- Καταρρέουν από τη φθορά του χρόνου στέγες κτισμάτων στο παλιό εργοστάσιο, τροφοδοτώντας την ανησυχία κατοίκων του Περάματος για την υγεία τους
- Πρωτοβουλία από την Κοινότητα του χωριού, αν και είναι αμφίβολο κατά πόσο μπορεί να επιτύχουν τη δαπανηρή απομάκρυνση του καρκινογόνου ορυκτού
35 χρόνια μετά το λουκέτο στο εργοστάσιο κατεργασίας δέρματος Σουρλάγκα στο Πέραμα της Γέρας, οι κάτοικοι και οι φορείς αγωνιούν βλέποντας την εγκατάλειψη στην παλιά μονάδα, καθώς παρά το γεγονός ότι πέρασε σε χέρια τραπεζών και μετέπειτα ιδιωτών επενδυτών, η ελπίδα για την αξιοποίησή της, που θα έδινε ώθηση στην ευρύτερη περιοχή, δεν ήρθε στο πέρασμα τόσων ετών. Αντιθέτως το κτίριο αφημένο στην τύχη του σφυροκοπείται την περίοδο του χειμώνα από το κύμα της θάλασσας και τους δυνατούς ανέμους στην παραλιακή περιοχή, ώστε να καταρρέει τμηματικά. Ταυτόχρονα διάφοροι επιτήδειοι έχουν δημιουργήσει διόδους και από την μπροστινή πλευρά ώστε να μπαινοβγαίνουν, αφαιρώντας ενδεχομένως ό,τι υλικό αξίας έχει απομείνει ακόμα στο εσωτερικό της μονάδας.
Ο καρκινογόνος αμίαντος
Αυτό που ανησυχεί τους κατοίκους της Γέρας και φαίνεται διατεθειμένο να αναδείξει το Κοινοτικό Συμβούλιο του Περάματος υπό την προεδρία του Γαβριήλ Μαμμή και του Αντιπροέδρου, Δημήτρη Χιώτη, είναι το ζήτημα διαχείρισης των τόνων αμιάντου από τις στέγες των κτισμάτων.
Το παλιό εργοστάσιο Σουρλάγκα είναι μια αχανής έκταση γεμάτη κτίσματα με κεραμοσκεπές και αμίαντο από εποχές που ακόμα δεν υπήρχαν τα επιστημονικά δεδομένα για την καρκινογόνο θανατηφόρα επίδραση του ινώδους ορυκτού σε όσους εισπνεύσουν τη σκόνη. Η κατάρρευση στεγών από κτίσματα της παλιάς μονάδας και η σκόνη που παρασύρεται από βόρειους και νότιους ανέμους από τα χαλάσματα, τροφοδοτεί την ανησυχία των δημοτών σε μια περίοδο που και στην περιοχή της Γέρας, όπως και σε κάθε άλλη περιοχή της Λέσβου και της Ελλάδας, τα κρούσματα νεοπλασιών βαίνουν συνεχώς αυξανόμενα. Ωστόσο στην περίπτωση του Περάματος κάποιοι κάτοικοι σπεύδουν να συνδέσουν αυτές τις παθήσεις με τον αμίαντο από τις στέγες που έχουν καταρρεύσει.
Πρόκειται για εικασίες απλών ανθρώπων που δεν έχουν καμία επιστημονική τεκμηρίωση, αν και αυτό δεν αναιρεί την επικινδυνότητα του συγκεκριμένου υλικού. Όπως άλλωστε αναφέρει ο Γεραγώτης χειρουργός, Μάκης Αξιώτης «η καρκινογόνος δράση του αμίαντου είναι δεδομένη και τεκμηριωμένη εδώ και χρόνια από τους ειδικούς, οι οποίοι έχουν αναλύσει και τον μηχανισμό λειτουργίας και επίδρασης στα κύτταρα των πνευμόνων, ώστε σε βάθος χρόνου να υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης σοβαρών βλαβών. Με αυτό το δεδομένο θα σας έλεγα ότι όποιος μπορεί να βρίσκεται μακριά από κατασκευές με αμίαντο κερδισμένος θα βγαίνει, χαμένος όχι. Τελευταία μάλιστα διαβάζω κάποια επιστημονικά δεδομένα που προσεγγίζουν και την κατανάλωση νερού από σωλήνες αμίαντου και κατά πόσο αυτό μπορεί σε βάθος χρόνου να προκαλέσει βλάβες στο πεπτικό σύστημα», είπε ο γιατρός.
