοτόκου. Και από την Παναγιούδα στα βοριόχωρα της Μυτιλήνης μέχρι τα νοτιόχωρα στην Παναγιούδα του Πλιγωνίου όπου κάθε χρόνο τελείται η Θεία Λειτουργία και διανέμεται στο γραφικό ξωκλήσι με θέα το Αιγαίο το παραδοσιακό κισκέτς από τον πατέρα Κλεάνθη Αδάλη και από εκεί μέχρι την Καλλονή στο μοναστήρι της Παναγίας της Μυρσινιώτισσας που και για αυτήν την εικόνα υπάρχει ένας παλιός θρύλος που θέλει ένα φως να οδήγησε το Δεσπότη και τους κατοίκους στη θαυματουργική εικόνα μέσα στο δάσος όπου βρίσκεται σήμερα το μοναστήρι. Και απο τη Μυρσινιώτισσα στην Παναγία Γοργόνα της Σκαμιάς αλλά και στην κρυφή Παναγιά στο Τριεθνές ανάμεσα στις φτέρες μέσα στη σπηλιά, την Παναγία των κυνηγών, η απανταχού Ορθοδοξία και ο Ελληνισμός τιμούν την Υπεραγία Θεοτόκο και η διαφορετικότητα στα έθιμα από χωριό σε χωριό δείχνει και το μεγάλο πλούτο και την παράδοση του λαού μας στη Λέσβο.
Χρόνια πολλά σε όσους και όσες γιορτάζετε!
