Ήταν η επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας που έστρεψε πάνω της τα βλέμματα από όλο τον πλανήτη, όταν το 2016 ανέλαβαν τη συντήρηση του Πανάγιου Τάφου στην Ιερουσαλήμ και γι’ αυτό το έργο πρόκειται να μιλήσει αύριο Σάββατο το απόγευμα στις 18:30, στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, στην ανοιχτή εκδήλωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου.
Λίγες ώρες πριν την άφιξή της στη Μυτιλήνη, χθες το απόγευμα, η καθηγήτρια του Πολυτεχνείου, Αντωνία Μοροπούλου παραχώρησε συνέντευξη στα “Νέα της Λέσβου” μιλώντας γι’ αυτό το ανεπανάληπτο έργο και τις μοναδικές εμπειρίες των επιστημόνων. Τα όσα αναφέρει η κ. Μοροπούλου για τον Πανάγιο Τάφο είναι συγκλονιστικά…
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΡΑΤΗ ΣΑΜΙΩΤΗ
-Κυρία Μοροπούλου, η επίσκεψή σας στη Μυτιλήνη τιμά τον τόπο μας και παρότι έχουν γραφτεί πολλά μέχρι τώρα για το επιστημονικό σας έργο στον Πανάγιο Τάφο, τα όσα θα πείτε στην εκδήλωση που διοργανώνει το Τεχνικό Επιμελητήριο Βορειοανατολικού Αιγαίου αναμένονται με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Καταρχάς θα ήθελα να αποσαφηνίσουμε, τι θα ακούσουμε το Σάββατο στο Δημοτικό Θέατρο; Θα είναι μια ομιλία με επιστημονικό και μόνο ενδιαφέρον ή μπορούν να την παρακολουθήσουν και απλοί πολίτες;
«Το έργο της διεπιστημονικής ομάδας του Πολυτεχνείου της οποίας είχα την τιμή να είμαι επικεφαλής επιστημονικά υπεύθυνη και με εκτελεστικό ρόλο με βάση την κοινή απόφαση των τριών προκαθημένων των Χριστιανικών Κοινοτήτων στο ναό της Αναστάσεως, δηλαδή του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, της Κουστωδίας του Τάγματος των Φραγκισκανών και του Πατριαρχείου των Αρμενίων, είναι ένα έργο που αφορά όλη την ανθρωπότητα και το έχει παρακολουθήσει όλη η ανθρωπότητα με κάθε τρόπο. Με τηλεοπτικές παρουσιάσεις του National Geographic όταν ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο, μέσα από συνεντεύξεις κατά τη διάρκεια του έργου σε όλα τα Πρακτορεία Ειδήσεων και τα ΜΜΕ όλων των ηπείρων και είναι ένα πανανθρώπινο έργο, έχει μια μεγάλη τεχνική πρόκληση στην οποία ελπίζουμε ότι έχουμε ανταποκριθεί, αλλά δεν είναι απλά ένα τεχνικό έργο γιατί όπως όλα τα έργα προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, πέρα από την αποκατάσταση της δομικής ακεραιότητας εν προκειμένω του Ιερού Κουβουκλίου και την διατήρηση των αξιών του, το κύριο θέμα ήταν ο σεβασμός και η ανάδειξη των αξιών αυτών ως ένα βαθμό και στον πυρήνα των αξιών αυτών είναι η Ανάσταση. Ο Πανάγιος Τάφος δίνει το μήνυμα της Ανάστασης και αυτό το μήνυμα το παραλαμβάνει όλη η ανθρωπότητα, την αφορά όλη και οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε εμείς κάνοντας αυτό το έργο είχαν να κάνουν όχι μόνο με τεχνικά θέματα αλλά με θρησκευτικά, πολιτιστικά και πολιτικά.
Δουλέψαμε στην ανοιχτή πόλη της Ιερουσαλήμ, μια πόλη με δυο λαούς και τρεις θρησκείες και σε ένα μοναδικό Παγκόσμιο μνημείο του Χριστιανισμού και όχι μόνο, καθώς μπροστά στο μνημείο αυτό γονατίζουν δισεκατομμύρια άνθρωποι, πιστοί και άπιστοι. Χριστιανοί όλων των κοινοτήτων, Ιουδαίοι, μουσουλμάνοι και άπιστοι. Συνεπώς αφορά σε όλο τον κόσμο και μπορούν εφόσον θέλουν να την παρακολουθήσουν και να βγάλει ο καθένας τα δικά του συμπεράσματα».
