Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΠΟΛΛΑΤΟΥ
Μέρες τώρα, κοντά δυο βδομάδες, ίσως και παραπάνω, το όνομα του αρκτικόλεξου ΟΠΕΚΕΠΕ, έχει μπουκάρει κυριολεκτικά κι… ολιστικά στην καθημερινότητά μας. Αποκλείεται να υπάρξει συζήτηση που να μην τον περιλαμβάνει. Τις προάλλες πίσω μου σε πηγαδάκι που είχε σχηματιστεί από γειτονικές ξαπλώστρες, σε παραλιακό μπαρ στα Βατερά, αντιλαλούσε το σύμπαν απ’ τα απανωτά σχετικά παραδείγματα. Απ’ τα εξόφθαλμα δηλαδή περιστατικά παρατυπιών. Ο καθένας κατέθετε την προσωπική του εμπειρία ή ό,τι είχε διαβάσει κι ακούσει.
Μέχρι που μια κυρία της κλάσης μου ηλικιακά, με απόλυτη ψυχραιμία θύμισε στους συνομιλητές της, επιβάλλοντας με τον τρόπο της σιωπή, αντίστοιχες περιπτώσεις, που και κατά το παρελθόν είχαν απασχολήσει τη χώρα μας.
«Καλά ξεχάσατε» – ανέφερε – «τις χωματερές με τα ροδάκινα;». Όπως συνέχισε ξυπνώντας αναμνήσεις από ανάλογα συμβάντα, και με ντομάτες, και με πεπόνια, και με βερίκοκα, και πολλά άλλα, συνέφερε κάποιες περιόδους ανά την Ελλάδα, κάποια αγροτικά προϊόντα, αντί να τα καλλιεργείς και να τα φροντίζεις για να τα μοσχοπουλήσεις, απλά να τα παράγεις για να τα θάβεις, γιατί αυτό απέφερε πολύ περισσότερο απ’ την πώλησή τους.
Με αφορμή την αναφορά στη χωματερή, γέμισε το μυαλό μου, από έναν καταιγισμό πληροφοριών γύρω από σκάνδαλα, μικρά και μεγάλα, που επικεντρώνονταν γύρω απ’ τις αγροτικές επιδοτήσεις. Δίχως μάλιστα να έχω οποιαδήποτε σχέση με τον αγροτικό τομέα – αφού ακόμη και σε επίπεδο ρεπορτάζ, ελάχιστα ασχολήθηκα με το συγκεκριμένο αντικείμενο, κι αυτό πριν από πολλά χρόνια – κατακλύστηκα από μνήμες.
Θυμήθηκα το γνωστό του γνωστού, από μια ξεχασμένη κουμπαριά, έναν τύπο από χωριό σε περιοχή κοντινή της Μυτιλήνης, που στις αρχές της δεκαετίας του ’90 πήρε κι εγώ δεν ξέρω πόσα εκατομμύρια δραχμές δάνειο απ’ την Αγροτική τότε Τράπεζα για να αγοράσει ένα ολάκερο βουνό με ελιές. Κοψοχρονιά τιμή απέκτησε, αν δεν κάνω λάθος κοντά 32 στρέμματα, και τα υπόλοιπα του δανείου τα μασούλησε στα μπουζούκια με κάτι περίπου τραγουδίστριες απ’ την Αθήνα. Κι έμεινε εντέλει απλήρωτο κι αρρύθμιστο για δεκαετίες και μάλλον για πάντα το δάνειο, πεινασμένα τα παιδιά κι η γυναίκα του σε ένα σπιτικό που τελικά διαλύθηκε, παρά το ζεστό και πολύ χρήμα. Αν δεν γελιέμαι το μόνο απόκτημα το οποίο για αρκετό καιρό ταυτίστηκε με την υπόθεση, ήταν ένα κατακόκκινο αγροτικό αυτοκίνητο που αγόρασε απ’ το δάνειο και μόστραρε ο αγρότης, κάθε φορά που απ’ το σπίτι του πεταγόταν στο καφενείο γειτονικού χωριού για να παίξει πρέφα.
Ήρθε κι άλλη μνήμη στο μυαλό μου. Την εποχή που θεσπίστηκε η στρεμματική ενίσχυση. Κι έφτασε θυμάμαι μεγαλοχώρι του νησιού μας, στις πρώτες κιόλας δηλώσεις, να έχει έκταση, τέσσερις φορές όσο ολάκερη η Λέσβος. Κι αλλού υπέρβαλαν, αλλά εκεί σίγουρα το παράκαναν.
Θυμήθηκα κι άλλα πολλά. Προσωπικές διηγήσεις ανθρώπων που καμάρωναν γιατί κατάφεραν να ξεγελάσουν τους κουτόφραγκους και να πάρουν επιδοτήσεις που δεν έπρεπε. Ξέροντας, πολύ καλά, ειδικά τα τελευταία χρόνια που τα διατιθέμενα κονδύλια έχουν ταβάνι και μοιράζονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούχων, πως όποιος πάρει έστω κι ένα ευρώ περισσότερο απ’ ό,τι δικαιούται, το χάνει, αδίκως, κάποιος άλλος.
Θυμήθηκα και τα περιφερόμενα κοπάδια. Κι άλλες υποθέσεις με κτηνοτροφικά είδη, και με νοθείες, και με παράνομες εισαγωγές γάλακτος σε σκόνη κι ό,τι κατά καιρούς έχει πληγώσει την τοπική οικονομία.
Κι όλα αυτά και πολλά άλλα που θα καθένας μας ξέρει πλέον, σχεδόν βιωματικά, απ’ τα όσα ακούει και συζητά στον περίγυρό του, εδραιώνουν την πεποίθηση πως η τεράστια σκανδαλάρα του ΟΠΕΚΕΠΕ, είναι η κορφή του παγόβουνου, το κερασάκι στην τούρτα, στην ασυδοσία που δεκαετίες τώρα περιτριγυρίζει την υπόθεση αγροτικές επιδοτήσεις.
Προσωπικά αρνούμαι κι αντιστέκομαι στο τσουβάλιασμα και στη θεωρία πως όλοι ίδιοι είναι, όλοι τα ίδια κάνουν. Θεωρώ ότι μπορεί δύσκολα, αλλά μπορεί, υπάρχουν οπωσδήποτε τρόποι, να δοθούν λύσεις και να βελτιωθεί έως και να εξυγιανθεί κάποτε η κατάσταση. Αν υπάρξει πολιτική βούληση και με τη βοήθεια φυσικά των σύγχρονων τεχνολογιών και των οικονομικών ελέγχων. Όμως ανοίγεται μπροστά μας πολύς δρόμος για να επιτευχθεί ο στόχος, ίσως και κυρίως, γιατί παρότι το θέμα έχει πανελλαδική διάσταση, δεν αφορά κατά κύριο λόγο την πρωτεύουσα, αλλά την ελληνική ύπαιθρο. Γι’ αυτό και οι κλυδωνισμοί δεν έχουν την ισχύ που θα μπορούσαν να είχαν αν έπλητταν καίρια τους κατοίκους του κέντρου λήψης των αποφάσεων.
Έως και τα σκάνδαλα άλλο ταρακούνημα προκαλούν αν αφορούν ή όχι στην Αθήνα.
