- Ενεργειακός κόμβος η Λέσβος, αλλά χωρίς πρόβλεψη σύνδεσης του εργοστασίου της ΔΕΗ σε πρώτη φάση
- Την ώρα που οι αδειοδοτήσεις για Αιολικά Πάρκα έχουν πάρει μορφή χιονοστιβάδας τα τελευταία 2 χρόνια, η Αυτοδιοίκηση σφυρίζει αδιάφορα χωρίς πολιτικό διάλογο
“Φωτιές” φαίνεται πως ανάβει το σχέδιο διαβούλευσης για τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, δηλαδή την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου της υποβρύχιας διασύνδεσης των νησιών του Βορείου Αιγαίου με την Ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς σε αντίθεση με τα άλλα νησιά η Λέσβος εμφανίζεται να συνδέεται με το καλώδιο από την περιοχή του Πολιχνίτου (προφανώς αυτή η γεωγραφική θέση εξυπηρετεί το σύστημα), χωρίς ωστόσο να συμπεριλαμβάνεται στο ίδιο σχέδιο διαβούλευσης και το σκέλος του έργου από τον Πολιχνίτο μέχρι το εργοστάσιο της ΔΕΗ.
Η διαβούλευση ολοκληρώνεται στις 13 Νοεμβρίου και το σημαντικό αυτό σκέλος παραπέμπεται για επόμενη φάση προς αδειοδότηση, δηλαδή δεν υπάρχει κάποια πρόβλεψη στην παρούσα διαβούλευση. Αυτό έρχεται να ενισχύσει τις υποψίες που θέλουν τη σκοπιμότητα της διασύνδεσης της Λέσβου να αφορά περισσότερο την απορρόφηση της ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγουν οι επενδύσεις των ανεμογεννητριών, οι οποίες αναμένεται να εξελιχθούν με εντατικούς ρυθμούς στα επόμενα χρόνια στην “πλάτη” του νησιού μας και λιγότερο για την απελευθέρωση του τόπου μας από τη λειτουργία του εργοστασίου και τη σύνδεση με το ηπειρωτικό σύστημα.
Έτσι κι αλλιώς σε όλο αυτό το ενεργειακό «παιχνίδι» η Λέσβος επίσημα προβλέπεται ως ενεργειακός κόμβος, δηλαδή η περιοχή που θα παίρνει και θα δίνει ενέργεια από τα νησιά προς το ηπειρωτικό δίκτυο. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι προς αυτήν την κατεύθυνση το νησί μας επελέγη για την επένδυση της εταιρείας Ρόκας-Iberdrola με την πρόβλεψη κατασκευής αιολικών πάρκων με 153 ανεμογεννήτριες σε μέγεθος-μαμούθ για την παραγωγή συνολικά 306MW (μεγαβάτ).
Παρά τα αποκαλυπτικά δημοσιεύματα των “Νέων της Λέσβου” από τον Ιανουάριο του 2025 ότι δεν είναι μόνο η εταιρεία Ρόκας-Iberdrola που ετοιμάζεται να επενδύσει στη Λέσβο, αλλά υπάρχουν μια σειρά από άλλες εταιρείες που έχουν υποβάλει φακέλους για να δημιουργήσουν μικρότερα αιολικά πάρκα, με τεράστιες όμως ανεμογεννήτριες (και σημειώναμε ότι δεν υπάρχει οροφή για το πόση τελικά θα είναι η μέγιστη ενέργεια που θα μπορεί να παραχθεί από ανεμογεννήτριες στη Λέσβο), μέχρι τώρα ουδείς τοπικός φορέας έχει τοποθετηθεί πολιτικά πάνω σε αυτά τα ζητήματα, ούτε έχει γίνει συζήτηση σε επίπεδο Αυτοδιοίκησης, η οποία κάνει πως δεν καταλαβαίνει!
