Η πρόσφατη αποκάλυψη των “Νέων της Λέσβου” για την επικινδυνότητα του βράχου στην περιοχή του Αγάλματος της Ελευθερίας στη Μυτιλήνη, φαίνεται πως λειτούργησε ως καταλύτης για την κινητοποίηση της δημοτικής Αρχής Μυτιλήνης, καθώς μετά την σαφή διαβεβαίωση του δημάρχου, σε σχετική ερώτηση της εφημερίδας μας, ξεκινούν άμεσα οι διαδικασίες επίλυσης του προβλήματος. Το θέμα που άπτεται τόσο της ασφάλειας των πολιτών όσο και της εικόνας της πόλης, έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Λέσβου, Τάκη Τακτικό, «έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για τη σύνταξη γεωτεχνικής μελέτης, με στόχο να διαπιστωθεί το εύρος του προβλήματος και να σχεδιαστούν οι απαραίτητες εργασίες σταθεροποίησης».
Η πρώτη αυτή κίνηση δείχνει την πρόθεση της δημοτικής αρχής Μυτιλήνης να μην αφήσει το ζήτημα να «σέρνεται», καθώς πρόκειται για έναν πολυσύχναστο χώρο, σημείο αναφοράς για κατοίκους κι επισκέπτες. Η εμπλοκή του γεωλόγου, Δημήτρη Ακριώτη – ο οποίος, σύμφωνα με όσα τόνισε ο κ. Τακτικός μετά τη σχετική επικοινωνία που είχε με τον διευθυντή των τεχνικών υπηρεσιών του δήμου, Ανδρέα Παπαχριστοφόρου, «θ’ αναλάβει να διερευνήσει τις συνθήκες που επικρατούν στο σημείο του βράχου και να προτείνει λύσεις» – αποτελεί το πρώτο βήμα για την επιστημονική τεκμηρίωση των κινδύνων αλλά και των παρεμβάσεων που απαιτούνται.
Η υπόθεση δεν περιορίζεται μόνο στο τεχνικό ζήτημα. Όπως ξεκαθάρισε η προϊσταμένη της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων, Ελένη Στεφάνου, η ευθύνη για την αντιμετώπιση του προβλήματος δεν ανήκει στη δική της υπηρεσία, αλλά στον δήμο Μυτιλήνης. Παράλληλα, υπενθύμισε ότι ήδη από πέρυσι πραγματοποιήθηκε αυτοψία στον χώρο από κοινού με τις αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες, ώστε να καταγραφούν οι κίνδυνοι. Η τοποθέτησή της ήρθε να δώσει σαφείς απαντήσεις για τον καταμερισμό των αρμοδιοτήτων, αποφεύγοντας την προσφιλή τακτική της μετακύλισης ευθυνών που συχνά παρατηρείται σε ανάλογες περιπτώσεις.
Από την πλευρά του δήμου Μυτιλήνης, το μήνυμα είναι πως θα υπάρξει συντονισμός με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με προτεραιότητα την ασφάλεια. Το Λιμενικό Ταμείο, που έχει στη δικαιοδοσία του τον χώρο, ανέλαβε πρωτοβουλία ώστε να μην υπάρξουν άλλες καθυστερήσεις. Η επίσημη έναρξη της μελέτης από ειδικό γεωλόγο δείχνει ότι οι διαδικασίες βρίσκονται πλέον σε τροχιά υλοποίησης.
Κίνδυνοι και προκλήσεις
Το Άγαλμα της Ελευθερίας στη Μυτιλήνη δεν είναι μόνο τουριστικό αξιοθέατο, αλλά και σημείο υψηλού συμβολισμού για την πόλη. Η παρουσία ρηγματώσεων και φθορών στον βράχο προκαλεί εύλογη ανησυχία για πιθανές καταπτώσεις, που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο διερχόμενους ή επισκέπτες. Οι γεωτεχνικές μελέτες που ξεκινούν θα δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα, όπως το πόσο βαθιές είναι οι ρωγμές, ποια είναι η σταθερότητα του βράχου, ποιες παρεμβάσεις απαιτούνται για να αποφευχθεί μια κατολίσθηση. Ωστόσο, πρόκειται για διαδικασίες που απαιτούν χρόνο και εξειδίκευση. Σ΄ αυτή τη φάση, ο δήμος καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη ταχείας αντιμετώπισης και στη σημασία της επιστημονικής ακρίβειας.
Η δημοτική αρχή έχει, πλέον, την ευκαιρία να αποδείξει ότι μπορεί να λειτουργήσει με αποτελεσματικότητα, αποφεύγοντας τη γραφειοκρατική αδράνεια. Οι πρώτες ενέργειες είναι ενθαρρυντικές, ωστόσο το κρίσιμο σημείο θα είναι η ταχύτητα με την οποία θα ολοκληρωθεί η μελέτη και θα ξεκινήσουν τα έργα. Η υπόθεση του βράχου στο Άγαλμα της Ελευθερίας αναδεικνύει για άλλη μια φορά το πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει πρόληψη και συνεχής παρακολούθηση σε χώρους που συγκεντρώνουν κόσμο και έχουν πολιτιστικό ή ιστορικό χαρακτήρα. Η Λέσβος, με το πλούσιο φυσικό και μνημειακό της περιβάλλον, δεν μπορεί να επιτρέπει την εικόνα εγκατάλειψης ή κινδύνου σε σημεία-σύμβολα.
Αν ο Δήμος Μυτιλήνης καταφέρει να ολοκληρώσει έγκαιρα τις διαδικασίες και να εξασφαλίσει την ασφάλεια του μνημείου, τότε θα έχει δώσει ένα θετικό παράδειγμα για τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίζονται ανάλογα προβλήματα. Η ευθύνη, πλέον, βαραίνει αποκλειστικά τις τοπικές αρχές, που καλούνται να αποδείξουν ότι μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κοινωνίας και στις ανάγκες ενός τόπου, που στηρίζεται τόσο στον πολιτισμό όσο και στον τουρισμό του.
