Του Παναγιώτη Ανδριώτη*
Σε κάθε νησί υπάρχουν διαφορετικά κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά. Η ανάπτυξη και η πολιτική της εδαφικής και κοινωνικής συνοχής επιβάλλουν στα κράτη, όπως η Ελλάδα, που έχουν νησιώτικα συμπλέγματα να εφαρμόσει κοινωνική πολιτική συνοχής για τους κατοίκους των νησιών.
Τη ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ των νησιώτικων συμπλεγμάτων αναγνωρίζει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, και προς την κατεύθυνση αυτή εφαρμόζει και χρηματοδοτεί πολιτικές εναρμόνισης.
Για τη νησιωτικότητα και την απομόνωση ακούμε κατά καιρούς βαρύγδουπες δηλώσεις κυβερνώντων που έχουν μείνει ΜΟΝΟ ΣΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ και που, τελικά, χρησιμοποιούν τα ΝΗΣΙΑ ΓΙΑ ΚΕΝΤΡΑ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ.
Στη χώρα μας, οι κάτοικοι των νησιώτικων περιοχών υποδέχθηκαν με ανακούφιση το ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ που θέσπισε η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Με τις όποιες δυσκολίες εφαρμόστηκε και επιδοτήθηκαν τα εισιτήρια μετάβασης και επιστροφής στα αστικά κέντρα. Ήταν μια ανάσα για την επικοινωνία των κατοίκων και μία δικαίωση, και αποκατάσταση της ίσης μεταχείρισης από το κράτος.
Εδώ και πολύ μεγάλο διάστημα το ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ τείνει να καταργηθεί, αφού δεν πληρώνεται και δεν εφαρμόζεται η απόφαση που λήφθηκε. Οι πληροφορίες μιλάνε για ουσιαστική κατάργηση της παροχής και για να αποφευχθεί το πολιτικό κόστος δεν επισημοποιείται, απλά δεν πληρώνουν.
Οι νησιώτες επί του θέματος περιμένουν απάντηση, ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ Ή ΟΧΙ το μεταφορικό ισοδύναμο; Οι Βουλευτές μας στο σύνολό τους, και οι υπόλοιποι βουλευτές των λοιπών νησιώτικων διαμερισμάτων, γιατί μόνο παρακολουθούν το θέμα και αρνούνται να υπερασπισθούν τα δικαιώματα των ανθρώπων που τους ψήφισαν και τους έστειλαν στην βουλή;
Γιατί αρνούνται να συνεργασθούν μεταξύ τους και να αναδείξουν το θέμα και παράλληλα να υπερασπισθούν τα δικαιώματα των νησιωτών; Γιατί αποδέχονται οι συντοπίτες τους να είναι πολίτες Β’ κατηγορίας;
Ταυτόχρονα οι επιχειρήσεις που έχουν το μεταφορικό έργο, κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να κερδίσουν περισσότερα, αρνούμενοι να επενδύσουν στις μεταφορές, με αποτέλεσμα να ταξιδεύουμε 12 ώρες για να πάμε με το πλοίο στον Πειραιά.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις αεροπορικές εταιρείες. Στο site της AEGEAN σήμερα υπάρχει προσφορά για απλή μετάβαση από ΑΘΗΝΑ στις ΒΡΥΞΕΛΛΕ Σ στα 100 ευρώ… Οι έχοντες το μεταφορικό έργο αφού επιδοτήθηκαν από τον κρατικό κορβανά, την περίοδο του κορονοϊού, σήμερα τιμολογούν το ΜΥΤΙΛΗΝΗ – ΑΘΗΝΑ από 90-140 ευρώ, κατά περίπτωση.
Το ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ βέβαια των νησιώτικων περιοχών ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ η επιδότηση των εισιτηρίων. Είναι μία ΜΕΓΑΛΗ ΑΛΥΣΙΔΑ που επιβαρύνει σε κόστος τα προϊόντα που παράγονται στα νησιά και μεταφέρονται στον Πειραιά, και βεβαίως είναι ότι και τα προϊόντα που μεταφέρονται στις νησιωτικές περιοχές είναι επιβαρυμένα και αυτά με το κόστος μεταφοράς, με αποτέλεσμα οι έμποροι να μην μπορούν να συναγωνισθούν συναδέλφους τους, οι ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ να αγοράζουν ακριβότερα και οι παραγωγοί να πουλάνε φθηνότερα.
