Του Γρηγόρη Δουμούζη – Θεολόγου, MSc Θεολογίας, Κοινωνιολόγου
Στο ευαγγέλιο της Κυριακής (Λκ. η΄ 5-15) θ’ ακούσουμε την παραβολή του Σπορέως. Εκεί διαβάζουμε πως ο γεωργός έριξε τον σπόρο στη γη και κάποτε καρποφορούσε και κάποτε όχι. Έπεσε στον δρόμο, έπεσε σε πετρώδες έδαφος, έπεσε σε έδαφος με αγκάθια, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να καρποφορήσει. Όμως, υπήρχε και η «αγαθή γη» που καρποφόρησε, εν τέλει, ο σπόρος. Ερμηνεύοντας ο Χριστός την παραβολή, λέει: «Ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού».
Άραγε, έχουμε καταλάβει πόσο σημαντικό είναι αυτό; Έχουμε καταλάβει τι σημαίνει «λόγος Θεού»; Δεν είναι μια απλή φράση, αλλά είναι αυτό που ορίζει το λόγο της ύπαρξής μας. Το μεγάλο μας πρόβλημα, που αποτελείτην αιτία κάθε αμαρτίας, είναι ότι δεν έχουμε κατεύθυνση ζωής. Δεν ξέρουμε από πού ερχόμαστε και πού πάμε. Δεν ξέρουμε ποια είναι η προοπτική της ζωής μας. Ο «λόγος του Θεού», επομένως, είναι ο λόγος της ύπαρξής μας. Αυτό είναι μια εμπειρία σχέσης. Μάλιστα, αυτός ο λόγος είναι Πρόσωπο.
Αυτό που λείπει σήμερα απ’ τη ζωή μας είναι η προσωπική σχέση με το Θεό. Αυτό που κρίνει τη ζωή μας είναι πόσο Τον αγαπήσαμε και πόσο Τον αγαπούμε. Η πνευματική ζωή δεν είναι απλώς η τήρηση κάποιων κανόνων, αλλά οι εντολές και ο λόγος του Θεού είναι κατευθύνσεις που μας οδηγούν στον Χριστό. Η μελέτη, ο αγώνας μας και όσα συμβαίνουν στη ζωή μας είναι αφορμές να «ενεργοποιηθεί» αυτό που είναι η ζωή μας, δηλαδή, ο Χριστός. Είναι ο «σπόρος» που ρίχνει με κάθε τρόπο στην καρδιά μας: Είτε με τις ευλογίες, είτε με τις δυστυχίες. Είτε με ανθρώπους που έρχονται στη ζωή μας, είτε με κάτι που θα διαβάσουμε, «ρίχνει» τον «σπόρο» για να «καρποφορήσει» μέσα μας.
Τι σημαίνει «καρποφορία»; Αναπτύσσω αυτή την προσωπική σχέση με τον Χριστό. Ο Χριστός γίνεται η ζωή μου. Δεν θα σωθούμε επειδή κάναμε καλές πράξεις, αλλά γιατί αγαπήσαμε τον Χριστό και θέλαμε να μοιάσουμε σ’ Αυτόν. Αυτός είναι ο «σπόρος». Προκύπτουν, έτσι, διάφορα ερωτήματα: «Μέσα μας έχουμε «ενεργοποιήσει» αυτή την αναζήτηση ή είμαστε βολεμένοι στο θάνατό μας και στο κενό μας, παρ’ όλο που μπορεί να είμαστε στην Εκκλησία; Ξύπνησε μέσα μας αυτός ο πόθος για συνάντηση με το Θεό; Ρωτάμε γιατί ζω και πού πάω;».
Με λίγα λόγια, το ζητούμενο είναι να μάθω γιατί ζω. Το μεγάλο σκάνδαλο είναι ότι είμαστε στην Εκκλησία, μετέχουμε στα μυστήρια, αλλά δεν είμαστε «ζωντανοί», μιας και δεν έχουμε προσωπική σχέση με τον Χριστό. Γι’ αυτό, δεν έχουμε μαρτυρία να δώσουμε στους άλλους ανθρώπους. Δίνουμε απλώς μια «κακοποίηση» του τι σημαίνει «Χριστός» και «πνευματική ζωή». Τι μαρτυρία δίνουμε; Όχι να κάνουμε κήρυγμα στους άλλους. Αυτή είναι άλλη μια αρρώστια. Θέλουμε όλοι να γίνουμε ξαφνικά ιεραπόστολοι. Γιατί θέλουμε να γίνουμε; Γιατί δεν ζούμε την πραγματική ζωή μέσα μας και θέλουμε να καλύψουμε τα κενά μας. Αν ζεις τον Χριστό, ό,τι και αν κάνεις, εκπέμπεις Χριστό.
