Αν και το προηγούμενο διάστημα διατυπώνονταν κάποιες αισιόδοξες απόψεις ότι ενδεχομένως τα Φιλανθρωπικά Καταστήματα Μυτιλήνης θα μπορούσαν να εκχωρήσουν τη διαχείριση των κοιμητηρίων του Αγίου Παντελεήμονα και της Αγίας Κυριακής στο Δήμο Μυτιλήνης κρατώντας το ιδιοκτησιακό καθεστώς, δηλαδή εισπράττοντας ένα αρκετά υψηλό μίσθωμα, η γραπτή απάντηση που εστάλη στο Δήμο κάθε άλλο παρά διάθεση συμβιβασμού δείχνει.
Τα Φιλανθρωπικά απαντούν με τη γνωμοδότηση της δικηγορικής εταιρείας των Αθηνών στην οποία απευθύνθηκαν το προηγούμενο διάστημα ζητώντας νομική συνδρομή. Σύμφωνα με την εισήγηση των δικηγόρων των Αθηνών, το νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία Νομικών Προσώπων, όπως τα Φιλανθρωπικά, δεν αφήνει περιθώριο για αλλαγή του καθεστώτος παρά μόνο με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος. Με αυτή την εισήγηση τα Φιλανθρωπικά Καταστήματα Μυτιλήνης κλείνουν το κεφάλαιο που αφορά τα νεκροταφεία ξεκαθαρίζοντας την πρόθεσή τους “να μην καταθέσουν τα όπλα”.
Η απάντηση
Η εισήγηση της δικηγορικής εταιρείας εστάλη στο Δήμο από τα Φιλανθρωπικά τη Δευτέρα, δηλαδή την ημέρα που ο πρώην βουλευτής, Γιάννης Ζερδελής, κατέθεσε τη μηνυτήρια αναφορά του για τη μη εκχώρηση των κοιμητηρίων από την Εκκλησία στο Δήμο Μυτιλήνης σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι αν και τα Φιλανθρωπικά Καταστήματα παρέλαβαν από την Αθήνα το προηγούμενο διάστημα την εισήγηση της δικηγορικής εταιρείας, η αποστολή των εγγράφων στο Δήμο έγινε χωρίς προηγουμένως να συνεδριάσει το Διοικητικό Συμβούλιο, ώστε να ενημερωθούν τα μέλη του από τον πρόεδρο, τον μητροπολίτη Μυτιλήνης, Ιάκωβο. Σε αυτό ενδεχομένως να συνέβαλε και η αλλαγή στη σύνθεση που αφορά την εκπροσώπηση του Επιμελητηρίου Λέσβου, καθώς αντικαταστάθηκε ο Παράσχος Φραντζέσκος από τον Παναγιώτη Χατζηκυριάκο.
Ο Δήμος Μυτιλήνης
Ο Δήμος Μυτιλήνης διαχειρίζεται με νηφαλιότητα το όλο θέμα, με τη δημοτική αρχή να διαμηνύει προς πάσα κατεύθυνση ότι το ζήτημα είναι καθαρά νομικό και δεν έχει να κάνει με τις γενικότερες σχέσεις του Δήμου με την Εκκλησία. Άλλωστε μετά τη μηνυτήρια αναφορά του κ. Ζερδελή και ο Δήμος βρίσκεται σε δύσκολη θέση, καθώς θα πρέπει να πάρει τα νεκροταφεία δεδομένου ότι σύντομα ο Εισαγγελέας θα αρχίσει να καλεί τους εμπλεκόμενους για καταθέσεις.
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι η απάντηση των Φιλανθρωπικών Καταστημάτων, δηλαδή η εισήγηση της δικηγορικής εταιρείας δεν καλύπτει το Δήμο, δεδομένου ότι το θεσμικό πλαίσιο που επικαλούνται οι δικηγόροι των Φιλανθρωπικών είναι προγενέστερο της νομοθεσίας του 1968, που καθορίζει τη διαχείριση των νεκροταφείων από την αυτοδιοίκηση. Μάλιστα η νομοθεσία του 1968 καταργεί κάθε προηγούμενο νόμο μην αφήνοντας κανένα περιθώριο για άλλες ερμηνείες.
Ο Στρατής Πέτρου
Ουσιαστικά η θέση αυτή του Δήμου είναι αυτό που υποστηρίζει ο δικηγόρος του κ. Ζερδελή, Στρατής Πέτρου που χειρίζεται την υπόθεση και ο οποίος δήλωσε στα Νέα της Λέσβου ότι «Όλα τα ιδρύματα ιδρύονται με προεδρικά διατάγματα τα οποία καθορίζουν και τους σκοπούς τους (πριν τη μεταπολίτευση με βασιλικά διατάγματα).
Όμως τα διατάγματα αυτά δεν θεσπίζουν γενικούς και αφηρημένους κανόνες δικαίου, δηλαδή δεν έχουν ισχύ νόμου, αλλά αποτελούν ατομικές διοικητικές πράξεις.
