Αντίστροφα έχει αρχίσει να μετρά ο χρόνος για να γίνουν εντός μηνός οι επίσημες ανακοινώσεις για το νέο εταιρικό σχήμα που συγκροτούν η ΔΕΗ Ανανεώσιμες και η Ηλέκτωρ, καθώς μετά τις εγκρίσεις που έδωσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού απομένουν πλέον λίγες τυπικές διευθετήσεις, ώστε να αρχίσει να ξετυλίγεται το σχέδιο της ΔΕΗ Ανανεώσιμες για την αξιοποίηση του γεωθερμικού πεδίου, προκειμένου μέσα από την κατασκευή γεωθερμοηλεκτρικών εργοστασίων να παράγεται ηλεκτρικό από την ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.
Η μεγάλη ευκαιρία
Η μεγάλη αυτή ευκαιρία για τη Λέσβο αφορά την περιοχή της Στύψης όπου θα αναπτυχθεί η νέα μονάδα, καθώς στο σχέδιο της ΔΕΗ Ανανεώσιμες και του νέου πλέον εταιρικού σχήματος με την Ηλέκτωρ βρίσκεται σε πρώτη προτεραιότητα.
Το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους αναμένεται να προκηρυχθεί ο διεθνής διαγωνισμός για τις γεωτρήσεις που θα γίνουν στη Στύψη και τη Μήλο ώστε να μελετηθεί το γεωθερμικό πεδίο και να γίνει η αρχή για την κατασκευή των νέων μονάδων. Όπως εκτιμάται, θα έχει προκύψει ανάδοχος και θα έχει εγκατασταθεί το γεωτρύπανο το φθινόπωρο του 2022, ώστε η ΔΕΗ Ανανεώσιμες να ολοκληρώσει τις έρευνες για τον εντοπισμό και χαρακτηρισμό του γεωθερμικού δυναμικού στις εν λόγω περιοχές, με χρηματοδότηση από τη «Γεωθερμικός Στόχος ΙΙ», η οποία έχει σκοπό να αναπτύξει την επόμενη πενταετία τους γεωθερμικούς σταθμούς ισχύος 5 MW σε κάθε μια από τις περιοχές Λέσβου, Μήλου-Κιμώλου-Πολυαίγου, Νισύρου και Μεθάνων, εφόσον εντοπιστεί το κατάλληλο γεωθερμικό δυναμικό.
Ο προϋπολογισμός των ερευνών για τις τέσσερις περιοχές ανέρχεται σε 70 εκατ. ευρώ και το κόστος εγκατάστασης των μονάδων παραγωγής σε 50 εκατ. ευρώ. Η γεωθερμία είναι ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, που προσφέρει τη δυνατότητα παραγωγής ισχύος βάσης, καθώς είναι διαθέσιμη 24 ώρες τη μέρα, 365 μέρες το χρόνο, χωρίς να εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες.
Η προσπάθεια της ΔΕΗ Ανανεώσιμες
Η προσπάθεια της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η οποία απέδειξε πως όταν υπάρχουν διοικήσεις με όραμα και στελεχιακό δυναμικό με διορατικότητα και έξω από δημοσιοϋπαλληλικές λογικές μπορούν να γίνουν θαύματα στην Ελλάδα σε κρατικούς οργανισμούς και εταιρείες, ξεκινά από τα προηγούμενα χρόνια φτάνοντας στο 2017, όπως είχαν αναδείξει τα Νέα της Λέσβου, να έχει δρομολογήσει τις διαδικασίες για τις νέες γεωθερμοηλεκτρικές μονάδες. Ωστόσο, καθώς έπρεπε να αναζητηθεί στρατηγικός επενδυτής προχώρησε σε προκήρυξη με σκοπό την άντληση χρηματοδότησης γι’ αυτές τις επενδύσεις. Και εδώ είναι που υπεισέρχεται η ελληνική πραγματικότητα. Χρειάστηκε από τότε να μεσολαβήσουν σχεδόν 4 χρόνια για να εξασφαλιστούν όλες οι προβλεπόμενες εγκρίσεις και το θεσμικό πλαίσιο, καθώς η ελληνική γραφειοκρατία επιβάρυνε δραματικά τον χρονικό ορίζοντα για την ανάπτυξη αυτών των επενδύσεων.
Είναι ενδεικτικό ότι μόλις το Μάιο εγκρίθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος ο κανονισμός για την ανάπτυξη της γεωθερμίας και την αξιοποίηση του πλούσιου γεωθερμικού δυναμικού. Ο κανονισμός περιέχει ρυθμίσεις για τους όρους και τους τρόπους διενέργειας εργασιών έρευνας, εκμετάλλευσης ή διαχείρισης γεωθερμικού δυναμικού, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με αυτή τη δραστηριότητα.
Στη Στύψη
Στο γεωθερμικό πεδίο της Στύψης η ΔΕΗ έχει κάνει πάνω από 40 μελέτες από το 1974! Έχουν γίνει γεωτρήσεις τόσο θερμοβαθμίδας (βάθους 150 – 200 μέτρα) όσο και βαθιές ερευνητικές γεωτρήσεις (βάθους 300, 550, 1.020 και 1.410 μέτρα) με μέγιστη θερμοκρασία ρευστού 105 βαθμών Κελσίου. Ωστόσο η ιδανική θερμοκρασία για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι 140 βαθμοί, καθώς σε μικρότερες θερμοκρασίες εκτιμάται πως το κόστος παραγωγής καθιστά ασύμφορη μια τέτοια επένδυση.