Τι εμποδίζει τον «σπόρο» να καρποφορήσει; Η σκληροκαρδία μας. Τι σημαίνει «σκληροκαρδία»; Σημαίνει πως δεν υπάρχει υπαρξιακή ευαισθησία. Δηλαδή, δεν υπάρχει αυτή η «καλή ανησυχία»: Να ζητώ κάθε μέρα να γίνει ορατός ο Θεός στη ζωή μου. Μέσα απ’ την καθημερινότητα της ζωής, μέσα απ’ τα προβλήματα, μέσα απ’ την τεμπελιά μας και την οκνηρία μας, δεν ψάχνουμε το Θεό, δεν προσευχόμαστε και δεν μελετούμε. Πρακτικά η χειρότερη αμαρτία είναι η «οκνηρία». Το πρόβλημα είναι πως δεν «ενεργοποιούμε» την καρδιά μας, τα χαρίσματα που μας έδωσε ο Θεός, για να μπορέσουμε να βρούμε και Αυτόν και τους αδελφούς μας. Η τεμπελιά και το βόλεμα φέρνουν σιγά-σιγά τη λήθη: Να ξεχάσουμε γιατί ζούμε. Σταδιακά, τέλος, έρχεται η σκληροκαρδία. Ζούμε σε μια αφασία εμείς οι χριστιανοί.
Αυτό που θα μας βοηθήσει να «ξυπνήσουμε» είναι η προσευχή και η επίγνωση πως δεν έχω βρει το λόγο ζωής μου. Να αντιληφθώ πως ο «σπόρος» αυτός δεν «καρποφόρησε» μέσα μου. Σ’ αυτό βοηθάνε οι πειρασμοί που θα επιτρέψει ο Θεός να έρθουν, αλλά και οι αμαρτίες μας που μπορούν να λειτουργήσουν αφυπνιστικά. Άλλωστε, τι είναι οι αμαρτίες μας; Συμπτώματα ότι ζω στο κενό. Γι’ αυτό λέμε πως καμιά φορά οι αμαρτίες και οι πτώσεις μας είναι «ευλογία».Το άλλο πρόβλημα ποιο είναι; Το ευαγγέλιο αναφέρει τις «μέριμνες του βίου» και τις «ηδονές». Πότε συμβαίνει αυτό; Όταν δεν ζω πραγματικά, υπάρχει ένα κενό μέσα μου. Πώς το καλύπτω; Με την πολυπραγμοσύνη. Ζούμε με αυτή την αγωνία και αυτό το άγχος. Το κάνουμε μιας και θέλουμε να κρύψουμε το ζητούμενο, που είναι η σχέση μας με το Θεό, και μεγαλοποιούμε τα δευτερεύοντα πράγματα, αφού είμαστε δειλοί να δούμε την αλήθεια μας.
Ουσιαστικά, κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας. Μας τρομάζει το να έρθουμε απέναντι απ’ την πραγματικότητά μας, ώστε να βρούμε το λόγο του Θεού. Ίσως, μας φαίνεται άπιαστο ή το αμφισβητούμε. Ίσως, πιστεύουμε πως δεν μπορεί να είναι μια ζωντανή πραγματικότητα ο Θεός στη ζωή μου. Όμως, αν δεν γίνει ζωντανός ο Χριστός μέσα στην καρδιά μας, τότε, ούτε εμείς είμαστε ζωντανοί. Αυτή είναι η πραγματικότητα της πνευματικής ζωής. Αυτό έρχεται να μας πει ο Χριστός: «Η αγαθή γη είναι αυτή που πόθησε την άλλη πραγματικότητα, που βρήκε ποιο είναι το μεγάλο και σημαντικό στη ζωή, που παραδέχτηκε πως θησαυρός της είναι η σχέση με τον Χριστό». Αυτή η «γόνιμη γη», δηλαδή ο άνθρωπος που είναι δεκτικός του Θεού, που παραδέχεται πως δεν έχει τίποτα, γονατίζει και ζητάει το έλεός Του.
Μέσα απ’ αυτή την στάση, σιγά-σιγά αναδύεται η λέξη «ήμαρτον». Το «ήμαρτον» είναι η ζωή μας. Αυτή είναι η πιο ιερή λέξη. Αν πούμε αυτό και γονατίσουμε, αλλάζουν όλα. Επομένως, το «ήμαρτον» δεν είναι για τους αγίους. Για όλους εμάς είναι που ζούμε στην πτώση μας. Πτώσεις μας δεν είναι οι αμαρτίες μας. Αυτά είναι συμπτώματα. Η «ρίζα» είναι ότι δεν πιστέψαμε πως υπάρχει ένας λόγος που ορίζει τη ζωή μας, ο οποίος είναι ο λόγος του Θεού.
