Τετάρτη σήμερα, ώρα για μια «γεύση» από Μυτιλήνη! Στο σημερινό φύλλο κάνουμε στάση στην «καρδιά» του κέντρου της πόλης, ήτοι στο Δημοτικό Κήπο, που από τις αρχές του 20ού αιώνα αποτελούσε τόπο συνάντησης των Μυτιληνιών, κάνοντας βόλτες ή πίνοντας καφέ στο καφενείο του. Στον ίδιο χώρο θα γνωρίσουμε λίγο καλύτερα και το Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, όπως επίσης το παλαιό Δημαρχείο.
Ο Δημοτικός Κήπος
Ο Δημοτικός Κήπος Μυτιλήνης διαμορφώθηκε γύρω στα 1900 σε μία έκταση γνωστή ως μεγάλο περιβόλι. Στο χώρο μπροστά από τον κήπο λειτουργούσε από τον 17ο αιώνα ναυπηγείο του οθωμανικού στόλου, το οποίο καταστράφηκε δύο φορές από επιδρομές του ρωσικού στόλου (1770 και 1771). Το ναυπηγείο λειτούργησε ως τα τέλη του 19ου αιώνα περίπου. Με το κλείσιμο του ναυπηγείου η περιοχή υποβαθμίστηκε.
Μετά από έντονες διαμάχες για την ιδιοκτησία της περιοχής, με τις ενέργειες του βαλή Αιγαίου Αμπεντίν ο χώρος παραχωρήθηκε από την Οθωμανική κυβέρνηση στον Δήμο Μυτιλήνης για την δημιουργία κήπου. Στην συνέχεια γκρεμίστηκαν οι αποθήκες γαιανθράκων και το κτίριο του Λιμεναρχείου που βρίσκονταν στο χώρο και άρχισε η περίφραξη, η διαμόρφωση και η δενδροφύτευση. Σχεδιάστηκαν παρτέρια και διάδρομοι για περίπατο, ενώ στο κέντρο κατασκευάστηκε μια κυκλική πλατεία με λιμνούλα. Στο κέντρο της λιμνούλας τοποθετήθηκε το άγαλμα ενός γυμνού νέου άνδρα, ο οποίος καμάκωνε κάποιο θαλάσσιο τέρας. Το άγαλμα καταστράφηκε το 1909 από τους Νεότουρκους, καθώς θεωρήθηκε ότι συμβολίζει τον Έλληνα που με το καμάκι του σκοτώνει τον δυνάστη Τούρκο.
Τοποθετήθηκαν παγκάκια και κατασκευάστηκε ένα περίπτερο που λειτούργησε ως καφενείο και το δημαρχιακό θέατρο όπου παρουσιάζονταν μουσικές και θεατρικές παραστάσεις. Το θέατρο καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1906.
Από τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας του ο κήπος αποτέλεσε τόπο συνάντησης, περιπάτου και ψυχαγωγίας των Μυτιληνιών. Κατά διαστήματα έγιναν αρκετές παρεμβάσεις και μεταβολές στον χώρο του κήπου, ενώ μέρος της έκτασης χρησιμοποιήθηκε για την οικοδόμηση κτιρίων όπως το Δημαρχείο, η Εθνική τράπεζα και το Δημοτικό θέατρο, οπότε ουσιαστικά ο κήπος έπαψε πλέον να υφίσταται.
Το Δημοτικό Θέατρο
Το Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης έρχεται ως απάντηση στον πόθο των κατοίκων της Μυτιλήνης να αποκτήσουν μία θεατρική στέγη και ήταν οραματισμός φιλοδοξιών που αναπτύχθηκαν παράλληλα με την πνευματική και γενικότερη πολιτιστική άνθιση που παρουσίασε το νησί και πιο ειδικά η πόλη της Μυτιλήνης, μέσα στο κλίμα της Λεσβιακής Άνοιξης. Τα λαμπρά επιτεύγματα του πνεύματος στην περίοδο του μεσοπολέμου, ήταν παράγοντες νέων αναζητήσεων και μιας ευρύτερης αναβίωσης των περασμένων καιρών, μιας συνέχειας της παράδοσης, που είχε καθιερώσει τη Λέσβο σαν το νησί του αιολικού μέλους και της απαράμιλλης πολιτιστικής δημιουργίας.
