Του Παράσχου Μανιάτη*
Η Μεγάλη Δευτέρα, η δεύτερη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας, σηματοδοτεί μια μεταβατική περίοδο στην αφήγηση των παθών του Ιησού Χριστού. Ακολουθώντας την θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου στην Ιερουσαλήμ την Κυριακή των Βαΐων, η Μεγάλη Δευτέρα φέρνει στο προσκήνιο μια σειρά από σημαντικά γεγονότα που χτίζουν σταδιακά την ένταση και το δραματικό ύφος της εβδομάδας.
Σύμφωνα με τις ιερές γραφές, η Μεγάλη Δευτέρα φέρνει στο προσκήνιο τα ακόλουθα:
- Η κάθαρση του Ναού: Ο Ιησούς εισέρχεται στον Ναό της Ιερουσαλήμ και τον βρίσκει γεμάτο με εμπόρους και πωλητές ζώων. Σε μια έκρηξη δίκαιης οργής, ανατρέπει τα τραπέζια και διώχνει τους εμπόρους, διακηρύσσοντας τον Ναό ως χώρο προσευχής και όχι εμπορίου. ([Ματθαίος 21:12-13])
- Η κατάρα της συκιάς: Καθ’ οδόν προς το Ναό, ο Ιησούς πεινούσε. Αντικρίζοντας μια συκιά, πλησίασε για να κόψει καρπούς, ωστόσο, βρήκε μόνο φύλλα. Απογοητευμένος, την καταράστηκε, λέγοντας: “Ας μη καρποφορήσεις ποτέ πια!” (Ματθαίος 21:19). Η ξαφνική ξήρανση της συκιάς σόκαρε τους μαθητές, αποτελώντας ένα συμβολικό σημάδι της θεϊκής δύναμης και της κρίσης που έρχεται.
- Διδασκαλίες στο Ναό: Ο Ιησούς διδάσκει πλήθος κόσμου στο Ναό, απαντώντας σε ερωτήσεις και αμφισβητήσεις των θρησκευτικών ηγετών. ([Ματθαίος 21:23-46])
Η Πνευματική Διάσταση και η Ορθόδοξη Πρακτική
Η Μεγάλη Δευτέρα έχει ξεχωριστή σημασία στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι ειδικές ακολουθίες και οι αναγνώσεις από τα Ευαγγέλια που λαμβάνουν χώρα εκείνη την ημέρα στοχεύουν στην πνευματική προετοιμασία των πιστών για τα επερχόμενα γεγονότα του Πάθους. Η έμφαση δίνεται στη συμμετοχή, την προσευχή και την ενδοσκόπηση, υπενθυμίζοντας στους πιστούς τη σημασία της αγάπης και της σωτηρίας που προσφέρει η θυσία του Χριστού.
Η Μεγάλη Δευτέρα φέρνει στο προσκήνιο την αυστηρότητα και την οργή του Ιησού απέναντι στην αμαρτία και την υποκρισία. Ταυτόχρονα, λειτουργεί ως υπενθύμιση της ιερότητας του Ναού και της σημασίας της πνευματικής αφύπνισης.
Πέρα από τα βιβλικά γεγονότα, η Μεγάλη Δευτέρα έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ορθόδοξη παράδοση. Στις εκκλησίες τελούνται ιδιαίτερες ακολουθίες, με αναγνώσεις από τα Ευαγγέλια που εστιάζουν στα γεγονότα της ημέρας. Οι πιστοί προσκαλούνται σε ενδοσκόπηση και προσευχή, προετοιμαζόμενοι για τα θλιβερά γεγονότα που θα ακολουθήσουν.
Η Μεγάλη Δευτέρα αποτελεί μια γέφυρα μεταξύ της χαράς της Κυριακής των Βαΐων και της θλίψης που θα ακολουθήσει. Είναι μια ημέρα που μας καλεί να σκεφτούμε την ουσία της πίστης, να αποβάλλουμε την υποκρισία και να αγκαλιάσουμε το μήνυμα της αγάπης και της σωτηρίας που φέρνει ο Ιησούς Χριστός.
*Ο Παράσχος Μανιάτης είναι Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, κάτοχος 5 διδακτορικών διπλωμάτων από Σουηδικά και Αμερικανικά Πανεπιστήμια στους κλάδους: Logistics για Μηχανικούς, Μάνατζμεντ για Μηχανικούς, Οικονομικά & Χρηματοοικονομικά, Πολιτικές Επιστήμες & Δημόσιες Σχέσεις και Μαέστρος Μουσικής. Δίδαξε 41 χρόνια σε 9 δημόσια Πανεπιστήμια και 3 ιδιωτικά Πανεπιστήμια ανά τον κόσμο
