του Παναγιώτη Ανδριώτη*
Στα τάρταρα έχει υποχωρήσει η τιμή ελαιολάδου, με τις τιμές παραγωγού να έχουν υποχωρήσει κάτω από τα 4 ευρώ, και αυτό ως αποτέλεσμα της αυξημένης περυσινής παραγωγής.
Πριν ένα χρόνο η τιμή παραγωγού ήταν στα 7,5 ευρώ το κιλό, με τους καλλιεργητές να δηλώνουν σήμερα ότι δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τα έξοδά τους, και πολλοί εξ αυτών να το κρατούν στις αποθήκες τους, ελπίζοντας σε καλύτερες τιμές.
Λιανική
Οι τιμές βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση και τον Ιούλιο. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η τιμή του προϊόντος μειώθηκε κατά 27% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Ενδεικτικά στα ράφια των σούπερ-μάρκετ υπό καθεστώς προωθητικής ενέργειας από 12 ευρώ πέρυσι, το ίδιο προϊόν πωλείται στα 6,5 ευρώ το λίτρο, δηλαδή 46% φθηνότερα σε διάστημα ενός έτους.
Η βουτιά των τιμών αποδίδεται στην αυξημένη περυσινή παραγωγή στους 250.000 τόνους από 130.000 τόνους το 2024. Κυρίως όμως οφείλεται στην ένσταση των προωθητικών ενεργειών από τις βιομηχανίες, σε μια προσπάθεια να τονώσουν την κατά κεφαλήν κατανάλωση, η οποία έχει πέσει στα 9 λίτρα ετησίως από 12 λίτρα που ήταν την περίοδο 2022-23.
Νέα σεζόν
Σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα αναμένεται να κινηθεί η αγορά ελαιολάδου με την έναρξη της νέας ελαιοκομικής περιόδου τον Οκτώβριο, καθώς η παραγωγή εκτιμάται ότι θα κινηθεί σε υψηλά επίπεδα. Παράλληλα οι αδιάθετες ποσότητες ελαιολάδου από την περυσινή χρονιά, θα οδηγήσουν σε περαιτέρω πίεση των τιμών. Εκτός όμως από την εγχώρια παραγωγή μεγάλη αναμένεται και η παραγωγή της Ισπανίας, με εκπροσώπους του κλάδου να εκτιμούν ότι θα ξεπεράσει το 1,3 εκατ. τόνους, πιέζοντας ακόμη την κατάσταση προς τα κάτω.
ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΤΙΜΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ
- Ιούλιος 2024 7,5 ευρώ το κιλό
- Οκτώβριος 2024 8 ευρώ το κιλό
- Νοέμβριος 2024 6 ευρώ το κιλό
- Ιανουάριος 2025 5 ευρώ το κιλό
- Μάιος 2025 4 ευρώ το κιλό
Προβληματική βλέπει την κατάσταση του ελαιολάδου και ο κ. Σταύρος Γαβαλάς, πρόεδρος της ΕΑΣ Ηρακλείου Κρήτης, ο οποίος κάλεσε τους αγρότες της Κρήτης να μην εγκαταλείψουν τους ελαιώνες, αλλά να συνεχίσουν να παράγουν. Σήμερα οι χύμα ποσότητες του ελληνικού ελαιόλαδου έχουν σαν κύριο αγοραστή τους Ιταλούς εμπόρους.
Η διάθεση του προϊόντος χύμα σε βυτία είναι αδιανόητο να συμβαίνει στην σημερινή εποχή, και η κατάσταση αυτή πρέπει να αποτελέσει παρελθόν. Το προϊόν ενισχύει τις ελληνικές εξαγωγές, εδώ και χρόνια, χωρίς να αντιμετωπίζεται από την πολιτεία και τους υπευθύνους με ένα πρόγραμμα και ένα συγκεκριμένο τρόπο ανάπτυξης και διάθεσης του προϊόντος.
Ενδεικτικό παράδειγμα η ΚΙΝΑ, η οποία κατακλύζει την αγορά μας, με τα προϊόντα της. Το Ελληνικό ελαιόλαδο όμως στην Κίνα, κατέχει μερίδιο 0,3%, όταν το 2005 είχαμε μερίδιο 25%.
Στον τόπο μας τώρα, που το ελαιόλαδο κινεί τα νήματα της τοπικής οικονομίας, ο ίδιος σκεπτικισμός επικρατεί, με αρκετούς αγρότες να σκέφτονται να σταματήσουν να παράγουν, δεδομένου ότι το κόστος της παραγωγής δεν καλύπτεται με τιμή 3,40€, ενώ την ίδια στιγμή ένας καφές είναι στα 4 ευρώ. Η τιμή παραγωγού το 2024 μας έλεγαν ότι φταίει για τον πληθωρισμό. Σήμερα που η τιμή έπεσε στα τάρταρα η ακρίβεια παραμένει.
Απογοήτευση επομένως επικρατεί στους παραγωγούς, με τους συνεταιρισμούς να προσπαθούν με δημοπρασίες να αλλάξουν την εικόνα, χωρίς ωστόσο να υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον.
*Ο Παναγιώτης Ανδριώτης είναι Οικονομολόγος – συνταξιούχος διευθυντής Τράπεζας
