Μεγάλες απώλειες έχουν τα δίκτυα μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας εντός των νησιών, γεγονός που έχει θορυβήσει τους αρμόδιους παράγοντες, που έχουν επωμισθεί το βάρος της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα. Αυτό, κατέστη σαφές στη διάρκεια της πρόσφατης ημερίδας για τις ανεμογεννήτριες, που πραγματοποιήθηκε από το ΤΕΕ-Βορείου Αιγαίου, στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Λέσβου.
Ο διευθυντής του εργοστασίου της ΔΕΗ στη Λέσβο, Παναγιώτης Γιαννίκος, με δήλωσή του στα Νέα της Λέσβου, επιβεβαίωσε το γεγονός, υποστηρίζοντας ότι «οι απώλειες που έχουμε στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη Λέσβο και είναι μεγαλύτερη σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας μας, οφείλονται αφενός μεν στη χαμηλή τάση, αφετέρου δε στην περιορισμένη διείσδυση της παραγόμενης ενέργειας από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ιδιαίτερα την περίοδο της άνοιξης».
Ακόμη, στην ημερίδα αναδείχθηκε η επιτακτική ανάγκη επιτάχυνσης όλων των διαδικασιών για την εξασφάλιση επαρκούς ενέργειας. Τα συχνά προβλήματα διακοπής της ηλεκτροδότησης στη Λέσβο, ιδιαίτερα τις περιόδους υψηλής κατανάλωσης από τους συνδρομητές, έρχονται και παρέρχονται, χωρίς ωστόσο, μέχρι σήμερα να δίνεται ουσιαστική λύση. Μέχρι πριν τρία χρόνια το ενδιαφέρον και οι προσπάθειες όλων των εμπλεκομένων είχαν εστιαστεί στον εκσυγχρονισμό του εργοστασίου της ΔΕΗ. Ακολούθως, υπήρξε η εναλλακτική λύση της τοποθέτησης κι εγκατάστασης των ανεμογεννητριών, γεγονός που πριν δεκατρία χρόνια είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων. Τα τελευταία χρόνια, εκείνο στο οποίο δίνουν ιδιαίτερο βάρος οι αρμόδιοι, είναι η διασύνδεση της Λέσβου με υποθαλάσσιο καλώδιο από τρεις διαφορετικές περιοχές της ενδοχώρας, γεγονός που θα καθιστά την Λέσβο ενεργειακό διαμετακομιστικό κέντρο.
Αυτό, σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δηλωθέντα, αναμένεται να ολοκληρωθεί περί του 2027-28. Μέχρι τότε όμως, όπως προκύπτει κι από τα στοιχεία που κατέθεσε ο Δρ Στέργιος Βακάλης, αναπληρωτής καθηγητής του Τομέα Περιβαλλοντικής Μηχανικής κι Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, θα υπάρξουν προκλήσεις αλλά και προοπτικές όσον αφορά στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου.
Στον αντίποδα των αιτιάσεων και των εν γένει προσπαθειών των διάφορων εμπλεκόμενων φορέων, η κυβέρνηση αντιτείνει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο αποτελεί για την ίδια ένα Στρατηγικό Σχέδιο για τα θέματα του Κλίματος και της Ενέργειας και σ’ αυτό παρουσιάζεται ένας αναλυτικός οδικός χάρτης για την επίτευξη συγκριμένων Ενεργειακών και Κλιματικών Στόχων, έως το έτος 2030. Πρόσφατα, σύμφωνα με όσα τόνισε ο κ. Βακάλης, έχει τεθεί σε εφαρμογή και το καινούργιο ΕΣΕΚ-2 και στο οποίο, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία και τους υπολογισμούς, προκύπτουν τα εξής:
Η χώρα μας, σε ενεργειακή ισχύ ΗΠ (εγκατεστημένα mw) σ’ επίπεδο τοποθέτησης φωτοβολταϊκών για το 2025 θα έχει στη δυναμικότητά της 8.500, για το 2030 – 13.500, για το 2040 -26.000 και στο μακρινό 2050, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις, θα διαθέτει 35.051.
Σε ό,τι αφορά τα χερσαία Αιολικά πάρκα, το 2025 θα έχει στη διάθεσή της 7.000, το 2030 – 8.900, το 2040 -11.000 και το 2050, 13.000.
Στο μακρύ κατάλογο των ενεργειακών πηγών μέχρι το 2050, συμπεριλαμβάνονται τα υπεράκτια Αιολικά πάρκα με δυναμικότητα 11.805, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά στις 4.678, τα μικρά υδροηλεκτρικά στα 490 και άλλες μορφές παραγωγής ενέργειας που σε ενεργειακή ισχύ ΗΠ για το 2025 θα φθάνει στις 28.376 mw. Η συνολική ισχύ της χώρας μας, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα φθάνει στις 71.712 mw.
Το ζητούμενο, όσον αφορά στη Λέσβο, είναι το ποιες απ’ όλες αυτές τις μορφές που προτείνει και υλοποιεί το ΕΣΕΚ 2, μπορούν να εφαρμοστούν στον τόπο μας και πότε. Διότι, και στο παρελθόν επιχειρήθηκαν να δοθούν λύσεις, που όμως δεν καρποφόρησαν.
Χαρακτηριστικό του τρόπου αντιμετώπισης της παραγωγής ενέργειας στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ), αποτελούν τα στοιχεία που δημοσιοποίησε ο κ. Βακάλης και στα οποία φαίνεται ότι η παραγωγή γίνεται κυρίως από μηχανές Diesel, ενώ αρκετή παραγόμενη ενέργεια ΑΠΕ δεν χρησιμοποιείται και χάνεται.
Τέλος και ίσως το πιο σημαντικό για τη Λέσβο αποτελεί το γεγονός της εύρυθμης λειτουργίας των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που όπως ανέφερε ο ίδιος «εντός των νησιών έχουν μεγάλες απώλειες».