- Ενώ οι τιμές σε όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη αυξάνονται σταθερά, στη Λέσβο “δεν πέφτει ούτε ένα βότσαλο στη λίμνη”
- Μάταια περιμένουν οι ελαιοπαραγωγοί να αυξηθούν οι τιμές για να διαθέσουν τα αποθέματά τους, οι εξαγωγικές εταιρείες δεν κάνουν πίσω!
Την ώρα που οι τιμές σε επίπεδο Ελλάδας και Ευρώπης καταγράφουν συνεχόμενη ανοδική πορεία σε σημείο που οι ανώτατες τιμές στην περιφέρεια της Ανδαλουσίας για την Ισπανία να έχουν διαμορφωθεί στα 5,5 ευρώ το κιλό και στην Ιταλία πάνω από 9 ευρώ το κιλό, ενώ στην Ελλάδα ανάλογα με την περιοχή, τα έξτρα παρθένα πληρώνονται από 4,5 ευρώ μέχρι 5 ευρώ το κιλό, στη Λέσβο επικρατεί πλήρης στασιμότητα με τις τιμές για τα 3 δέκατα να κυμαίνονται στα 3,90 ευρώ το κιλό και για τον άσο στα 3,45 ευρώ το κιλό.
Να σημειωθεί ότι το λάδι της Τυνησίας, που ήταν η πηγή φθηνού ελαιολάδου για εισαγωγές στην Ευρώπη, διατίθεται σε τιμές που υπερβαίνουν τα 4 ευρώ για τα έξτρα παρθένα, πράγμα που σημαίνει ότι το λεσβιακό ποιοτικό ελαιόλαδο διατίθεται στις χαμηλότερες τιμές Ελλάδας και Ευρώπης! Κι αυτό σε μία περίοδο που έπρεπε να ισχύει το ακριβώς αντίθετο, καθώς δεν υπάρχει στη Λέσβο παραγωγή φέτος και υπ’ αυτήν την έννοια τα αποθέματα που εκτιμούνται περίπου στους 4.000 τόνους, θα έπρεπε να είχαν γίνει ανάρπαστα και να πληρώνονταν ακριβά από τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, οι οποίες με την τιμολογιακή πολιτική που ακολουθούν ουσιαστικά έχουν εγκλωβισμένους τους ελαιοπαραγωγούς, καθυστερώντας να ανεβάσουν τις τιμές σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα, με προφανή στόχο να αγοράσουν πολύ χαμηλά από τους παραγωγούς και να πουλήσουν με πολύ μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους.
Να σημειωθεί ότι οι τιμές ήταν χαμηλότερες, αλλά οι εξαγωγικές εταιρείες έδωσαν μία μικρή αύξηση της τάξης των 35 – 40 λεπτών του ευρώ, ανάλογα με την οξύτητα, αρχές Σεπτεμβρίου και κρατήθηκε για 10 μέρες σχεδόν μυστική. Από τότε ενώ οι τιμές ανεβαίνουν σταθερά στην Ελλάδα και την Ευρώπη η περιοχή της Λέσβου υπολείπεται τουλάχιστον κατά 70 λεπτά του ευρώ στο κιλό για κάθε οξύτητα και αυτό είναι μια υπολογίσιμη διαφορά για το εισόδημα των ελαιοπαραγωγών.
Οι τιμές του ελαιολάδου στη Λέσβο παραμένουν καθηλωμένες, δημιουργώντας σοβαρά οικονομικά προβλήματα για τους παραγωγούς. Η αιτία αυτής της κατάστασης εντοπίζεται στις εξαγωγικές εταιρείες, οι οποίες καθορίζουν την τιμολογιακή πολιτική χωρίς ουσιαστικό ανταγωνισμό μεταξύ τους. Η έλλειψη ανταγωνισμού τους επιτρέπει να κρατούν τις τιμές καθηλωμένες, ενώ ταυτόχρονα επωφελούνται από τα υψηλά περιθώρια κέρδους στις εξαγωγές προς τις ευρωπαϊκές αγορές. Με αυτόν τον τρόπο, η Λέσβος, παρά την εξαιρετική ποιότητα του ελαιολάδου της, συνεχίζει να υποφέρει οικονομικά. Οι παραγωγοί βλέπουν τις αυξήσεις στις τιμές να περνούν από το ράφι της Ευρώπης στα ταμεία των εταιρειών, χωρίς να αντανακλώνται στην αξία του προϊόντος που οι ίδιοι παράγουν.