Ασφαλώς η ΑΛΥΣΙΔΑ συμπεριλαμβάνει τον ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ, ΤΟΥΡΙΣΜΟ κλπ.. Οι νησιώτικες ομάδες που αγωνίζονται σε εθνικές κατηγορίες, είναι σε μειονεκτική θέση έναντι των άλλων ομάδων, αφού έχουν το κόστος μετακίνησης. Ο δε εσωτερικός τουρισμός για να έρθει το σκέφτεται δύο και τρεις φορές λόγω των εισιτηρίων. Πρόκειται για ένα μεγάλο απόστημα που πρέπει να σπάσει.
Το θέμα ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΑΡΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟ. Οι εκπρόσωποι μας στο κοινοβούλιο, καθώς και οι εκπρόσωποί μας στην Ευρωπαϊκή επιτροπή, πρέπει να αναλάβουν δράση. Η Κοινότητα είναι δεδομένο ότι αναγνωρίζει τη ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ της ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ και τη χρηματοδοτεί. Οι εκπρόσωποί μας, το κράτος, πήγαν να διεκδικήσουν οικονομικά αυτή τη διαφορετικότητα; Υπέβαλαν μια αναλογιστική μελέτη για το νησιωτικό σύμπλεγμα της χώρας με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για χρηματοδότηση στην Ευρώπη;
Εν πάση περιπτώσει τους απασχόλησε το θέμα ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ; Και ειδικά οι εκπρόσωποι του Βορείου Αιγαίου στο κοινοβούλιο, που οικονομικά είναι η δεύτερη φτωχότερη περιφέρεια της Ευρώπης, σήκωσαν την σημαία της διεκδίκησης, έφεραν το θέμα στη Βουλή; Τι τέλος πάντων έκαναν;
ΤΟ ΚΟΥΦΟ ΑΥΤΙ ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ. Βαρεθήκαμε να βλέπουμε ότι τα 40 δις του Ταμείου Ανάκαμψης μόνο με σχέδιο να μην μοιράζονται, αλλά να δίνονται σε 5-6 οικογένειες. Έχουμε νιώσει στο πετσί μας την ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ. Φθάσαμε στο σημείο για να πάμε στην ΚΑΒΑΛΑ ή για να έρθουν από την Καβάλα στη Μυτιλήνη, να γίνεται η μετακίνηση ΜΕΣΩ ΤΟΥΡΚΙΑΣ. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα πριν ένα μήνα της ποδοσφαιρικής ομάδας της Καβάλας, που για να έρθει να παίξει για το κύπελλο Ελλάδας με τον ΑΙΓΕΑ, μετακινήθηκε μέσω Τουρκίας.
ΚΥΡΙΟΙ ΤΟ ΑΥΤΙ ΣΑΣ ΙΔΡΩΝΕΙ; Εάν ΝΑΙ, λύσεις υπάρχουν που καλύπτουν τη διαφορετικότητα της νησιωτικότητας. Δεν είμαστε κατ’ όνομα τα εξωτερικά σύνορα της ΕΥΡΩΠΗΣ, όπου το μόνο που βλέπουμε να γίνεται είναι ΒΑΣΤΡΙΕΣ.
Είμαστε μία χώρα με έντονο νησιωτικό σύμπλεγμα και για τους πολίτες αυτών των περιοχών ζητάμε ισονομία. Τώρα εάν ποτέ δεν βάλαμε αυτό το θέμα σε επίπεδο Ευρώπης, είναι άλλο ζήτημα. Το Ταμείο Ανάκαμψης, για παράδειγμα, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο.
Ο λόγος στους πολιτικούς όλων των κομμάτων. Ποτέ δεν είναι αργά, εάν πολιτική βούληση υπάρχει.
*Ο Παναγιώτης Ανδριώτης είναι Οικονομολόγος – συνταξιούχος διευθυντής Τράπεζας