Η θερμοκρασία των 140 βαθμών εντοπίζεται συνήθως σε βάθος άνω των 1.400 μέτρων και σε κάθε περίπτωση σίγουρα στα 1.500 μέτρα, η ΔΕΗ όμως δεν διέθετε στο παρελθόν γεωτρύπανα που να μπορούσαν να φτάσουν σε τέτοια βάθη, οπότε οι έρευνες διεκόπησαν άδοξα, με την εκτίμηση ωστόσο πως υπάρχει πλούσιο γεωθερμικό πεδίο το οποίο θα εντοπιστεί από μεγαλύτερο γεωτρύπανο.
Επί της ουσίας το νέο εταιρικό σχήμα που συγκροτείται από την ΔΕΗ Ανανεώσιμες και την Ηλέκτωρ θα εκμεταλλευτεί την άδεια παραγωγής 8 μεγαβάτ δημιουργώντας μονάδα στη Στύψη. Πρέπει, δε, να σημειωθεί πως κατά τα χρόνια που μεσολάβησαν και λόγω της εξέλιξης των τεχνολογικών μέσων υπάρχει πλέον δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τη γεωθερμία και στους 105 βαθμούς (ακόμα και στους 80 βαθμούς), αν και το ιδανικό συνεχίζει να παραμένει από 140 και πάνω. Η ΔΕΗ πριν ακόμα εκχωρήσει τα γεωθερμικά πεδία στη ΔΕΗ Ανανεώσιμες είχε εκτιμήσει πως ο στόχος παραγωγής των 8 μεγαβάτ είναι εφικτός (αρχικά τα 5 μεγαβάτ), καθώς το συνολικό δυναμικό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών, φαίνεται να φτάνει τα 15 μεγαβάτ και το μέγιστο εκμεταλλεύσιμο δυναμικό εκτιμάται πως μπορεί να φτάσει και τα 20 μεγαβάτ!
Η εγκατάσταση γεωθερμοηλεκτρικής μονάδας στην περιοχή της Στύψης δημιουργεί μία σημαντική προοπτική τόσο για ολόκληρη τη Λέσβο ως προς την ενεργειακή αυτάρκεια στο νησί μας, όσο και ειδικά για την περιοχή της Στύψης. Στη νέα μονάδα εκτιμάται πως θα δημιουργηθούν τουλάχιστον 20 σταθερές θέσεις εργασίας, ενώ και ο Δήμος Δυτικής Λέσβου θα έχει ένα έσοδο που εκτιμάται στα 25.000 ευρώ το ελάχιστο από το τέλος υπέρ ΟΤΑ.
Εξαιρετικά σημαντικό θα είναι το οικονομικό όφελος που θα έχουν οι κάτοικοι της Στύψης στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, οι οποίοι θα πιστώνονται με το τέλος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας το οποίο κατευθύνεται στις περιοχές όπου λειτουργούν ΑΠΕ. Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, το παράδειγμα για τα χωριά της Δυτικής Λέσβου από την λειτουργία των ανεμογεννητριών της ΔΕΗ Ανανεώσιμες.
Και άλλα οφέλη
Υπάρχουν όμως και άλλες δυνατότητες. Η γεωθερμοηλεκτρική μονάδα παράγει ηλεκτρική ενέργεια εκμεταλλευόμενη την θερμοκρασία του νερού, η οποία αξιοποιείται και το νερό επιστρέφει στη γη. Δεν επιστρέφει όμως κρύο, αλλά περίπου στους 60 βαθμούς Κελσίου, πράγμα που σημαίνει πως ανοίγει ο δρόμος της εκμετάλλευσης αυτής της ενέργειας για συστήματα τηλεθέρμανσης, αλλά και για χρήση σε συστήματα θέρμανσης μονάδων θερμοκηπίων. Υπάρχουν με άλλα λόγια παράλληλες δυνατότητες για την δημιουργία οφελών για την ευρύτερη περιοχή και πέραν του κεντρικού στόχου για τη Λέσβο, που είναι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και της ελάφρυνσης των λογαριασμών ηλεκτρικού των κατοίκων της Στύψης από το τέλος ΑΠΕ που θα πηγαίνει στα χέρια τους μέσω πίστωσης στους λογαριασμούς της ΔΕΗ!
Μετά τις επίσημες ανακοινώσεις για την δραστηριοποίηση του νέου εταιρικού σχήματος αναμένεται να ξεκινήσει κύκλος επαφών με τους Δημάρχους των περιοχών, όπου προγραμματίζεται να προκηρυχθούν οι διαγωνισμοί για τις διερευνητικές γεωτρήσεις. Η μετάβαση κλιμακίου της εταιρείας στο Δημαρχείο Δυτικής Λέσβου βρίσκεται σε πρώτη προτεραιότητα, αν και η Δημοτική Αρχή του Ταξιάρχη Βέρρου έχει ήδη δηλώσει όχι μόνο θετική, αλλά ότι θα κάνει και ό,τι περνά από το χέρι της για να διευκολύνει τέτοιες επενδύσεις. Είχε προηγηθεί η θετική ανταπόκριση της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής του ενιαίου τότε Δήμου Λέσβου υπό τον Δήμαρχο Σπύρο Γαληνό, ο οποίος μάλιστα επεδίωκε και ένα πλαίσιο συνεργασίας για την αναβίωση του Αιολικού Πάρκου της Κουτσουμπάρας με νέες ανεμογεννήτριες σε συνεργασία με τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες, ωστόσο τον πρόλαβαν οι προηγούμενες Αυτοδιοικητικές εκλογές και δεν προχώρησε η συνεργασία.