Του Παναγιώτη Ανδριώτη*
Μαζί σας και σήμερα πιστοί στο εβδομαδιαίο ραντεβού, και πάμε να δούμε τι συμβαίνει στην γειτονιά μας.
Τα Βαλκάνια ανέκαθεν μύριζαν μπαρούτι, σήμερα δε ιδιαίτερα που αναπτύσσονται έντονες εθνικιστικές και αποσχιστικές τάσεις (Β. Μακεδονία, Σερβία, Βοζνία – Ερζεγοβίνη, Κόσσοβο, Σερβία), ενώ καραδοκεί η Ρωσία για να επωφεληθεί και το ίδιο κάνει και η ΚΙΝΑ, η οποία εξαπλώνεται, και όλοι μαζί, καθώς και η Τουρκία διεκδικούν μερίδιο στον βαλκανικό χώρο.
Στα επόμενα λοιπόν άρθρα μου θα ασχοληθώ με την γειτονιά μας, την οποία ενώ είχαμε το πλεονέκτημα να την ενσωματώσουμε οικονομικά, σαν παλαιότερο μέλος της Ε.Ε. στην περιοχή, χρησιμοποιώντας το ευρώ, και να παίξουμε σαν ηγέτιδα δύναμη, αυτή την ευκαιρία την πετάξαμε στα σκουπίδια.
Η ΣΕΡΒΙΑ λοιπόν σήμερα αποτελεί αντικείμενο του άρθρου. Σε μία περίοδο που η Ελλάδα υποτάσσεται πλήρως στα συμφέροντα της Ε.Ε., της Δύσης, και του Ισραήλ, ταυτίζοντας τα εθνικά μας συμφέροντα, με απόλυτο τρόπο με αυτά της Δύσης γενικότερα, και βάζοντας μάλιστα πρόσφατα φωτιές στο μέτωπο του Κοσσόβου, την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός της Σερβίας, αξιοποιεί μια σπάνια ευκαιρία, να αναδείξει την χώρα του ηγέτιδα δύναμη των Βαλκανίων. Το Βελιγράδι στράφηκε στην ΚΙΝΑ χτίζοντας μία ΑΤΣΑΛΙΝΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ, όπως οι δύο πλευρές χαρακτήρισαν, δηλαδή ο πρόεδρος της Κίνας Χi Jinping, και ο Σέρβος πρόεδρος Aleksantar Vuoic.
Ο κινέζος λοιπόν πρόεδρος έφθασε στο Βελιγράδι στις 7/5/24, όπου τον υπεδέχθη ο Σέρβος πρόεδρος, και μαζί ανακοίνωσαν ότι η Σερβία θα είναι η πρώτη χώρα, στην Ευρώπη με την οποία η Κίνα θα οικοδομήσει ένα κοινό μέλλον.
Ο Χi Jinping ανέφερε χαρακτηριστικά ότι στηρίζει την Σερβία στο θέμα του Κοσσόβου, στην δε προσφώνησή του ο Σέρβος πρόεδρος δήλωσε ότι η ΤΑΪΒΑΝ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ΚΙΝΑΣ, κάτι που προκάλεσε ιδιαίτερη ικανοποίηση στον κινέζο Πρόεδρο, ο οποίος στο σημείο αυτό της ομιλίας χειροκρότησε θερμά.
Το κοινό οικονομικό μέλλον που ανακοινώθηκε αφορά συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, μεταξύ Κίνας – Σερβίας, η οποία θα τεθεί σε ισχύ από 1/7/2024. Και πρόκειται για την 1η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου της Κίνας με χώρα της Ευρώπης, που πρακτικά περιλαμβάνει 10.000 ΣΕΡΒΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ, να μπορούν να εισάγονται στην ΚΙΝΑ χωρίς δασμούς. Επίσης ξεκίνησαν συζητήσεις με Κινέζικη εταιρία για δημιουργία ιπτάμενου ΤΑΧΙ, το οποίο θα χρησιμεύσει στην Σερβία για την ενδοεπικοινωνία στα Βαλκάνια και όχι μόνο.