Υπενθυμίζουμε ότι στα τέλη του Σεπτεμβρίου του 2024 όταν στην Ικαρία κινητοποιούνταν οι κάτοικοι ενάντια στις άνευ όρων επενδύσεις των ανεμογεννητριών, τα “Νέα της Λέσβου” αποκάλυπταν ότι σε ενημερωτική συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Επιμελητηρίου, παρουσία εκπροσώπων του ΑΔΜΗΕ, τέθηκαν σοβαροί προβληματισμοί για το κατά πόσο θα τηρηθεί αυτή η απόδοση ή αν θα φτάσει ή και θα ξεπεράσει και στο τριπλάσιο της ισχύος της Ρόκας-Iberdrola. Δηλαδή συνολικά 900MW μαζί με τις ανεμογεννήτριες άλλων μικρότερων εταιρειών, που άρχισαν ήδη να δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας υποβάλλοντας φακέλους για εγκρίσεις αιολικών πάρκων. Είχαμε γράψει μάλιστα τότε ότι μόνο μία εταιρεία είχε καταθέσει μέχρι τότε 25 φακέλους για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων, προκειμένου να παίρνει τις εγκρίσεις από τις συναρμόδιες υπηρεσίες.
Η διασύνδεση με το εργοστάσιο
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα εξελίξεις από το σχέδιο διαβούλευσης για την περιβαλλοντική αδειοδότηση της υποβρύχιας διασύνδεσης των νησιών μας με την Ηπειρωτική Ελλάδα, η μη πρόβλεψη του περιβαλλοντικού σκέλους της αδειοδότησης του έργου που θα αφορά το καλώδιο για τη μεταφορά της ενέργειας από τον Πολιχνίτο όπου θα κατασκευαστεί ο υποσταθμός μέχρι την Επάνω Σκάλα της Μυτιλήνης, που βρίσκεται το εργοστάσιο, αφήνει εκτός διαπραγμάτευσης τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτό το έργο. Και αυτό προφανώς γίνεται γιατί η ηλεκτροδότηση της Λέσβου έρχεται σε δεύτερη προτεραιότητα σε σχέση με τη σκοπιμότητα της διασύνδεσης του νησιού μας με το ηπειρωτικό δίκτυο, προφανώς για να διοχετεύουν προς πώληση την ενέργειά τους οι επενδυτές από τις ανεμογεννήτριες της περιοχής μας.
Σημειωτέον ότι οι ανεμογεννήτριες που θα εγκατασταθούν στη Λέσβο, όπως έχουμε γράψει επανειλημμένα, είναι βιομηχανικού τύπου και ουδεμία σχέση έχουν με τις ανεμογεννήτριες της εταιρείας ΔΕΗ Ανανεώσιμες στην περιοχή της Άντισσας, πολύ δε περισσότερο με το παλιό μικρό αιολικό πάρκο του Δήμου Μυτιλήνης στην Κουτσουμπάρα που είναι ήπιας μορφής. Οι νέες ανεμογεννήτριες θα είναι τεράστιων διαστάσεων και αδειοδοτούνται για να εγκατασταθούν και στα δυτικά της Λέσβου και αυτό παρά το γεγονός ότι το Γεωπάρκο έχει χαρακτηριστεί ως Παγκόσμιο Μνημείο Φυσικής Κληρονομιάς από την UNESCO.
Καθώς οι κάτοικοι του τόπου μας θεωρούν ότι όλα αυτά τα σχέδια είναι μακρινά, δεδομένου ότι χρόνια και χρόνια αναφερόμαστε μέσα από δημοσιεύματα, να υπογραμμίσουμε ότι ο διαγωνισμός για την ανάθεση του έργου της υποβρύχιας διασύνδεσης, που θα συμπεριλαμβάνει και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου, βρίσκεται στην τελική ευθεία, ενώ ο στόχος που είχε τεθεί, η διασύνδεση να ολοκληρωθεί μέχρι το 2030, τώρα όχι μόνο φαίνεται εφικτός αλλά, όπως λέγεται, το έργο θα ολοκληρωθεί και νωρίτερα.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ
Η Αυτοδιοίκηση δεν είναι μόνο για τις λακκούβες
Ούτε η Περιφέρεια, ούτε οι Δήμοι έχουν ξεκαθαρίσει ένα πλαίσιο για το τι θέλει τελικά η Λέσβος. Σε μία περίοδο που το νησί μας αρχίζει για πρώτη φορά να βλέπει με απτά αποτελέσματα την τουριστική ανάπτυξη, την ώρα που γίνονται νέες επενδύσεις για ξενοδοχειακές μονάδες και την ανάδειξη των θερμοπηγών, τα σχέδια για τη λειτουργία αιολικών πάρκων σε μια περιοχή, όπως η Λέσβος, είναι πιθανό να καταστρέψουν αυτές τις προοπτικές στον τουρισμό.