Στο εργοστάσιο Σουρλάγκα
Το νέο προεδρείο και το Κοινοτικό Συμβούλιο του Περάματος ερμηνεύοντας την αγωνία που διατυπώνουν ολοένα και περισσότεροι κάτοικοι του χωριού, πρόκειται σε επόμενη συνεδρίαση να λάβει σχετική απόφαση ώστε να ενημερωθεί το Δημοτικό Συμβούλιο και να ζητηθεί από το Δήμο να λάβει πρωτοβουλίες για την απομάκρυνση του αμίαντου. Όπως είπε στα Νέα της Λέσβου ο πρόεδρος της Κοινότητας κ. Μαμμής «υπάρχει ανησυχία στους συγχωριανούς μας και θα συζητήσουμε το θέμα σε επόμενη συνεδρίαση και από κει και πέρα θα ζητήσουμε από το Δήμο να λάβει πρωτοβουλίες, αν και δεν είμαστε αισιόδοξοι καθώς πρόκειται για κτίρια που ανήκουν σε ιδιώτες. Εμείς δεν γνωρίζουμε τους ιδιοκτήτες, μόνο δικηγόρους που τους εκπροσωπούν και δεν ξέρω κατά πόσο μπορούμε και να τους υποχρεώσουμε να απομακρύνουν τον αμίαντο».
Ενδεχομένως μπροστά σε αυτά τα διλήμματα να μην πρέπει να μένει αμέτοχη η Περιφέρεια, αλλά διά των Περιβαλλοντικών υπηρεσιών της να απευθυνθεί στο αρμόδιο Υπουργείο ζητώντας καθοδήγηση, ώστε τουλάχιστον το κράτος μέσα από τους μηχανισμούς του να διαβεβαιώσει τους κατοίκους ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Εδώ να σημειωθεί ότι η απομάκρυνση κατασκευών από αμίαντο στις μέρες μας πλέον δεν γίνεται με «γυμνά χέρια», αλλά από εξειδικευμένα συνεργεία καθώς οι εργαζόμενοι θα πρέπει να φορούν ειδικές στολές και ειδικές μάσκες για να μην εκτίθεται η υγεία τους σε κίνδυνο. Αν αυτό το κόστος είναι διατεθειμένοι να το επωμιστούν οι ιδιοκτήτες του κτιρίου θα φανεί το επόμενο διάστημα. Ωστόσο καθώς είναι πολλά τα στεγασμένα στρέμματα στην πολύ μεγάλη έκταση που απλώνεται το εργοστάσιο Σουρλάγκα, καταλαβαίνει κανείς ότι τέτοια επιχείρηση θα έχει μεγάλο κόστος και θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε η απομάκρυνση του αμίαντου να μην δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από αυτά που ουσιαστικά θα επιλύσει.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι σωλήνες ύδρευσης αμίαντου που αντικαθίστανται και στη Μυτιλήνη δεν απομακρύνονται, αλλά παραμένουν ως έχουν ανενεργές μέσα στο έδαφος, καθώς το κόστος για την απομάκρυνσή τους (αν και είναι ευκολότερη διαδικασία σε σχέση με τις στέγες) είναι δαπανηρό. Σε κάθε περίπτωση καθώς το παλιό εργοστάσιο Σουρλάγκα είναι η μόνη περίπτωση μονάδας με τόσες στέγες αμίαντου, κάποιες από τις οποίες έχουν αρχίσει να καταρρέουν, είναι προφανές ότι θα πρέπει να ληφθούν από την αυτοδιοίκηση και την πολιτεία συγκεκριμένες πρωτοβουλίες.