Μαζί με αυτά συμφώνησαν ότι οι δεσμοί τους είναι και παραμένουν ισχυροί, και επεκτείνονται σε θέματα στρατηγικής σημασίας, και εδαφικής ακεραιότητας των χωρών τους…
Ο Σέρβος πρόεδρος έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι κινείται με βάση τα συμφέροντα της χώρας του, γνωρίζει να ισορροπεί, και ταυτόχρονα κλείνει το μάτι στη Ρωσία, και την Κίνα.
Στον αντίποδα εμείς πήγαμε ανάποδα στα συμφέροντα της Σερβίας, μιας διαχρονικά φίλης χώρας από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, και ακόμη πήγαμε ανάποδα στο θέμα του Κοσσόβου, με το ψήφισμα που εισηγήθηκε στο συμβούλιο της Ευρώπης η Ντόρα Μπακογιάννη, κάτι που προκάλεσε την οργή των Σέρβων, αποκαλώντας την Ελληνίδα πολιτικό ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΗ.
Από αυτή την ιστορία εμείς τι κερδίσαμε; Ή καλύτερα από αυτούς που μας έβαλαν σε αυτή την περιπέτεια, τι αντισταθμιστικό όφελος πήραμε; Στον ορίζοντα δεν φαίνεται κάτι τέτοιο.
Εάν το Βελιγράδι επιτύχει να γίνει οικονομικό κέντρο των Βαλκανίων, μέσω Κίνας, μόνο χαμένοι είμαστε.
Οι Σέρβοι ποτέ δεν ξέχασαν ότι εμείς οι ΝΑΤΟϊκοί τους βομβαρδίσαμε με ατελείωτες βόμβες στον πόλεμο του 1990. Δεν θα μπορούσαν επομένως να εμπιστευθούν στο ΝΑΤΟ την ασφάλεια της χώρας τους. Δεν ξεχνούν και προσπαθούν να βρουν διεθνή στηρίγματα (Κίνα – Ρωσία), και καλά, κατά την γνώμη μου, κάνουν.
Σήμερα αναπτύσσουν μια εθνικιστική στάση, προσπαθώντας να διατηρήσουν την επιρροή τους στους σέρβους του Κοσσόβου αφενός, και αφετέρου στην Βοζνία – Ερζεγοβίνη, όπου το κράτος αυτό με διεθνείς συμφωνίες μετά τον πόλεμο, έγινε δύο καντόνια, ένα Σέρβικο και ένα μουσουλμανικό, με ξεχωριστή διοίκηση, αλλά με στόχο να λειτουργούν ενιαία. Δυστυχώς σήμερα συνεχώς αποκλείουν το ένα από το άλλο. Το σερβικό κομμάτι διατυπώνει έντονες αποσχιστικές τάσεις και κατευθύνεται προς την μαμά Σερβία. ΕΔΩ ΤΟ ΦΥΤΙΛΙ δεν αργεί να ανάψει.
Στην Βαλκανική ενδοχώρα το τραίνο σφύριξε, και εμείς το παρακολουθούμε. Είναι ανάγκη τα πολιτικά κόμματα της χώρας να διατυπώσουν μια ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΝΙΑΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, για τα Βαλκάνια, η οποία δεν θα αλλάζει, ανάλογα με τις κυβερνήσεις.
Βρισκόμαστε μπροστά σε κοσμογονικές αλλαγές, η γραφειοκρατική και αδύναμη Ε.Ε. αδυνατεί να διατυπώσει μία εξωτερική πολιτική και ιδιαίτερα μια αμυντική πολιτική. Ο κόσμος δυσκολεύεται, δυσανασχετεί, και τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη ανεβαίνουν, διατυπώνοντας λαϊκίστικες θεωρίες που όμως πιάνουν τόπο, στους ευρωπαίους πολίτες. Γρήγορα θα δούμε ότι το ευρωκοινοβούλιο θα δυσκολευτεί να κάνει την απαραίτητη πλειοψηφία, χωρίς την βοήθεια των ακροδεξιών, και όλα αυτά γιατί οι τελευταίοι θέλουν να παίξουν τον ρόλο τους στην Ευρώπη, αφού τα λεφτά είναι πολλά.
*Ο Παναγιώτης Ανδριώτης είναι Οικονομολόγος – συνταξιούχος διευθυντής Τράπεζας.
