Το καλοκαίρι έφτασε και το ψάρεμα έχει την τιμητική του ειδικά αυτή την περίοδο, κατά την οποία ασχολούνται ερασιτεχνικά και κάτοικοι του νησιού μας που δεν ανήκουν στην κατηγορία των ερασιτεχνών ψαράδων, δηλαδή ψαρεύουν τα καλοκαίρια περιστασιακά χωρίς να έχουν απαραίτητα προσδοκίες για αποτελέσματα.
Στο σημερινό μας άρθρο θα ρίξουμε μία σύντομη ματιά στα δολώματα ξεκινώντας από το ολοθούριο, που τον τελευταίο ειδικά χρόνο αλιεύεται εντατικά με κίνδυνο εξαφάνισής του από το νησί μας, όχι φυσικά για δόλωμα αλλά για εξαγωγή για τις ανάγκες της ασιατικής κουζίνας όπου και πληρώνεται πανάκριβα.
Το ολοθούριο είναι γνωστό και ως γυμνοσάλιαγκας της θάλασσας ή ως αγγούρι της θάλασσας.
Την αποτελεσματικότητά του, ως δόλωμα, για όσους το έχουν δοκιμάσει κανείς δεν μπορεί να την αμφισβητήσει.
Μεταξύ των ψαριών που το προτιμούν πρώτα και καλύτερα έρχονται ο σαργός και η τσιπούρα.
Καβούρι
Οστρακόδερμο που ζει στα βραχάκια των ακτών. Θα προσπαθήσουμε να το κρατήσουμε ζωντανό στο αγκίστρι μας, με σκοπό να προσελκύσουμε κάποια μεγάλη τσιπούρα, “τη βασίλισσα της θάλασσας” με τις φυσικές του κινήσεις. Θα το καρφώσουμε μπροστά ανάμεσα από τα μάτια, θα το περάσουμε σχεδόν ολόκληρο και θα ξανακαρφώσουμε από κάτω προς τα επάνω, αυτή τη φορά στο πίσω μέρος ώστε το αρπάδι να φανεί στην πάνω πλευρά και το μεγάλο αγκίστρι μας να αγκαλιάζει όλο το σώμα του καβουριού.
Μύδι
Μαλάκιο που προστατεύει το μαλακό σώμα του από ένα απόρθητο για τα μικρόψαρα κέλυφος. Τα συλλέγουμε με τα χέρια μας καθώς είναι κολλημένα σε ρεμέντζα, κάβους, βράχια κτλ. Δολώνουμε χωρίς να το ανοίξουμε, καρφώνοντας χαμηλά στο τριχωτό του σημείο και βγάζοντας το αρπάδι στο σημείο που σχηματίζεται καμπύλη στο όστρακο, το οποίο κλείνει το αγκίστρι μέσα του φυσικά. Εκλεκτός μεζές για τις τσιπούρες, τα σαγόνια των οποίων δεν δυσκολεύονται να το συνθλίψουν. Αυτό ακριβώς το κρίσιμο σημείο πρέπει να εκμεταλλευτούμε και να καρφώσουμε άμεσα μην αφήνοντας χρόνο στο ψάρι να αφήσει το δόλωμα.
Ακροβάτης
Ένα κοινό οικονομικό δόλωμα. Επιλογή ακόμη και των αρχαρίων, δηλαδή είναι ευρείας κατανάλωσης καθώς χρησιμοποιείται λόγω του χαμηλού κόστους ακόμη και στο ψάρεμα της καθετής. Κυριολεκτικά ψαρεύει… ό,τι κάτσει γιατί είναι φτηνό, κατάλληλο για όλες τις εποχές, εφόσον εισάγεται από την Κίνα σε μεγάλες ποσότητες. Ενδείκνυται για όλους τους τύπους των ελληνικών βυθών. Έχει τεράστια κινητικότητα κατά το ψάρεμά του, γι’ αυτό και δικαιολογεί το όνομά του, από τις σαν ακροβάτης κινήσεις του. Ψαρεύει ημέρα και νύχτα, δολώνεται σε κομμάτια αλλά και ολόκληρο, με την βοήθεια ειδικής βελόνας. Ανθεκτικό στην μεταφορά του και συντηρείται σε 10-14 βαθμούς Κελσίου μέσα στην συσκευασία του, σε σκιερό πάντα μέρος.
Αμερικάνικος
Δόλωμα εισαγωγής με εξαιρετικές επιδόσεις. Κατά το δόλωμά του χρειάζεται προσοχή.