-Θα ήθελα να μας πείτε γι’ αυτήν τη μεγάλη εμπειρία σας. Ανοίξατε τον Πανάγιο Τάφο και ήρθατε σε επαφή με σημεία στα οποία ακούμπησε το σώμα του Χριστού μετά την αποκαθήλωση;
«Για εμάς η εμπειρία αυτή ήταν μοναδική με κορυφαία στιγμή μας τις 26 Οκτωβρίου του 2016 όταν ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο για να τον προστατεύσουμε. Κι ο Πανάγιος Τάφος προστάτευσε το ίδιο το έργο με την συμμετοχή μας ως ανθρωπότητας. Δυο δισεκατομμύρια άνθρωποι παρακολούθησαν εκείνη την ώρα τη ζωντανή παρουσίαση απ’ το άνοιγμα του Πανάγιου Τάφου. Για εμάς ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία, ο Πανάγιος Τάφος είναι ένα μνημείο μοναδικό, μιλάει σε όποιον βρίσκεται κοντά του, πόσο μάλλον σε εμάς που τον ανοίξαμε, διερευνήσαμε και ακουμπήσαμε τη λαξευμένη ταφική κλίνη επί του βράχου όπου αποτέθηκε το σώμα του Χριστού μετά την αποκαθήλωση. Γι΄ αυτό το λόγο βγαίνοντας από το Παρεκκλήσι του Αγγέλου όταν ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο είπα στο παγκόσμιο κοινό ότι ο Τάφος είναι ζωντανός, είναι ζωοδόχος και το μήνυμα της Ανάστασης, μας αγγίζει όλους».
-Ολόκληρη η ανθρωπότητα κατά το διάστημα των εργασιών παρακολουθούσε με δέος αναμένοντας κάθε νέα δημοσίευσή σας. Οι εργασίες εκτελέστηκαν ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη το προσκύνημα στο ναό της Αναστάσεως;
«Οι εργασίες που εκτελέσαμε έγιναν με πλήρη σεβασμό στην ανάγκη να μην διακοπήεί η προσκύνηση, διεκόπη μόνο τις 60 ώρες που εμείς ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο και χωρίς να διακοπούν οι λατρευτικές λειτουργίες. Συνεπώς μπορώ να σας πω ότι πράγματι ο κόσμος ήταν εκεί και όσο προχωρούσε το έργο και γινόταν γνωστό και πόσο μάλλον όταν ολοκληρώθηκε, η παρουσία του κοινού υπερτετραπλασιάστηκε από όλο τον κόσμο και πρώτα απ’ όλα απ’ την Ελλάδα. Αυτή ακριβώς η παρουσία του κόσμου είναι και μεγάλη θα έλεγα δύναμη, πέρα από την πνευματική δύναμη αυτού του μνημείου για τα μηνύματά του και τις αξίες του που τα προσλαμβάνει όλη η ανθρωπότητα.
Τα προβλήματα και οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε συνδέονται με το σύνθετο της πρόκλησης. Πραγματικά η ιστορική απόφαση μετά από 200 χρόνια να υπογράφουν την εκτέλεση του έργου από εμάς οι τρεις προκαθήμενοι, ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης Ιεροσολύμων, Θεόφιλος ο Γ’, ο οποίος είχε την πρωτοβουλία του έργου και της πρόσκλησης της δικής μου, ο Κουστωδός του Τάγματος των Φραγκισκανών και ο Αρμένιος Πατριάρχης υπογραμμίζουν το μέγεθος της ενότητας του Χριστιανικού κόσμου που αποτελεί και τον θεμέλιο λίθο αυτού του έργου και που μας επέτρεψε να αντιμετωπίσουμε πάρα πολλά προβλήματα και δυσκολίες, γιατί μέσα σε ελάχιστο χρόνο, σε 8,5 μήνες μπόρεσε να ολοκληρωθεί με μια χρηματοδότηση που δεν υπήρχε εξ αρχής. Πρόκειται για χρηματοδότηση 3,4 εκατ. ευρώ που οφείλεται κατά το ένα τρίτο στο Παγκόσμιο Ταμείο Μνημείων και τη μεγάλη ευεργέτιδα του έργου, τη Ρουμάνα Μίκα Ερτεγκούν κι από κει και πέρα οφείλεται σε μικρές και μεγάλες δωρεές ανθρώπων από όλο τον κόσμο. Η διαχείριση έγινε με πλήρη διαύγεια και αναρτούνταν στις ιστοσελίδες των Πατριαρχείων όλα τα οικονομικά δεδομένα, ενώ η διακυβέρνηση του έργου έγινε τόσο από τους τρεις επικεφαλής των Χριστιανικών Κοινοτήτων όσο από τη διεπιστημονική ομάδα και τους επικεφαλής και των εργοταξίων με συνεχή διάλογο κάθε μήνα, με βασική την επιστημονική υποστήριξη στη λήψη των αποφάσεων και αποτέλεσε και μια μοναδική καινοτομία στις παγκόσμιες πρακτικές».
-Υπήρξαν απρόοπτα;
«Βεβαίως υπήρξαν πάρα πολλά απρόοπτα και επανέρχομαι σε αυτό που είπα στην αρχή πως όταν ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο ήταν η κρίσιμη στιγμή που έδειξε ότι το έργο θα τελειώσει. Ο ίδιος ο Πανάγιος Τάφος και η συνδρομή των 2 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που παρακολουθούσαν συστηματικά το έργο συνέβαλαν στην ολοκλήρωση».
