Αν και για τους Έλληνες πολίτες ο μεταπνευμονοϊός HMPV αποτελεί μία νέα πραγματικότητα, το Υπουργείο Υγείας τονίζει ότι δεν πρόκειται για νέο ιό αλλά για ιό που υπήρχε από τα προηγούμενα χρόνια και εκδηλώνεται με συμπτώματα κρυολογήματος και γρίπης, μπορεί όμως ενίοτε να χτυπήσει εξασθενημένους οργανισμούς και άτομα της τρίτης ηλικίας και να αποβεί και θανατηφόρος.
Στο πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα χθες στη χώρα μας στη Θεσσαλονίκη (καθώς είχαμε και δεύτερο κατά τη διάρκεια της ημέρας), ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) έδωσε αναλυτικές οδηγίες για τους πολίτες, ενώ και η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία επισημαίνει ότι ο ιός είναι γνωστός από το 2001, όταν και έγινε η πρώτη περιγραφή του και ότι δεν έχει άμεση σχέση με την Κίνα.
Τα συμπτώματα
Πρόκειται για ιό που συνήθως προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με το κοινό κρυολόγημα. 10% έως 12% των αναπνευστικών ασθενειών στα παιδιά προκαλούνται από τον μεταπνευμονοϊό, ο οποίος συχνά προκαλεί λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, αλλά μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως πνευμονία, ή να επιδεινώσει προϋπάρχουσες καταστάσεις, όπως εξάρσεις άσθματος και ΧΑΠ.
Οι λοιμώξεις από τον μεταπνευμονοϊό είναι πιο συχνές το χειμώνα, ενώ τα ήπια περιστατικά διαρκούν συνήθως μερικές ημέρες έως μία εβδομάδα.
Τα συμπτώματα του μεταπνευμονοϊού περιλαμβάνουν:
- Βήχα
- πυρετό
- καταρροή ή βουλωμένη μύτη
- πονόλαιμο
- συριγμό
- σε μερικές περιπτώσεις, δύσπνοια
Πώς μεταδίδεται ο HMPV
Ο μεταπνευμονοϊός μεταδίδεται με άμεση επαφή με κάποιον που τον έχει μέσω σταγονιδίων (π.χ. από βήχα) ή από το άγγιγμα πραγμάτων που έχουν μολυνθεί από τον ιό. Ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός είναι παρόμοιος με τον RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός). Ανήκει στο ίδιο γένος – ή επιστημονική ομάδα – με τον RSV και μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα. Η ηλικία αιχμής για σοβαρή ασθένεια είναι μεταξύ 6 και 12 μηνών.
Ομάδες υψηλού κινδύνου
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου είναι:
- Άτομα ηλικίας <5 ετών (ιδιαιτέρως πρόωρα βρέφη) ή >65 ετών.
- Άτομα με χαμηλή άμυνα (από καταστάσεις όπως HIV, καρκίνος ή αυτοάνοσες διαταραχές ή από φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα).
- Ασθενείς με χρόνια υποκείμενα νοσήματα με προεξάρχοντα το άσθμα και τη ΧΑΠ.
Οι επιπλοκές
Οι επιπλοκές που εμφανίζονται κυρίως σε άτομα υψηλού κινδύνου είναι: Βρογχιολίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία είτε από τον ιό, είτε από δευτερεύουσα λοίμωξη, εξάρσεις άσθματος ή ΧΑΠ. Στις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία.
Δεν υπάρχουν διαγνωστικά τεστ τoυ τύπου self test και η διάγνωση γίνεται κυρίως με τη χρήση του filmarray (δυνατότητα ταυτοποίησης πολλαπλών ιών μέσω επιχρίσματος από τον φάρυγγα ή τη ρινική κοιλότητα). Συνήθως χρησιμοποιείται σε Πανεπιστημιακά νοσοκομεία ως διαδικασία ταυτοποίησης λοιμώξεων σε εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Ως προς τη θεραπευτική αντιμετώπιση του μεταπνευμονοϊού δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική, με υγρά, αντιπυρετικά, ξεκούραση, αποσυμφορητικά στη μύτη και δεν χορηγούνται αντιβιοτικά.
Η πρόληψη αφορά την υγιεινή των χεριών, την κάλυψη της μύτης και του στόματος στο βήχα.
Σε παρουσία συμπτωμάτων λοίμωξης αναπνευστικού, συστήνεται η χρήση μάσκας, καθώς και η αποφυγή επαφής με άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως ηλικιωμένοι, άτομα με χρόνια νοσήματα και ανοσοκατασταλμένοι.
Η πρόληψη παραμένει το σημαντικότερο μέσο για τη μείωση της εξάπλωσης των αναπνευστικών λοιμώξεων, όπως επισημαίνει ο ΕΟΔΥ και καταλήγει λέγοντας ότι συστήνεται αναζήτηση ιατρικής συμβουλής από άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, αν τυχόν εμφανίσουν συμπτώματα.
Σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ, η κυκλοφορία του ιού ήταν υψηλή στην Κοινότητα τον Φεβρουάριο 2024, με κορύφωση στις αρχές Απριλίου, και μειώθηκε αισθητά από τα τέλη Ιουνίου 2024. Την τρέχουσα περίοδο, η κυκλοφορία του ιού παραμένει πολύ χαμηλή.
