Εδώ και χρόνια, γύρω από το ΚΥΤ του Καρά-Τεπέ εξελίσσεται μια ιδιότυπη «σύγκρουση». Για κάποιους παραπέμπει σε σκηνικό επανάστασης, αντιπαραθέσεων και διαρκών καβγάδων. Για άλλους, δεν είναι παρά η έκφραση μιας διαφορετικής γνώμης, μιας εναλλακτικής οπτικής απέναντι σε μια πραγματικότητα που έχει επιβληθεί στις τοπικές κοινωνίες. Σε κάθε περίπτωση, η σύγκρουση αυτή δεν είναι ούτε εφήμερη, ούτε ανούσια· αποτελεί το αποτύπωμα μιας κοινωνίας που αισθάνεται ότι κουβαλά δυσανάλογο βάρος χωρίς να απολαμβάνει τα αντίστοιχα ανταλλάγματα.
Μέσα σ΄ αυτό το πλαίσιο ήρθε η πρόσφατη ανακοίνωση του υπουργείου Μετανάστευσης για νέες χρηματοδοτήσεις μέσω του Ταμείου Αλληλεγγύης. Μια είδηση που, αντί να κατευνάσει τις αντιδράσεις, επανάφερε με ακόμη μεγαλύτερη ένταση το βασικό ερώτημα για το εάν είναι οι παροχές αυτές ουσιαστική στήριξη ή εργαλείο κατευνασμού. Ο πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας Παμφίλων, Αντώνης Αντωνέλλος, μιλά για τη χρηματοδότηση μέσω του Ταμείου Αλληλεγγύης και τον αγώνα των κατοίκων να απαλλαγεί η περιοχή από το βάρος της μεταναστευτικής κρίσης. Σπεύδει, δε, να ξεκαθαρίσει επί της ουσίας ότι «η χρηματοδότηση είναι δικαίωμα και υποχρέωση του κράτους προς τις κοινότητες που σήκωσαν το βάρος της μεταναστευτικής κρίσης. Δεν είναι «δώρο», ούτε μπορεί να εκληφθεί ως συμφωνία για την παραμονή του ΚΥΤ στην περιοχή».
Χρηματοδότηση χωρίς συναίνεση
«Όταν παίρνω κάτι δεν σημαίνει ότι συμφωνώ», επισημαίνει ο κ. Αντωνέλλος, δίνοντας το στίγμα της στάσης που κρατούν οι κάτοικοι των Παμφίλων και οι γειτονικές κοινότητες. Και συμπληρώνει: «Αποδέχονται τις χρηματοδοτήσεις γιατί τις δικαιούνται, αλλά παραμένουν ανυποχώρητοι στο αίτημά τους για απομάκρυνση της δομής».
Όπως εξηγεί, είναι αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας να ενισχύει οικονομικά τις περιοχές που επωμίστηκαν τη διαχείριση χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών. Η όποια ένταξη έργων σε προγράμματα, λοιπόν, δεν συνιστά «αντάλλαγμα», αλλά ελάχιστη αναγνώριση ενός σοβαρού προβλήματος, που συνεχίζεται επί μια δεκαετία.
Η στάση αυτή, αν και ξεκάθαρη, έχει ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως. Για κάποιους, ο αγώνας των κοινοτήτων θυμίζει πράξη αντίστασης. Για άλλους, είναι απλώς η επιμονή σε μια διαφορετική οπτική απέναντι σε ένα σύνθετο ζήτημα. Όμως για τον πρόεδρο των Παμφίλων δεν υπάρχει αμφιβολία. Πρόκειται για αγώνα αξιοπρέπειας και συνέπειας απέναντι στη συνείδηση και στο συμφέρον του τόπου. «Έχοντας την αυτονομία της γνώμης, χωρίς δεσμεύσεις και με μόνο σύμμαχο τις τοπικές κοινωνίες, στεκόμαστε καθαρά, έντιμα και ρεαλιστικά απέναντι στη συνείδησή μας και απέναντι στο συμφέρον του νησιού μας», υπογραμμίζει ο κ. Αντωνέλλος.
Η μεγάλη εικόνα
Οι κάτοικοι των Παμφίλων, όπως κι αυτοί των όμορων κοινοτήτων, έχουν επανειλημμένα εκφράσει την κατηγορηματική τους αντίθεση στη διατήρηση του ΚΥΤ. Το αίτημα για απομάκρυνσή του δεν είναι μια στείρα άρνηση, αλλά μια διεκδίκηση που σχετίζεται με την ποιότητα ζωής, την κοινωνική συνοχή και την εικόνα του νησιού. Οι χρηματοδοτήσεις, αν και απαραίτητες, δεν αλλάζουν αυτή την πραγματικότητα. Για πολλούς κατοίκους, η τακτική του “δούναι” χωρίς το ουσιαστικό “λαβείν” αποτελεί μια πολιτική διαχείρισης που μεταθέτει το πρόβλημα χωρίς να το λύνει. Η τοπική κοινωνία επιλέγει τον δρόμο της νηφαλιότητας, χωρίς όμως να παραιτείται.
Ο πρόεδρος των Παμφίλων επιμένει ότι η στάση τους είναι «σταθερή, βάσιμη και ρεαλιστική», καθώς ο αγώνας τους δεν είναι απέναντι σε κάποια κυβέρνηση, αλλά υπέρ του τόπου τους και ότι ο ρεαλισμός αυτός «δεν σημαίνει υποταγή, αλλά συνέπεια σε μια συλλογική διεκδίκηση» που ξεπερνά τα στενά όρια ενός χωριού.
