- Ποιο είναι το τοπίο που διαμορφώνει τις τιμές στην αγορά και ποιες οι αντιφάσεις στη λεκάνη της Μεσογείου μεταξύ των ελαιοπαραγωγικών χωρών
- Ποια είναι τα περιθώρια των ελαιοπαραγωγών και τι θα καθορίσει τις τιμές το επόμενο διάστημα
“Ανώμαλη προσγείωση” αποτελεί για τους ελαιοπαραγωγούς της Λέσβου η ανακοίνωση των πρώτων τιμών αγοράς ελαιολάδου. Ακολουθώντας και στον τόπο μας οι εξαγωγικές εταιρείες το γενικότερο κλίμα, που υπάρχει στη χώρα, ρίχνουν κάθετα τις τιμές μειώνοντας τα 3 δέκατα από τα 7,40 ευρώ, που έγινε το άνοιγμα πέρυσι στις 16 Νοεμβρίου, στα 5,10 ευρώ!! Έχουμε, δηλαδή, απώλεια της τάξης των 2,30 ευρώ στο κιλό για τους ελαιοπαραγωγούς, ενώ και στον άσο ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι από τα 6,40 ευρώ που έγινε το ξεκίνημα πέρυσι 16 Νοεμβρίου, φέτος το άνοιγμα της αγοράς γίνεται με μόλις 4,40 ευρώ (δηλαδή έχουμε μία μείωση της τάξης των 2 ευρώ το κιλό). Ποσοστιαία πρόκειται για μείωση της τάξης του 31% στις τιμές παραγωγού φέτος το Νοέμβριο σε σχέση με πέρυσι.
Και μάλιστα το πιο δυσάρεστο είναι ότι όλο το προηγούμενο διάστημα τα ημερομίσθια στη Λέσβο προσαρμόστηκαν στις υψηλές τιμές του ελαιολάδου. Με άλλα λόγια για να βρει κανείς εργάτη να μαζέψει τις ελιές του πρέπει να πληρώσει μεροκάματο 70 ευρώ και 80 ευρώ! Πράγμα που σημαίνει ότι με 4,40 ευρώ τον άσο η τιμή παραγωγού, αφαιρουμένων και των κρατήσεων και των εξόδων για την έκθλιψη στο ελαιοτριβείο, κινείται κάτω του κόστους παραγωγής!
Η μεγάλη παραγωγή στη Μεσόγειο και η τακτική που ακολουθεί η Ισπανία ρίχνοντας τις τιμές τον τελευταίο μήνα (αλλά για προϊόν που είναι υποδεέστερο ποιοτικά του ελληνικού και του ιταλικού), με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ακόμα και για παραγωγή ύψους 1,3 εκατ. τόνων κατά τη φετινή χρονιά, λειτουργεί αρνητικά στην ψυχολογία της αγοράς. Για να το θέσουμε διαφορετικά, ανοίγει την όρεξη για ακόμα μεγαλύτερα κέρδη από το φετινό εμπόριο του ελαιολάδου, μιας και… κατά παράδοξο τρόπο, ενώ στην Ισπανία η μέση τιμή στα έξτρα παρθένα λάδια είναι 5,26 ευρώ το κιλό και 5,50 ευρώ στην Ελλάδα και ενώ παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για «τέλος της κρίσης του ελαιολάδου», (εννοώντας δηλαδή ότι τα προηγούμενα χρόνια λόγω της μείωσης της παραγωγής από την κλιματική αλλαγή δεν υπήρχαν οι διαθέσιμες ποσότητες για να καλυφθεί η κατανάλωση, ενώ τώρα σε συνδυασμό με τη μείωση της κατανάλωσης μπορεί να ισοσκελιστεί και άρα πέφτουν οι τιμές), στην Ιταλία ο μέσος όρος χώρας για τα έξτρα παρθένα βρίσκεται στα 8,90 ευρώ και στην Τυνησία στα 6,93 ευρώ. Με άλλα λόγια το ελληνικό ελαιόλαδο έχει χαμηλότερη τιμή από το προϊόν της Τυνησίας!
