- Την ώρα που όλα έδειχναν να έχουν χαθεί για το έργο της Βάστριας, η ανώτατη δικαιοσύνη ορθώνει το ανάστημά της και οι δικαστές γίνονται ασπίδα προστασίας για το δάσος
Την ώρα που το φαραωνικό έργο της κατασκευής νέου Κέντρου Μεταναστών στην καρδιά του δάσους προς Καλλονή στη θέση Βάστρια βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με τις μπουλντόζες να πηγαινοέρχονται και τα καράβια να μεταφέρουν κοντέινερ, καθώς ο στόχος του Υπουργείου Μετανάστευσης είναι τα εγκαίνια να γίνουν πριν τις εκλογές, οι δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας δείχνοντας ότι πάνω από την πολιτική δεν μπορεί παρά να βρίσκεται η δικαιοσύνη, μπλόκαραν, έστω και προσωρινά, την εκτέλεση εργασιών στο δασικό κομμάτι του έργου, βάζοντας STOP στην κατασκευή του μεγάλου δρόμου στην οποία ετοιμαζόταν να προχωρήσει ΑΜΕΣΑ η κατασκευάστρια εταιρεία.
Πρόκειται για το δρόμο ο οποίος θα συνδέει το νέο Κέντρο με τον κεντρικό δρόμο προς ΧΥΤΑ για την κατασκευή του οποίου προβλέπεται η κοπή 1.095 πεύκων, δηλαδή μία εκτεταμένη περιβαλλοντική παρέμβαση για να γίνει το Κέντρο Μεταναστών. Θυμίζουμε ότι με προσφυγές τους στη δικαιοσύνη η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και οι όμορες κοινότητες Κώμης και Νέων Κυδωνιών ζητούν από το Συμβούλιο της Επικρατείας την ακύρωση του έργου, αναπτύσσοντας μία σειρά από σοβαρά περιβαλλοντικά επιχειρήματα, μεταξύ των οποίων και η έλλειψη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την κατασκευή ενός τόσο μεγάλου έργου. Για την οποία το μεν Υπουργείο Περιβάλλοντος υποστηρίζει ότι δεν χρειάζεται για δομές κάτω των 3.000 ατόμων, η δε πλευρά των εναγόντων ισχυρίζεται ότι αυτό προβλέπεται μόνο για τη χρήση υφιστάμενων εγκαταστάσεων και όχι για εκ νέου κατασκευή!
Το δικαστήριο αναμένεται να γίνει την Τετάρτη 11 Ιανουαρίου, εκτός και αν ζητηθεί κάποια αναβολή εκ των δύο πλευρών. Σε κάθε περίπτωση η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί μετά από κάποιους μήνες και εδώ είναι που μπερδεύουν τα πράγματα για τον Υπουργό Μετανάστευσης, Νότη Μηταράκη, ο οποίος δεν μπορεί να προχωρήσει σε εγκαίνια, δηλαδή στη λειτουργία της δομής, χωρίς να υπάρχει δρόμος!
Το Υπουργείο Μετανάστευσης συνεχίζει την κατασκευή του ΚΥΤ στη Βάστρια, καθώς αυτό το σκέλος δεν εκτελείται «στα χαρτιά» σε δασική έκταση. Ωστόσο οι δικαστές εξετάζοντας το φάκελο της προσφυγής στέκονται με προσοχή στο δασικό τμήμα και συγκεκριμένα μήκους 2.800 μέτρων, απ’ όπου προβλέπεται να γίνει ο δρόμος από το νέο ΚΥΤ προς το μεγάλο δρόμο του ΧΥΤΑ. Σε αυτό το σημείο η Ανώτατη Δικαιοσύνη ορθώνει το ανάστημά της στην πολιτική και λέει με απλά λόγια «σταματήστε, δεν θα προχωρήσετε στην κατασκευή του δρόμου μέσα στο δάσος μέχρι να εκδικάσουμε την υπόθεση για να εκδοθεί η οριστική απόφαση».
Με την προσωρινή του απόφαση (199/2022-19/12/2022) το ΣτΕ κρίνει ότι η κατασκευή της οδού θα οδηγούσε σε μη αναστρέψιμη καταστροφή του δασικού πλούτου και της σπάνιας ορνιθοπανίδας της προστατευόμενης περιοχής, η οποία μνημονεύεται λεπτομερώς στο σκεπτικό της απόφασης. Σκεπτικό που καταδεικνύει την προτεραιότητα που δίνουν οι δικαστές στην προστασία του περιβάλλοντος, ανοίγοντας με αυτό τον τρόπο τον δρόμο για την οριστική ακύρωση της λειτουργίας της δομής.
