Οι εξελίξεις στην περιοχή μας τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα κι εμείς ζούμε εγκλωβισμένοι στον δικό μας μικρόκοσμο μακριά από τα τεκταινόμενα.
Οι περιφερειακές φιλοδοξίες της νέας Τουρκίας είναι μεγάλες και, συχνά, συγχέονται με μια οθωμανική νοσταλγία. Ο Ερντογάν δεν έχει κρύψει την άποψή του ότι τα 100 χρόνια της ρεπουμπλικανικής Τουρκίας που μεσολάβησαν από τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κράτησαν την Τουρκία πίσω και υποταγμένη στις διαθέσεις τρίτων και, κυρίως, της Δύσης. Τώρα ήρθε η ώρα για τη νέα Τουρκία να απελευθερωθεί από τα δεσμά που οι Κεμαλιστές σφυρηλάτησαν και να διεκδικήσει τον ρόλο και τη θέση που η ιστορία, αλλά και ο δυναμισμός της τής επιτρέπουν.
Οι στιγμές που περνάμε είναι κρίσιμες διότι έχουμε να κάνουμε με μια Τουρκία η οποία δεν είναι απλά προκλητική, αλλά και επιθετική. Μια Τουρκία, η οποία δεν σέβεται το Διεθνές Δίκαιο γενικότερα και ειδικότερα την Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS 1982) , δείχνει όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στους Διεθνείς Οργανισμούς ότι αυτή είναι το αφεντικό στο Αιγαίο και στην Ν.Α. Μεσόγειο. Στόχος της, μια de facto αλλαγή του status quo του Αιγαίου και όχι μόνο.
Όλα αυτά δεν είναι τυχαία, αλλά είναι καλά σχεδιασμένα, συρόμαστε, δήθεν χάριν της ειρήνης στην συνδιαχείριση του Αιγαίου και των πλούσιων κοιτασμάτων της ΝΑ Μεσογείου.
Ως χώρα τι πρέπει να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε και να αποτρέψουμε την Τουρκική προκλητικότητα.
Κατά την άποψή μου:
Δεν επιτρέπεται κανένας εφησυχασμός, αλλά δεν πρέπει να μας δημιουργούνται και φοβικά σύνδρομα απέναντι στην ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση της τουρκικής προκλητικότητας που εκδηλώνεται καθημερινά σε λεκτικό και επιχειρησιακό επίπεδο.
Διαφωνώ με την άποψη κάποιων από το διπλωματικό μας κατεστημένο ότι η προκλητικότητα αυτή έχει σκοπό το εσωτερικό ακροατήριο της Τουρκίας και την ικανοποίηση κάποιων εθνικιστικών κύκλων που ασκούν πίεση στον Ερντογάν και τον κατηγορούν για ενδοτικότητα απέναντι στη χώρα μας (Κιλιντσάρογλου).
Η Τουρκία μέσα από τις επιχειρησιακές δράσεις που έχει αναπτύξει μάς έχει απαγορεύσει de facto την άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων(επέκταση τα χωρικά μας ύδατα, από τα 6 ναυτικά μίλια στα 12). Η εκτίμησή μου είναι ότι δεν έχει σκοπό να μας οδηγήσει σε μια γενικευμένη σύρραξη, αλλά επιδιώκει να μας καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την ικανοποίηση των μονομερών διεκδικήσεών της υπό την απειλή χρήσης βίας (Αναθεωρητική στρατηγική).
Το πιο σημαντικό για μας είναι ίσως το γεγονός ότι η νέα Τουρκία δεν πολυ-ενδιαφέρεται για την ενταξιακή της προοπτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού η προς ένταξη χώρα οφείλει να υιοθετήσει το κοινοτικό κεκτημένο. Αυτός είναι ο λόγος που ο Ερντογάν εφαρμόζει αναθεωρητική στρατηγική μια και είναι απαλλαγμένος από το βάρος των υποχρεώσεων, που προκύπτουν από την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού έχει αποδεχθεί ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να ενταχθεί σε αυτήν στο άμεσο μέλλον.