Δεν θα βρουν πωλητές
Με τέτοιες τιμές που διαμορφώνονται στη Λέσβο δύσκολα το εμπόριο θα βρει ποσότητες για να απορροφήσει στην παρούσα χρονική συγκυρία και ουσιαστικά θα παιχτεί ένα παιχνίδι αντοχής μεταξύ εμπόρων και ελαιοπαραγωγών. Έτσι κι αλλιώς η ελαιοσυλλογή βρίσκεται ακόμα στην αρχική φάση, ενώ οι βροχές των τελευταίων ημερών έχουν αναπτερώσει το ηθικό των αγροτών, οι οποίοι μπορούν να περιμένουν μεταθέτοντας λίγο πιο πίσω τη συγκομιδή, με την προοπτική να πάρουν και περισσότερα λάδια σε αποδόσεις.
Αυτό ενδεχομένως να προκαλέσει ζητήματα στο εμπόριο, που εκ των πραγμάτων θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε βελτίωση των τιμών! Αξίζει, δε, να επαναλάβουμε αυτό που σημειώνουμε κάθε χρόνο ότι ο τιμοκατάλογος που αποστέλλεται στα ελαιοτριβεία είναι η βάση για να αγοράζουν το ελαιόλαδο καθώς κατά περίπτωση τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί ότι οι ελαιοτριβείς και ειδικά όσοι ασχολούνται και με την τυποποίηση κάνουν πολύ πιο συμφερότερες κατ’ ιδίαν συμφωνίες με ελαιοπαραγωγούς.
Είναι προφανές ότι αυτό που προέχει σε τοπικό επίπεδο είναι να εκδηλωθεί το επόμενο διάστημα μία μαζική στασιμότητα στη ρευστοποίηση της παραγωγής, ώστε να υπάρξει κενό προσφοράς στο εμπόριο, που θα αναγκαστεί να ανεβάσει τις τιμές. Φυσικά αυτό είναι δύσκολο, καθώς όταν οι ελαιοπαραγωγοί για τη συγκομιδή θα έχουν να πληρώσουν υψηλά ημερομίσθια θα πρέπει να αντλήσουν χρήματα για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της συγκομιδής. Υπ’ αυτήν την έννοια γρήγορα κάποιες ποσότητες θα ρευστοποιηθούν για να μπορέσουν οι αγρότες να πάρουν οικονομικές δυνάμεις και να συνεχίσουν το λιομάζωμα.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι όπου και να κοιτάξει κανείς στη Λέσβο βλέπει παντού στρωμένα δίχτυα και αυτό είναι πρωτοφανές αυτό το διάστημα για τον τόπο μας, δείχνοντας ότι οι αγρότες είναι διατεθειμένοι να πάρουν στο ελαιοτριβείο και τον τελευταίο καρπό της ελιάς από το χωράφι με όσο το δυνατόν μικρότερο εργατικό κόστος.
Οι χαμηλές τιμές σαφώς και αποτελούν μια δυσάρεστη έκπληξη για τον αγροτικό πληθυσμό της περιοχής μας, καθώς την περσινή χρονιά κατά την οποία η Λέσβος δεν είχε παραγωγή, οι τιμές έφτασαν σε δυσθεώρητα ύψη, με τους αγρότες του τόπου απλά να κοιτούν από μακριά και φέτος, που τα δέντρα λυγίζουν από τις ελιές, οι τιμές έχουν πάρει την κάτω βόλτα.
Κι όλα αυτά όταν οι αγρότες καλούνται να πληρώσουν μεροκάματα της τάξης των 80 ευρώ ημερησίως για να κάνουν τη συγκομιδή όσοι εργάτες απαιτούνται.