Η τελευταία φορά που έγινε συζήτηση σε πολιτικό – αυτοδιοικητικό επίπεδο ήταν στην πρώτη τετραετία του ενιαίου Δήμου Λέσβου επί Δημοτικής Αρχής Βουνάτσου, όπου τότε ακούστηκε και το ανήκουστο σε τοποθέτηση στελέχους της τότε Δημοτικής Αρχής ότι θα πρέπει να τοποθετηθούν θετικά στην επένδυση της Ρόκας-Iberdrola (πράγμα που έγινε) διότι οι ανεμογεννήτριες θα είναι τουριστική ατραξιόν για τους επισκέπτες!
Πέρα από τις γραφικότητες, τα όσα ίσχυαν πριν από 15 χρόνια δεν έχουν ουδεμία σχέση με τα σημερινά δεδομένα, καθώς σήμερα μιλάμε για αδειοδότηση της διασύνδεσης με υποβρύχιο καλώδιο, που σημαίνει ότι βρισκόμαστε στην τελική ευθεία με τα πάντα να έχουν τελειώσει το αργότερο μέχρι το 2030, δηλαδή σε 4 χρόνια! Και είναι τουλάχιστον περίεργο τόσα χρόνια να μην έχει γίνει ο παραμικρός επίσημος διάλογος σε αυτοδιοικητικό επίπεδο.
Πού τελικά θέλουμε να πάει η Λέσβος ως προς την ανάπτυξη τέτοιων επενδύσεων; Θέλουμε ένα νησί εναλλακτικών μορφών τουρισμού, ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και του οικοτουρισμού ή θέλουμε τη Λέσβο “σκαντζόχοιρο”, μια από τις μεγαλύτερες νησιωτικές μηχανές παραγωγής ρεύματος στην Ελλάδα και στην Ευρώπη;;
Γι’ αυτά τα κρίσιμα ζητήματα η Αυτοδιοίκηση δεν έχει ως τώρα τοποθετηθεί, το αποφεύγει. Όμως η Αυτοδιοίκηση δεν είναι μόνο για να κλείνει λακκούβες, για να κατασκευάζει δρόμους και βιολογικούς καθαρισμούς, αλλά πρωτίστως είναι το Πολιτικό Όργανο εκπροσώπησης των κοινωνιών σε επίπεδο Δήμων η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση και σε επίπεδο Περιφερειών η Περιφερειακή – Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση. Και μέχρι τώρα εξελίσσεται ένας χορός αδειοδοτήσεων αιολικών πάρκων που θα αναπτυχθούν γρήγορα πάνω στη Λέσβο, με την Αυτοδιοίκηση, τους Δημάρχους και τον Περιφερειάρχη να σφυρίζουν αδιάφορα έχοντας αφήσει την τύχη του τόπου στις αποφάσεις της Δημοτικής Αρχής Βουνάτσου, δηλαδή στις προ δεκαπενταετίας αποφάσεις.
Το μέλλον, η προοπτική, ο τρόπος που θα πορευτεί αυτός ο τόπος χαράσσεται από την Αυτοδιοίκηση, από κανέναν άλλον. Και όταν η Αυτοδιοίκηση σιωπά σημαίνει ότι η τύχη του τόπου είναι προδιαγεγραμμένη. Και η ευθύνη απέναντι στις επόμενες γενιές; Τι θα τις παραδώσετε στη Λέσβο;; Μήπως ήρθε η ώρα ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του ή θα συνεχίσουν ακόμα κάποιοι να κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους;
Στρατής Σαμιώτης