Η σχέση της Τουρκίας με την Ευρώπη και τη Δύση θα είναι πλέον μια σχέση «δούναι και λαβείν». Δεν θα είναι βασισμένη σε αρχές ή κοινές αξίες, αλλά σε συμφέροντα. Όταν αυτά συμπίπτουν θα υπάρχει συνεργασία. Όταν δεν συμπίπτουν θα υπάρχει ανταγωνισμός και ένταση.
Ο Ερντογάν έχει διατελέσει για περισσότερα από έντεκα χρόνια πρωθυπουργός και τώρα ως πρόεδρος αισθάνεται παντοδύναμος μετά τις αλλεπάλληλες εκλογικές επιτυχίες του. Οι σχέσεις του με τις υπερδυνάμεις εξαρτώνται από τη στρατηγική θέση της Τουρκίας, που είναι αναβαθμισμένη την περίοδο αυτή λόγω των γειτονικών συρράξεων.
Είναι πιθανό το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου, το οποίο μπορεί να προκύψει από κάποιο ατύχημα και να εξελιχθεί σε μείζονα κρίση ή να προσχεδιασθεί από την Τουρκία αν θεωρήσει ότι αυτό εξυπηρετεί τα σχέδιά της.
Οποιαδήποτε ρητορική και αν αναπτυχθεί από την πλευρά μας, όπως δηλώσεις, ανακοινώσεις ή επίκληση του διεθνούς δικαίου δεν αρκούν για μια αξιόπιστη ελληνική αποτρεπτική στρατηγική. Διότι η επιβίωση ενός κράτους, η εξασφάλιση της ανεξαρτησίας και η διατήρηση της εδαφικής του ακεραιότητας, δεν μπορούν να εξασφαλιστούν από κανόνες δικαίου, όπως υποστηρίζει πριν 25 περίπου αιώνες ο ιστορικός Θουκυδίδης, αλλά το συμφέρον αποδεικνύεται τις περισσότερες φορές, ισχυρότερο κίνητρο από το δίκαιο στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς των κρατών.
Η Τουρκία είναι μια χώρα που καταλαβαίνει και σέβεται την ισχύ και πρέπει να πειστεί ότι σε περίπτωση επιθετικής ενέργειας εναντίον της χώρας μας, το κόστος σε σχέση με το προσδοκώμενο όφελος θα είναι δυσανάλογα μεγάλο.
Για την υλοποίηση μιας αποτελεσματικής αποτρεπτικής στρατηγικής είναι απαραίτητη:
-Πολιτική βούληση για υπεράσπιση των εθνικών και κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
-Εκπόνηση εθνικής στρατηγικής που θα προκύψει από διακομματική εθνική συνεννόηση, με σταθερότητα και συνέπεια ανεξάρτητα εσωτερικών πολιτικών διακυμάνσεων.
-Δημιουργία Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, απαρτιζόμενο από κορυφαίους ειδικούς επιστήμονες (διπλωμάτες, στρατιωτικοί, ακαδημαϊκοί, πολιτικοί κλπ.) για την αντιμετώπιση των θεσμικών αδυναμιών μας σε θέματα χειρισμού κρίσεων.
-Διατήρηση και επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και ικανότητας των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία πρέπει να κινείται στις εξής κατευθύνσεις:
-Οι Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να απαλλαγούν από αλλότρια έργα. Είναι κατανοητό ότι απαιτείται η συμμετοχή τους σε υπηρεσίες κοινωνικής προσφοράς (αεροδιακομιδές, δασοπυρόσβεση, κ.λπ.), αλλά αυτό δεν πρέπει να τις εκτρέπει από την κύρια αποστολή τους.
-Αντιμετώπιση της υποστελέχωσης των μονάδων λόγω του δημογραφικού προβλήματος και της μειωμένης διάρκειας της θητείας για εξυπηρέτηση μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων (Αύξηση θητείας τουλάχιστον 6 μήνες) και
-αύξηση των αμυντικών δαπανών με προμήθεια οπλικών συστημάτων, τα οποία θα λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές ισχύος.