-Σήμερα στον απόηχο πλέον αυτού του ιστορικού έργου, ποιες είναι οι σκέψεις σας για όλη αυτή την εμπειρία; Ήσασταν η επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας, οι Έλληνες επιστήμονες ήταν εκείνοι που βρέθηκαν μπροστά σε αυτήν την ανεπανάληπτη εμπειρία αποσφραγίζοντας τον Πανάγιο Τάφο.
«Δυο χρόνια μετά, παραδώσαμε το έργο 22 Μαρτίου του 2017 και 22 Μαρτίου σαν αύριο (σ.σ. σήμερα) που θα δημοσιεύσετε τη συνέντευξή μου η σκέψη όλων μας είναι στην Ιερουσαλήμ. Στο Ιερό Κουβούκλιο και στον Πανάγιο Τάφο, στη συγκλονιστική επικοινωνία και ανεπανάληπτη εμπειρία της επικοινωνίας με το μοναδικό αυτό μνημείο, αλλά και στη μοναδική συλλογική πρακτική με την οποία τα βγάλαμε πέρα. Τεχνίτες, αναστηλωτές, συντηρητές, εργοταξιάρχες, μηχανικοί, επιστήμονες, η διεπιστημονική ομάδα του Πολυτεχνείου, η δική μου εκτελεστική ευθύνη που ήταν πολύ μεγάλη και πάνω απ’ όλα η δυνατότητα να συνδιαλεγόμαστε με τους τρεις επικεφαλής των Χριστιανικών Κοινοτήτων και να στηρίζουμε επιστημονικά τις αποφάσεις τους. Έχουμε λοιπόν εκείνη την εικόνα στο μυαλό μας όλοι, την εικόνα της τελετής παράδοσης του Ιερού Κουβουκλίου στις 22 Μαρτίου του 2017, όπου η ενότητα του Χριστιανισμού ήταν σε οικουμενικό επίπεδο με την παρουσία και του Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, το μήνυμα του Πάπα και το μήνυμα του Καθολικού Πατριάρχη των Αρμενίων, αλλά και την παρουσία πολιτικών εκπροσώπων και διπλωματών από όλο τον κόσμο, από όλη τη φλεγόμενη Μέση Ανατολή με τη σημερινή Ελλάδα στο προσκήνιο. Αυτό είναι ένα μήνυμα που προσπαθήσαμε να το αποδώσουμε με την Έκθεση που οργάνωσε το National Geographic σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο στην Ουάσιγκτον το Νοέμβριο του 2017 και ολοκληρώθηκε πριν το τέλος του 2018, με την ψηφιακή έκθεση προηγμένης τεχνολογίας που οργάνωσε η διεπιστημονική ομάδα του Πολυτεχνείου με το National Geographic 21 Μαΐου του 2018 – 3 Φεβρουαρίου του 2019 στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας και κατέστησαν τον κόσμο μέτοχο αυτής της προσπάθειας.
Σήμερα που έρχομαι στη Μυτιλήνη, νησιώτισσα κι εγώ απ’ τη Ρόδο, έρχομαι με ιδιαίτερη χαρά και με την διοργάνωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου έχω την ευκαιρία να μιλήσω στους ανθρώπους της Λέσβου, όχι μόνο ως Πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, δηλαδή της Βουλής των Ελλήνων μηχανικών που τιμούν τη χώρα μας με τα έργα τους, αλλά και σαν μια συντοπίτισσα του Αιγαίου».
-Βλέπω στο πρόγραμμα της εκδήλωσης του Τεχνικού Επιμελητηρίου πως μετά από εσάς ακολουθεί η ομιλία του καθηγητή Θεολογίας π. Αθανάσιου Γιουσμά. Θα τολμήσω λοιπόν να σας ρωτήσω, ήταν ο Πανάγιος Τάφος το σημείο όπου η επιστήμη συνάντησε το Θεό;
«Ο Πανάγιος Τάφος είναι ένα σημείο όπου… στο φως των μεγάλων μηνυμάτων της Ανάστασης, στο Άγιο Φως που το συμβολίζει παντού και εμείς είχαμε την τιμή να το αποδώσουμε αυτό το Φως κατά τη συντήρηση του μνημείου, το Φως λοιπόν αυτό επιτρέπει στους ανθρώπους αυτό που είναι η ουσία του ανθρωπισμού, το άνω θρώσκειν, εκεί δεν συναντά μόνο η επιστήμη το Θεό, τον συναντά και ο άνθρωπος».
-Σας ευχαριστώ για την τιμή με τη συνέντευξη που μας παραχωρήσατε.
«Κι εγώ για τη δυνατότητα να επικοινωνήσω με τους κατοίκους της Λέσβου».