«Μη, θα χάσουμε τα λεφτά!»
Είναι, δε, χαρακτηριστικό ότι στο επιχείρημα που προβάλλει η πλευρά του Υπουργείου Μετανάστευσης ότι αν ακυρωθεί αυτό το έργο θα χαθούν τα ευρωπαϊκά εκατομμύρια ευρώ που διατίθενται για την κατασκευή του (θα υποστεί δηλαδή ζημία το Ελληνικό Δημόσιο), το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο δεν μπαίνει στη λογική να βάλει στη ζυγαριά τη ζημιά του Ελληνικού Δημοσίου με τη ζημιά στο περιβάλλον. Κι αυτό γίνεται με την επισήμανση του ΣτΕ ότι η οικονομική ζημιά του Δημοσίου από την ακύρωση της κατασκευής της δομής δεν αποτελεί λόγο μη ακυρώσεως αυτής.
Θα μπορούσε να λειτουργήσει αλλιώς το ΚΥΤ;
Στο ερώτημα αν θα μπορούσε να εγκαινιαστεί και να λειτουργήσει το ΚΥΤ στη Βάστρια πάνω στον παλιό δασικό δρόμο, η απάντηση σε μια πρώτη ανάγνωση είναι ναι! Κανένας δεν μπορεί να απαγορεύσει τη λειτουργία του ΚΥΤ, έστω και με πρόσβαση από έναν στενό δασικό δρόμο! Ωστόσο σε μία τέτοια περίπτωση η ευθύνη που θα πάρει πάνω του το Κράτος είναι τεραστίων διαστάσεων, καθώς σε περίπτωση για παράδειγμα, ο μη γένοιτο, που προκληθεί πυρκαγιά και χρειαστεί να γίνει εκκένωση της περιοχής θα πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η Βάστρια θα αποτελέσει ένα νέο Μάτι, μια και από τον μικρό δασικό δρόμο δεν μπορεί να υπάρξει ασφαλής διαφυγή. Με αυτό το δεδομένο τίθεται και ένα γενικότερο ζήτημα για το αν μπορεί να επιτραπεί η λειτουργία μιας τέτοιας μονάδας χωρίς να υπάρχει ένας μεγάλος δρόμος, από τον οποίο να γίνεται με ασφάλεια η πρόσβαση και η αποχώρηση ή και τα δύο ταυτόχρονα. Αυτό τώρα δεν μπορεί να γίνει καθώς ο δρόμος που χρησιμοποιείται από τα φορτηγά ουσιαστικά είναι μία λωρίδα κυκλοφορίας!
Φρένο στους σχεδιασμούς
Οι παραπάνω εξελίξεις προκαλούν νευρική κρίση στους σχεδιασμούς του Υπουργείου Μετανάστευσης και μάλιστα σε μία περίοδο που όλα έδειχναν να εξελίσσονται με ούριο άνεμο στο… δρόμο για τη Βάστρια. Παρά τις προσπάθειες κύκλων του Υπουργείου Μετανάστευσης να διαχειριστούν τις προηγούμενες ημέρες επικοινωνιακά προς όφελος του Υπουργού την απόφαση του δικαστηρίου αντιστρέφοντας την πραγματικότητα, η απόφαση του δικαστηρίου είναι μία και συγκεκριμένη καταδεικνύοντας ότι ο προβλεπόμενος δρόμος μέσα σε δασική έκταση αποτελεί τροχοπέδη για το νέο ΚΥΤ.
Την ίδια ώρα οι κάτοικοι των όμορων Κοινοτήτων βλέπουν τις ελπίδες τους για τη ματαίωση αυτού του σχεδίου, την ώρα που φαινόταν όλα για όλα χαμένα, να αναπτερώνονται. Από το Φθινόπωρο του 2020 μέχρι τώρα τόσο οι πολίτες των όμορων Κοινοτήτων στη Βάστρια όσο και στη Μυτιλήνη κατά την κατασκευή της δομής στον Καρά-Τεπέ έβλεπαν ένα Κράτος να μπαίνει με τις μπουλντόζες και να μπαζώνει τη θάλασσα, χωρίς να λειτουργούν οι αρμόδιες υπηρεσίας, κάτι το οποίο να θυμίσουμε είχε καταγγελθεί τότε με τα έργα στον Καρά-Τεπέ και από τον πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου, Στρατή Μανωλακέλλη και από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Μπουρνού.