Συνεπώς αν το περιεχόμενο των ιδρυτικών πράξεων των ιδρυμάτων τελεί σε αντίθεση με διατάξεις νόμων, πολύ περισσότερο με αναγκαστικού δικαίου διατάξεις που αφορούν στο δημόσιο συμφέρον και τη δημόσια τάξη και σχετίζονται με παροχή δημόσιας υπηρεσίας, όπως είναι αυτές που διέπουν τα κοιμητήρια, τότε οι όροι των ιδρυτικών αυτών πράξεων υποχωρούν και είναι ανίσχυροι.
Από τη στιγμή λοιπόν που ο νόμος ρητώς ορίζει οτι η διοίκηση και διαχείριση των κοιμητηρίων ανήκει στους οικείους ΟΤΑ, τότε, όποια σχετική πρόβλεψη του ιδρυτικού διατάγματος των Φιλανθρωπικών Καταστημάτων είναι ανίσχυρη και μη εφαρμοστέα, πολύ περισσότερο αφού ο νόμος του 1968 είναι μετανέστερος, ρύθμισε με τρόπο γενικό τα της διοίκησης και διαχείρισης όλων των κοιμητηρίων χωρίς να διατυπωθεί επιφύλαξη περί διατήρησης σε ισχύ τυχόν διαφορετικών προγενέστερων διατάξεων. Είναι λοιπόν ηλίου φαεινότερο οτι η βούληση του νομοθέτη ήταν να ανήκει η διοίκηση και διαχείριση όλων των κοιμητηρίων στους οικείους ΟΤΑ, χωρίς καμία εξαίρεση.
Άλλωστε επί του ζητήματος των κοιμητηρίων της Μυτιλήνης έχουν αποφανθεί τόσο το Σώμα Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, όσο και ο Συνήγορος του Πολίτη με αποτέλεσμα, ιδιωτικές γνωμοδοτήσεις ή προσωπικές νομικές απόψεις να είναι νομικά αδιάφορες.
Ο μεν Δήμος έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις των ελεγκτικών αρχών, τα δε Φιλανθρωπικά Καταστήματα έχουν προφανώς δικαίωμα να προσβάλουν δικαστικά τις πράξεις των οποίων αναμένεται η έκδοση» είπε καταλήγοντας ο κ. Πέτρου.
Συνεχίζει ο Δήμος
Κάτω από τις εξελίξεις αυτές ο Δήμος Μυτιλήνης συνεχίζει κανονικά τις ενέργειές του με στόχο να αναλάβει τη διαχείριση όχι μόνο των κοιμητηρίων των Φιλανθρωπικών Καταστημάτων Μυτιλήνης, δηλαδή του Αγίου Παντελεήμονα και της Αγίας Κυριακής, αλλά και των 15 νεκροταφείων που λειτουργούν συνολικά στα όρια ευθύνης του από την Εκκλησία. Πρόκειται για τα νεκροταφεία και στη Μυτιλήνη, όπως της Χρυσομαλλούσας και της Βαρειάς, αλλά και σε χωριά μέχρι την Αγιάσο, δηλαδή 13 νεκροταφεία χωριών και τα δύο μεγάλα νεκροταφεία της Μυτιλήνης (στο Δήμο Δυτικής Λέσβου υπάρχουν μόνο 3 νεκροταφεία που διαχειρίζεται η Εκκλησία).
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι το θέμα των κοιμητηρίων εκ των πραγμάτων θα συνεχίσει να απασχολεί και το επόμενο διάστημα, με το Δήμο Μυτιλήνης να κάνει τις δικές του κινήσεις και από τη δική τους πλευρά τα Φιλανθρωπικά Καταστήματα να υπερασπίζονται τη δική τους θέση και τις εισηγήσεις των δικηγόρων τους.
Πάντως μετά και τη μηνυτήρια αναφορά του κ. Ζερδελή, υπηρεσιακά στελέχη του Δήμου ανέφεραν με νόημα ότι η πλευρά των Φιλανθρωπικών… δεν θα πρέπει να «τραβάει τα σχοινιά» δεδομένου ότι ειδικά στα νεκροταφεία του Αγίου Παντελεήμονα και της Αγίας Κυριακής τα έσοδα δεν έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα στο σύνολό τους, καθώς καλύπτονται και άλλες ανάγκες, ενώ η νομοθεσία προβλέπει ότι τα έσοδα θα πρέπει να έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα.
Με άλλα λόγια «κλείνουν το μάτι» στα Φιλανθρωπικά καλώντας τα να συνεργαστούν και να παραδώσουν τα κοιμητήρια, αφήνοντας να εννοηθεί ότι σε περίπτωση προσφυγής πολιτών για τις κοστολογήσεις, που είναι πολλαπλάσιες σε σχέση με τα κοστολόγια των κοιμητηρίων που διαχειρίζεται ο Δήμος, ενδεχομένως τα Φιλανθρωπικά να κληθούν να επιστρέψουν χρήματα στους δημότες και το συνολικό ποσό από μια τέτοια επιστροφή θα φτάνει σε δυσθεώρητα ύψη. Ειδικά το τελευταίο είναι πολύ σοβαρό και καθώς για τα θέματα των κοστολογήσεων τα Φιλανθρωπικά έχουν ήδη βρεθεί στο εδώλιο του κατηγορουμένου με ποινή και κυρώσεις, μια νέα προσφυγή ενδεχομένως να προκαλέσει νέους ισχυρούς “πονοκεφάλους”.
