Του Γιώργου Μαυρογένη, Γαστρεντερολόγου -Ηπατολόγου
1)Τι είναι η κολονοσκόπηση;
Είναι η εξέταση του παχέος εντέρου με τη βοήθεια ενός εύκαμπτου ενδοσκοπίου το οποίο ονομάζεται κολονοσκόπιο. Την παραμονή της εξέτασης πραγματοποιείται καθαρισμός του εντέρου με τη λήψη καθαρτικών, καθώς και ειδική δίαιτα. Η κολονοσκόπηση αποτελεί την εξέταση εκλογής για τη διάγνωση και θεραπεία πολυπόδων παχέος εντέρου.
2) Ποιες είναι οι ενδείξεις κολονοσκόπησης
Διερεύνηση ανεξήγητης σιδηροπενικής αναιμίας με χαμηλό σίδηρο-φερριτίνη, μέλαινες κενώσεις, απώλεια αίματος με τα κόπρανα, απώλεια βάρους, μετεωρισμός (φουσκώματα), χρόνιες διάρροιες, εναλλαγές στις κενώσεις (δυσκοιλιότητας-ευκοιλιότητας), παρουσία βλέννας ή αίματος στα κόπρανα, προληπτικός έλεγχος καρκίνου παχέος εντέρου και πολυπόδων από την ηλικία των 45 ετών, φλεγμονώδεις εντεροπάθειες (νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα), προσωπικό ιστορικό νεοπλασίας, κληρονομικό ιστορικό πολυπόδων ή καρκίνου παχέος εντέρου.
3) Πώς γίνεται η προετοιμασία για κολονοσκόπηση;
Το πιο σημαντικό βήμα για μία κολονοσκόπηση υψηλής ποιότητας είναι η κατάλληλη προετοιμασία. Τρεις με πέντε μέρες πριν την εξέταση θα πρέπει να αποφεύγονται οι φυτικές ίνες, δηλαδή φρούτα και λαχανικά. Την παραμονή της εξέτασης χορηγούνται καθαρτικά με τα οποία θα γίνει ο καθαρισμός του παχέος εντέρου. Αυτή τη μέρα ο ασθενής μπορεί να φάει κάτι ελαφρύ (π.χ. κοτόσουπα, ζελεδάκια, σούπες).
4) Πώς γίνεται η εξέταση;
Η εξέταση γίνεται με την χορήγηση μέθης και αναλγητικών φαρμάκων με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι επώδυνη για τον ασθενή. Το είδος και η δοσολογία των φαρμάκων καθορίζονται ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το ατομικό ιστορικό και την εκτιμώμενη διάρκεια της εξέτασης. Το ενδοσκόπιο προωθείται προσεκτικά μέχρι το τέλος του εντέρου. Στη συνέχεια γίνεται ενδελεχής έλεγχος των τοιχωμάτων του εντέρου και πλύση/αναρρόφηση των ακαθαρσιών που υπάρχουν. Αν βρεθούν πολύποδες συνήθως αφαιρούνται κατά την διάρκεια της εξέτασης.
5) Ποια είναι η διάρκεια της εξέτασης;
Ο χρόνος ποικίλλει από 20 λεπτά μέχρι και 1 ώρα. Παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, το ιστορικό προηγούμενων επεμβάσεων στην κοιλιά, η ποιότητα της προετοιμασίας, ο αριθμός των πολυπόδων επηρεάζουν την διάρκεια της εξέτασης.
6) Ισχύει ότι η κολονοσκόπηση είναι επώδυνη;
Η παρουσία του ενδοσκοπίου στο παχύ έντερο δεν είναι επώδυνη. Ο έμπειρος ενδοσκόπος γνωρίζει ποια σημεία της εξέτασης μπορεί να είναι επώδυνα και λαμβάνει τα αντίστοιχα μέτρα. Η χορήγηση ελαφράς μέθης και αναλγητικών φαρμάκων κατά την διάρκεια της κολονοσκόπησης καθιστά την εξέταση ανώδυνη.
7) Τι γίνεται μετά την εξέταση
Μετά το τέλος της εξέτασης, ο ασθενής παρακολουθείται στην αίθουσα ανάνηψης για 30 λεπτά με μία ώρα. Στη συνέχεια μπορεί να αποχωρήσει με συνοδεία. Επειδή τα χορηγούμενα φάρμακα επηρεάζουν τα αντανακλαστικά και τα επίπεδα συνείδησης, απαγορεύεται η οδήγηση μέχρι και την επόμενη μέρα το πρωί.