Έχει πάρα πολύ αίμα και φώσφορο που το κάνει ακαταμάχητο, γι’ αυτό δεν πρέπει να σπαταλιέται στο λιάνωμα.
Είναι θαυμάσια επιλογή για ημερήσιο, αλλά και για νυχτερινό δόλωμα. Είναι ακριβό δόλωμα και στοχεύει σε όλα τα ψάρια εκτός από αφρόψαρα. Καλό είναι να αποφύγουμε το λιάνωμα γιατί η ποιότητά του εγγυάται αποτελεσματικές ψαριές. Ψαρεύει όλες τις εποχές του χρόνου και σε όλους τους ελληνικούς βυθούς. Η καλύτερη εποχή του για αποτελεσματικότερες ψαριές, είναι τους πιο ζεστούς μήνες του χρόνου, δηλαδή από τέλη Μαΐου έως και τα τέλη Νοεμβρίου.
Η συντήρησή του είναι απλή. Άλλοι ψαράδες το έχουν στο φύκι, αλλά προτείνουμε για καλύτερα πάντοτε φρέσκο θαλασσινό νερό σε θερμοκρασία 10-14 βαθμούς Κελσίου, σε σκιερό μέρος, με ψυγειάκι και παγοκύστη.
Δολώνεται και σε κομμάτι, αλλά και ολόκληρο με βοήθεια βελόνας.
Μάνα
Ένα δόλωμα υπό εξαφάνιση και αυτό το οποίο απευθύνεται κυρίως στους λάτρεις των παραγαδιών λόγω ανθεκτικότητας αλλά και για λόγους οικονομίας. Φθηνό μεν δόλωμα, αλλά με αποτελεσματικότητα σχεδόν σε όλους τους βυθούς. Μας δίνει την δυνατότητα να ψαρέψουμε την ημέρα, ακόμα και την νύχτα. Έχει και αυτό πολύ φώσφορο, είναι κατάλληλο για όλες τις εποχές του χρόνου. Έχει μεγάλη επιτυχία στα περισσότερα ψάρια εκτός από τα αφρόψαρα. Διατηρείται πάντοτε σε θαλασσινό νερό και είναι ανθεκτικό στην μεταφορά του. Για την σωστή συντήρησή του αρκεί η θερμοκρασία να είναι 10 με 14 βαθμούς Κελσίου. Είναι ένα δόλωμα κατάλληλο για καθετί εφόσον αντέχει στην ταλαιπωρία που δημιουργεί το λιάνωμα. Είναι κατάλληλο δόλωμα για κάθε τύπο ελληνικού βυθού.
Μονοδόλι
Ένα δόλωμα ανθεκτικό που ψαρεύεται σχεδόν όλες τις εποχές του χρόνου, σε οποιονδήποτε βυθό, επί το πλείστον ημέρα. Μπορούμε να ψαρέψουμε ακόμα και το βράδυ. Την εποχή που το διαλέγουμε αν υπάρχει πολύ λιάνωμα είναι καταλληλότατο λόγω της αντοχής του στις μικροτσιμπιές . Επίσης έχει πολύ φώσφορο. Είναι ένα ακριβό δόλωμα γι’ αυτό και οι στόχοι μας επιβάλλεται να είναι σκαθάρια, αυλιάδες και πολλά άλλα καθαρά. Δολώνεται ολόκληρο και εγγυάται επιτυχίες σε μεγάλα ψάρια. Διατηρείται σε 10 με 14 βαθμούς Κελσίου, πάντοτε σε θαλασσινό νερό και αντέχει στην μεταφορά αλλά και στο ψάρεμά του αρκετές ημέρες, εφόσον διατηρηθεί σωστά. Ο υπομονετικός αλλά και προσεχτικός ψαράς είναι σίγουρο ότι θα έχει καλό αποτέλεσμα.
Φαραώ
Είναι κατάλληλο για όλα σχεδόν τα ψάρια και τις τεχνικές ψαρέματος. Εξαιρετική επιλογή ως επί το πλείστον για τσιπούρες, σαργούς, μυλοκόπια, αυλιάδες, λιθρίνια, φραγκόπουλα, σκαθάρια, μελανούρια, και σχεδόν τα πιο πολλά ψάρια. Δεν ψαρεύει σε αμμώδεις βυθούς. Το φαραώ δεν είναι κατάλληλο για κεφαλόπουλα, σάλπες, ούγαινες (χιόνες), μουρμούρες. Ψαρεύεται όλες τις εποχές του χρόνου. Οι καλύτερες εποχές είναι από τα μέσα Σεπτέμβρη έως τα τέλη του Νοέμβρη. Είναι ευάλωτο στο λιάνωμα γι’ αυτό συνιστάται για βραδινό ψάρεμα καθώς έχει πολύ φώσφορο.