Η κατάσταση αυτή δημιουργεί αίσθημα αδικίας και απογοήτευσης στους παραγωγούς και τελικά αυτό που κάνει είναι να ενισχύει το κλίμα απαξίωσης του ελαιώνα και σταδιακής εγκατάλειψης, ενώ αυτή η εικόνα είχε αντιστραφεί τα προηγούμενα χρόνια όταν οι τιμές ήταν σε διαφορετικό επίπεδο και ο καθένας προσπαθούσε να αξιοποιήσει τα χωράφια για να πάρει ένα βελτιωμένο εισόδημα.
Το κόστος παραγωγής αυξάνεται συνεχώς – εργατικά, λιπάσματα, καύσιμα, φροντίδα των δέντρων – και οι μικρές αυξήσεις των 35-40 λεπτών δεν επαρκούν για να καλύψουν ούτε τα βασικά έξοδα. Οι παραγωγοί καταγγέλλουν ότι η αγορά λειτουργεί υπέρ των εταιρειών και εις βάρος τους, δημιουργώντας ένα δυσανάλογα άδικο οικονομικό περιβάλλον.
Η επίπτωση της καθηλωμένης τιμής του ελαιολάδου δεν περιορίζεται μόνο στα οικονομικά του παραγωγού. Επηρεάζει συνολικά την τοπική οικονομία και την κοινωνία της Λέσβου. Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος, οι παραγωγοί υποφέρουν οικονομικά, η ποιότητα του προϊόντος κινδυνεύει και η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της παραγωγής ελαιολάδου στο νησί μας τίθεται υπό αμφισβήτηση.
Πέρα από τις οικονομικές συνέπειες, η καθηλωμένη τιμή του ελαιολάδου υπονομεύει και την κοινωνική δικαιοσύνη. Η Λέσβος έχει μακρά παράδοση στην παραγωγή εξαιρετικού ελαιολάδου, προϊόν που φέρνει φήμη και αναγνώριση στη χώρα και στο εξωτερικό. Ωστόσο, οι παραγωγοί, οι οποίοι εργάζονται με αφοσίωση και μεράκι, δεν απολαμβάνουν τα οφέλη των αγορών που καταναλώνουν το προϊόν τους. Αντίθετα, βλέπουν τα κέρδη να συγκεντρώνονται στις τσέπες των εξαγωγικών εταιρειών, που λειτουργούν χωρίς ουσιαστικό ανταγωνισμό, ειδικά μετά την κατάρρευση της Ένωσης Συνεταιρισμών, αλλά και την αδυναμία στο συνεταιριστικό κίνημα με τα σημερινά δεδομένα να μπορέσουν οι Συνεταιρισμοί να συνεργαστούν και να κλείσουν συμφωνίες για την εξαγωγή του ελαιολάδου των μελών τους, έστω και χύμα, σε καλύτερες τιμές. Η ανάγκη για ριζικές αλλαγές στην αγορά του ελαιολάδου είναι πλέον επιτακτική. Οι παραγωγοί της Λέσβου ζητούν μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιμολογιακές πολιτικές, ενίσχυση του ανταγωνισμού μεταξύ των εξαγωγικών εταιρειών και θεσμική υποστήριξη για δίκαιες τιμές. Ταυτόχρονα, οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι η τιμή που πληρώνουν για το ελαιόλαδο δεν αντικατοπτρίζει πάντα την πραγματική αξία της παραγωγής.
