- Αν και η Περιφέρεια διαθέτει κονδύλια για τον καθαρισμό των χειμάρρων οι εργασίες καθυστερούν καθώς πρόλαβαν φέτος οι βροχοπτώσεις τα χωματουργικά
Ανησυχία προκαλούν σε κοινότητες και δήμους καθυστερήσεις στους καθαρισμούς από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ενώ οι “επικίνδυνοι” ποταμοί Τσικνιάς και Αχέρωνας βρίσκονται στο επίκεντρο των προειδοποιήσεων. Και τούτο καθώς πλησιάζει η περίοδος των έντονων βροχοπτώσεων. Ήδη οι δύο πρώτες δυνατές μπόρες έπεσαν στη Λέσβο και το θέμα του καθαρισμού των χειμάρρων και ποταμών αναδεικνύεται ξανά σε ζήτημα πρώτης προτεραιότητας. Από τη Θερμή έως την Καλλονή, οι άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας πως αν δεν γίνουν άμεσα οι απαραίτητοι καθαρισμοί, η Λέσβος κινδυνεύει από πλημμυρικά φαινόμενα.
Ανησυχούν
Ο πρόεδρος της κοινότητας Θερμής, Θανάσης Σπύρου, σημείωσε πως «από πέρυσι έχει να καθαρίσει η Περιφέρεια τους 5-6 χείμαρρους που υπάρχουν στα διοικητικά όρια της Θερμής και οι οποίοι χρειάζεται να καθαριστούν άμεσα». Πρόσθεσε, δε, ότι πριν λίγες ημέρες έγινε μια μεμονωμένη προσπάθεια καθαρισμού ενός χειμάρρου «με ένα μηχάνημα της Πολιτικής Προστασίας», ενώ σε άλλο σημείο «οι εργαζόμενοι καθάριζαν με τα χέρια». «Δεν μπορεί κάθε χρόνο να φτάνουμε Οκτώβρη για να ξεκινάμε συζητήσεις για καθαρισμούς. Αν δεν γίνουν έγκαιρα, θα υπάρξουν προβλήματα. Οι χείμαρροι δεν συγχωρούν καθυστερήσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά, τονίζοντας την ανάγκη πρόληψης και καλύτερου συντονισμού μεταξύ Περιφέρειας και δήμου.
Πολύ σοβαρή είναι η εικόνα που αντιμετωπίζει ο δήμος Δυτικής Λέσβου, όσον αφορά στα πλημμυρικά φαινόμενα, ιδιαίτερα εκείνα που απορρέουν από τον ποταμό Αχέρωνα. Είναι γνωστό τοις πάσι ότι οι καταστροφικές πλημμύρες στο παρελθόν είχαν πλήξει την Καλλονή. Ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας, Ανδρέας Αξής, προειδοποίησε για τους σοβαρούς κινδύνους που ελλοχεύουν από την κατάσταση των δύο μεγάλων ποταμών, του Τσικνιά και του Αχέρωνα. Όπως επεσήμανε, ο Αχέρωνας έχει στο παρελθόν προκαλέσει μεγάλες καταστροφές στην Καλλονή, αφού η κοίτη του έχει γεμίσει από καλάμια και φερτά υλικά που εμποδίζουν τη φυσική ροή του νερού. «Αν δεν καθαριστεί άμεσα, κινδυνεύουμε να ξαναζήσουμε τα ίδια. Ο εργολάβος που ανέλαβε το έργο των 250.000 ευρώ, πρέπει να ξεκινήσει από τον Αχέρωνα. Εκεί βρίσκεται η μεγαλύτερη απειλή», υπογράμμισε ο κ. Αξής, προσθέτοντας ότι οι πρόεδροι των κοινοτήτων έχουν ενημερωθεί και θα πρέπει να απευθύνονται απευθείας στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου για να υποβάλλουν τις προτάσεις τους για τα επικίνδυνα σημεία που ενδέχεται να πλημμυρίσουν, ιδίως σε σημεία που τα σπίτια βρίσκονται κοντά σε χείμαρρους.
Κάθε χρόνο τα ίδια
Το πρόβλημα είναι γνωστό και χρόνιο. Κάθε φθινόπωρο, οι ίδιες περιοχές της Λέσβου βρίσκονται αντιμέτωπες με τον φόβο των πλημμυρών. Οι καθυστερήσεις στα έργα καθαρισμού και συντήρησης των ρεμάτων αποτελούν τον πιο κρίσιμο παράγοντα κινδύνου.