Ένας θεατρόφιλος Λέσβιος, ο Γρηγόρης Ρουσέλλης, άκουσε τους «ψιθύρους» των φιλότεχνων Μυτιληνιών, τους αποδέχθηκε και αποφάσισε ότι είχε έρθει η ώρα να δημιουργηθεί όχι μια στέγη για την Τέχνη, αλλά μία στέγη που να προσφέρει την Τέχνη και στα ασθενέστερα οικονομικά άτομα, εκείνα που δεν είχαν τη δυνατότητα εισόδου στους χώρους του θεάματος.
Στα τέλη του 1949 κατέληξε σε μία απόφαση και συνέταξε μία διαθήκη ιδιόγραφη, με την οποία όρισε κληρονόμο του τον Δήμο Μυτιλήνης, με την εντολή να εκτελεστούν από την περιουσία του μία σειρά έργων, μεταξύ των οποίων και η ίδρυση Δημοτικού Θεάτρου.
Μετά από πολλές περιπέτειες, τα εγκαίνια του Δημοτικού Θεάτρου Μυτιλήνης πραγματοποιήθηκαν την 1η Μαρτίου 1968, ενώ η έναρξη λειτουργίας του έγινε την επόμενη ημέρα (2 Μαρτίου) με τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου, από το Εθνικό Θέατρο, χάρη στη δωρεά και το όραμα του αείμνηστου εμπνευστή του μεγάλου αυτού έργου, Γρηγορίου Ρουσέλλη.
Λίγες λεπτομέρειες
Το Δημοτικό θέατρο είναι 485 θέσεων. Τα καθίσματα βρίσκονται σε αμφιθεατρική θέση. Μέρος της πλατείας έχει ανυψωθεί στο επίπεδο του παλιού εξώστη του θεάτρου. Στην αίθουσα υπάρχουν επίσης σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα καθώς και μεταφραστικές καμπίνες, προκειμένου να μπορεί να λειτουργεί και ως συνεδριακό κέντρο.
Η σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Μυτιλήνης είναι κυκλική, περιστρεφόμενη σκηνή ιταλικής κατασκευής την οποία εγκατέστησε ειδικό συνεργείο από την Ιταλία. Στον πίσω χώρο της σκηνής υπάρχουν άνετα καμαρίνια, ενώ μπαίνοντας στην είσοδο του θεάτρου λειτουργεί καφετέρια. Το φουαγιέ, στον επάνω χώρο του θεάτρου, φιλοξενεί εκθέσεις.
Το (Παλαιό) Δημαρχείο
Το επιβλητικό Δημαρχείο Μυτιλήνης στην προκυμαία, για πολλά χρόνια στέγαζε τις υπηρεσίες του Δήμου. Κάποια στιγμή η έδρα του Δημάρχου μεταφέρθηκε στο Νέο Δημαρχείο, επί της Βενιζέλου, πάνω από το επιβατικό λιμάνι. Ωστόσο, επί δημαρχίας Δημ. Βουνάτσου, το 2010, και ο ίδιος όντας λάτρης του εθιμοτυπικού, η έδρα του δημάρχου μεταφέρεται εκ νέου στο παλαιό Δημαρχείο.
Το διώροφο εκλεκτικιστικό κτίριο, με έντονα τα νεοκλασικά στοιχεία, χτίστηκε το 1900 από τον περίφημο Μυτιληνιό αρχιτέκτονα Αργύρη Αδαλή, που την υπογραφή του έχουν, όπως έχουμε δει και σε προηγούμενα δημοσιεύματα, κτίρια-ορόσημα της Μυτιλήνης, όπως ο Ναός του Αγίου Θεράποντα, το Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετάνια, το Παρθεναγωγείο Μυτιλήνης, το 1ο Γυμνάσιο (και νυν Πειραματικό Πρότυπο ΓΕΛ), καθώς και πλήθος αρχοντικών κατοικιών.
Σήμερα ο α’ όροφος του κτιρίου έχει διαμορφωθεί σε αίθουσα συνεδριάσεων (του Δημοτικού Συμβουλίου) και τελετών, το δε ισόγειο στεγάζει τη Βιβλιοθήκη καθώς και διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες του Δήμου.
*Το υλικό για το Δημοτικό Κήπο αντλήθηκε από το blog lesvosoldies.gr, ενώ για το Δημοτικό Θέατρο και το Δημαρχείο από την ιστοσελίδα του Δήμου Μυτιλήνης mytilene.gr. καθώς και την ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού odysseus.culture.gr.