Ωστόσο δεν φάνηκε να ιδρώνει το αυτί των αρμοδίων, οπότε και η θάλασσα μπαζώθηκε και τσιμέντα έπεσαν με διαδικασίες fast track στον Καρά-Τεπέ, ο οποίος έφτασε μέχρι το βιολογικό καθαρισμό σε μέγεθος και έχει επεκταθεί και από την πίσω πλευρά του βουνού, δηλαδή προς τη θάλασσα!
Το ίδιο και στη Βάστρια. Χωρίς Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων τα έργα γίνονται σε αγροτικές εκτάσεις, αλλά στη μέση ενός πυκνόφυτου δάσους που αποτελεί και το βασικό πνεύμονα πρασίνου και αναφερόμαστε σε όλο το σύμπλεγμα του δάσους της Φεράνας που εκτείνεται από την Πηγή μέχρι την Αγία Παρασκευή, ό,τι πιο πολυτιμότερο έχει η Λέσβος. Μέσα σε αυτό το δάσος εδώ και κάποιους μήνες οι κάτοικοι βλέπουν μπουλντόζες να πηγαινοέρχονται, φορτηγά να μεταφέρουν υλικά και κοντέινερ. Μία γιγαντιαία επιχείρηση για την κατασκευή του φαραωνικού ΚΥΤ κατά τα άλλα για… 3.000 άτομα, το οποίο δημιουργεί μία από τις κορυφαίες εταιρείες της Ελλάδας, όπως είναι η ΤΕΡΝΑ, χωρίς να μπορεί κανείς να αντιδράσει ούτε στη σκιά των όσων γίνονται ερήμην της τοπικής κοινωνίας και των φορέων της και χωρίς διαβούλευση.
Και ξαφνικά εκεί που όλα μοιάζουν χαμένα και η Βάστρια μία τελειωμένη υπόθεση, οι δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας με ένα έστω και προσωρινό STOP στην κατασκευή αυτοκινητόδρομου, επί δασικού εδάφους, αποδεικνύουν ότι η δικαιοσύνη είναι ο πυλώνας πάνω στον οποίο μπορούν με εμπιστοσύνη να ακουμπήσουν οι πολίτες, όσο μικροί κι αν είναι, έχοντας μπροστά τους μεγαθήρια.
Δηλώσεις
Σχολιάζοντας την απόφαση του δικαστηρίου ο πρόεδρος της Κοινότητας Κώμης, Χρήστος Τσιβγούλης είπε στα Νέα της Λέσβου ότι «πρόκειται για μία εξαιρετικά θετική εξέλιξη, η οποία αν θέλετε δείχνει ότι υπάρχει δικαιοσύνη στη χώρα μας, που μπορεί να σταθεί με αντικειμενικότητα δίπλα στα προβλήματα και στις αγωνίες των τοπικών κοινωνιών όσο μικρές και άσημες, ανίσχυρες ενδεχομένως είναι μπροστά στους πολιτικούς που επέβαλαν το νέο KYT.
Η απόφαση που φρενάρει τις εργασίες κατασκευής πρόσβασης στο ΚΥΤ και μάλιστα αυτό ενώ ΟΛΑ ήταν έτοιμα για να κοπούν τα δέντρα και να ξεκινήσει η κατασκευή του δρόμου στη δασική έκταση μας δίνει ελπίδα, καθώς βλέποντας οι κοινωνίες μας ότι οι δικαστές στέκονται στο ύψος των περιστάσεων είμαστε αισιόδοξοι ότι μπορεί η δικαιοσύνη να αποτελέσει το ανάχωμα απέναντι σε αλαζονικές πολιτικές, που δεν υπολογίζουν ούτε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, πολύ δε περισσότερο παρακάμπτουν σαν να μην υπάρχουν τις τοπικές κοινωνίες, λειτουργώντας ισοπεδωτικά», ανέφερε καταλήγοντας ο Κοινοτάρχης.
Από τη δική του πλευρά ο Αντιπεριφερειάρχης που έχει στην αρμοδιότητά του τα θέματα του μεταναστευτικού, Δημήτρης Κουρσουμπάς, σημείωσε στα Νέα της Λέσβου: «Θεωρώ πως σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία λίγες ημέρες πριν την εξέταση της προσφυγής μας δεν χρειάζονται δηλώσεις. Το μόνο που θα πω είναι ότι έχουμε εμπιστοσύνη στην Ελληνική δικαιοσύνη και στην κρίση των δικαστών».