Η συντήρησή του είναι πολύ απλή. Σε λεκανάκι τοποθετούμε προσεχτικά το δόλωμα χωρίς να του δημιουργήσουμε σοκ από την διαφορά θερμοκρασίας κατά την μεταφορά του. Με προσοχή και μόνο με θαλασσινό νερό, σκεπάζουμε ίσα-ίσα το Φαραώ αφήνοντάς το σε σκιερό χωρίς έντονα φώτα χώρο.
Η σωστή θερμοκρασία είναι 8 με 14 βαθμούς Κελσίου γι’ αυτό τους καλοκαιρινούς μήνες χρειάζεται περισσότερη προσοχή στην σωστή θερμοκρασία. Δολώνουμε κόβοντας απ’ την ουρά και προχωρώντας προς το κεφάλι. Αυτό είναι και το μεγάλο πλεονέκτημα του δολώματος, ότι δηλαδή διατηρείται ζωντανό όταν είναι κομμένο και έχει συντηρηθεί σωστά.
Καλαμάρι – Σουπιά
Το καλαμάρι και η σουπιά είναι πολύ καθαρά δολώματα, εύκολα στη χρήση και στον τρόπο δόλωσής τους και ιδανικά για τον χειμώνα. H αιτία επιτυχίας τους έγκειται στο ότι φωσφορίζουν. Έχουν επιπλέον αντοχή στις δοκιμές των ψαριών, κάτι που μας απαλλάσσει από το να αλλάζουμε συχνά δόλωμα, γιατί τον χειμώνα κάνει κρύο και τα χέρια μας είναι μουδιασμένα. Tα δολώματα αυτά «δουλεύουν» πάρα πολύ καλά με όλα τα χειμωνιάτικα είδη ψαριών στην μπουνάτσα.
Tα μεγέθη που θεωρούνται πιο κατάλληλα κυμαίνονται από τα 300 έως τα 500 γραμμάρια, αφού το πάχος του κρέατος από ένα καλαμάρι ή μία σουπιά τέτοιου μεγέθους έχει σάρκα 5 χιλιοστών περίπου. Aυτό μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε αγκίστρια μεγάλου μεγέθους (2/0 ή 3/0) δολώνοντάς τα περαστά και ίσια και όχι κεντητά, που θεωρείται αναγκαίο όταν το πάχος του ψαχνού είναι λεπτό.
Σαρδέλα
Απλό και πολλές φορές αποτελεσματικό δόλωμα. Δολώνεται φρέσκια ή την αποξηραίνουμε μερικώς με χοντρό αλάτι. Την χρησιμοποιούμε στο πεταχτάρι, στο πολυάγκιστρο, όταν ψαρεύουμε με καλάμι απίκο, στη βάρκα με καθετή, στα ρηχά και βαθιά νερά στο παραγάδι.
Γαρίδα
Το αγκίστρι διαπερνά το σώμα της από την ουρά έως κάτω από το κεφάλι, διατηρώντας την με αυτόν τον τρόπο ζωντανή. Όταν θέλουμε να ταξιδέψει στην πορεία των ρευμάτων, περνάμε το αγκίστρι στο πίσω μέρος του σώματός της, κάνοντας με αυτόν τον τρόπο προκλητική φασαρία για τα θύματά της. Τα λαβράκια ψαρεύονται περισσότερο με τη ζωντανή γαρίδα, πιάνονται όμως και χταπόδια, μικρές τσιπούρες και πλήθος άλλων αρπαχτικών πετρόψαρων. Αποτελεσματικό δόλωμα για ψάρεμα και από την ακτή και από την βάρκα.
Πεταλίδα
Το σκληρό κρέας του, μας βοηθάει να ψαρεύουμε ανάμεσα σε μικρά ψάρια και να μην ξαγκιστρώνεται εύκολα. Απευθύνεται σε όλα τα ψάρια, με μέτρια συνήθως αποτελέσματα. Χρησιμοποιείται σε όλους τους τρόπους ψαρέματος.