Παράλληλα, η Πολιτεία έχει θέσει σε εφαρμογή προγράμματα πρόληψης, όπως το «Σύστημα Παρακολούθησης του Προγράμματος Μέτρων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας», που στοχεύει στη συλλογή και αξιολόγηση δεδομένων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να υπάρχει καλύτερη προετοιμασία και έγκαιρη ενημέρωση. Το έργο αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη μιας βάσης δεδομένων που θα συγκεντρώνει πληροφορίες για τα έργα και τις παρεμβάσεις που γίνονται, ώστε να αξιολογείται η πορεία και η αποτελεσματικότητά τους. Μέσα από τις εκθέσεις που θα συντάσσονται, θα δίνονται οδηγίες και κατευθύνσεις για την ολοκλήρωση των έργων και τη βελτίωση των μέτρων πρόληψης.
Επιπλέον, προβλέπεται η εναρμόνιση των νέων ρυμοτομικών σχεδίων με τα αποτελέσματα των Χαρτών Επικινδυνότητας Πλημμύρας, οι οποίοι δείχνουν ποιες περιοχές κινδυνεύουν περισσότερο και απαιτούν οριστική οριοθέτηση των ρεμάτων τους. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγονται στο μέλλον άναρχες παρεμβάσεις μέσα στις κοίτες, που επιτείνουν τα φαινόμενα πλημμύρας.
Στο πλαίσιο των δράσεων πρόληψης προβλέπονται επίσης μέτρα για την προστασία της αγροτικής παραγωγής στις περιοχές που βρίσκονται μέσα σε ζώνες δυνητικού κινδύνου πλημμύρας. Αυτά περιλαμβάνουν τον εντοπισμό των καλλιεργειών που υφίστανται συχνές ζημιές, καθώς και την αποκατάσταση των αποστραγγιστικών δικτύων που συχνά φράζουν και προκαλούν προβλήματα.
Σημαντικό μέρος του σχεδίου αφορά και στα τεχνικά έργα πρόληψης, όπως τα μικρά φράγματα που τοποθετούνται στις κοίτες των ρεμάτων για τη συγκράτηση φερτών υλών, τις αναβαθμίδες και τα έργα ενίσχυσης στις όχθες για την αποτροπή διάβρωσης. Επίσης, προβλέπονται λεκάνες προσωρινής συγκράτησης υδάτων στις ορεινές περιοχές της Λέσβου, ώστε να μειώνεται η ένταση της ροής και να αποτρέπεται η απότομη πλημμύρα στα χαμηλότερα σημεία.
Τι προβλέπεται
Για τις πεδινές περιοχές, το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα φυσικής συγκράτησης υδάτων, όπως η αποκατάσταση των πλημμυρικών περιοχών, η διαμόρφωση της κοίτης των ρεμάτων ώστε να αυξάνεται η αποθηκευτική τους ικανότητα και η κατασκευή στεγνών λεκανών κατακράτησης. Όλα αυτά στοχεύουν στη μείωση της ταχύτητας των υδάτων και στη δημιουργία «χώρου για το ποτάμι» σε περιπτώσεις έντονων φαινομένων.
Παράλληλα, αναπτύσσεται το Επιχειρησιακό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης Πλημμυρών (Ε.Σ.Ε.Π.Π.), το οποίο θα αξιοποιεί δεδομένα από το δίκτυο της Πολιτικής Προστασίας και θα παρέχει προειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο. Το σύστημα αυτό θα βοηθήσει τις αρχές να αντιδρούν γρηγορότερα και να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα όπου χρειάζεται.
Τέλος, προβλέπεται η επικαιροποίηση των Σχεδίων Έκτακτης Ανάγκης για τις πλημμύρες, με βάση το Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης». Στόχος είναι κάθε δήμος και κοινότητα να διαθέτει ένα σαφές Μνημόνιο Ενεργειών, ώστε σε περίπτωση έντονου καιρικού φαινομένου να γνωρίζουν όλοι, από τις υπηρεσίες μέχρι τους πολίτες τι πρέπει να κάνουν. Όλα αυτά τα μέτρα και έργα συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιπλημμυρικής προστασίας, το οποίο ωστόσο χρειάζεται να προχωρήσει άμεσα και με συνέπεια. Οι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης στη Λέσβο τονίζουν πως ο χρόνος πιέζει και πως η πρόληψη είναι το μόνο όπλο απέναντι στα φυσικά φαινόμενα.
