Όσο η αλιεία δεν ελέγχεται επαρκώς στον τόπο μας οι τοπικοί φορείς θα βρίσκονται αντιμέτωποι με ζητήματα που απασχόλησαν και εξαντλήθηκαν στο παρελθόν, αλλά επανέρχονται σε μία περίοδο που αυτό δεν είναι αναμενόμενο. Μετρώντας αντίστροφα για τη λήξη της οστρακαλιευτικής περιόδου για τα μύδια (χάβαρα που είναι και το τοπικό είδος του κόλπου Καλλονής) πάνω από 20 οστρακαλιείς με έγγραφό τους απευθύνονται στον Εισαγγελέα Μυτιλήνης, και τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, το Σώμα Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδας, τη Διεύθυνση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος, τον Περιφερειάρχη και τον Δήμαρχο Δυτικής Λέσβου.
Οι οστρακαλιείς καταγγέλλουν παράνομη και αυθαίρετη αλιεία μυδιών, σημειώνοντας ότι η καταστροφή που συντελείται κάθε χρόνο από αρχές Νοεμβρίου είναι μεγάλη και αυτό οφείλεται στις συνέπειες από τη χρήση του εργαλείου λαγκάμνα. Προς επίρρωση των καταγγελιών τους προσκομίζουν παλιότερα βίντεο που έχουν γυριστεί υποβρύχια στον κόλπο και καταγράφεται το αλιευτικό εργαλείο να περνά και να σαρώνει τα πάντα, κάνοντας λόγο για ανυπολόγιστες επιπτώσεις για το οικοσύστημα, το οποίο όπως λένε καταστρέφεται αν και ανήκει εξ ολοκλήρου στο δίκτυο Νatura 2000. Υπενθυμίζουν, δε, ότι ο κόλπος Καλλονής θεωρείται παγκοσμίως από τους πιο σημαντικούς κόλπους για τις μοναδικές του τραγάνες και την εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλότητα.
Το πρόβλημα
Οι οστρακαλιείς επισημαίνουν ότι ενώ παλαιότερα η χρήση αυτού του εργαλείου γινόταν υποχρεωτικά με το σκάφος αγκυροβολημένο σε ένα σημείο και η όποια καταστροφή ήταν χωρικά μικρή, 100 μέτρα περιμετρικά του σκάφους και τοπική, σήμερα η αλιεία γίνεται από σκάφη με πολύ μεγαλύτερη ιπποδύναμη αναφέροντας τις ανεμότρατες, που μπορούν να σέρνουν τη λαγκάμνα για πολλά χιλιόμετρα επί ώρες και με συνεχόμενα πήγαινε-έλα στο βυθό του κόλπου να τον οργώνουν στην κυριολεξία, εξαφανίζοντας κάθε μορφή ζωής, όπως είναι τα αυγά ψαριών, καλαμαριών και άλλα υδρόβια φυτά και φύκια, αλλά και είδη οστράκων και πολλούς άλλους ζωντανούς οργανισμούς, αρκετά από τα οποία είναι προστατευόμενα είδη.
Οι υπογράφοντες οστρακαλιείς κάνουν λόγο για βάναυση διατάραξη του οικοσυστήματος και μη αναστρέψιμα αποτελέσματα, ενώ επισημαίνουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγορεύει την αλιεία με λαγκάμνες πάνω από κοραλιογενή ενδιαιτήματα ασβεστοφυκικούς βυθούς με θαλάσσια βλάστηση, ιδίως με τα λεγόμενα ποσειδώνια λιβάδια. Για τα χάβαρα τονίζουν ότι η λαγκάμνα δεν είναι χρειαζούμενη γιατί δεν υπάρχει λόγος υπεραλίευσης αυτού του είδους, από τη στιγμή που μόνο η Ιταλοί το απορροφούν και ως εκ τούτου η υπεραλίευση εκτός της μεγάλης οικολογικής – περιβαλλοντικής καταστροφής λόγω της χρήσης του εργαλείου, είχε επιφέρει και οικονομική ζημιά στους ψαράδες, καθώς οι μεγάλες ποσότητες προκαλούν μείωση των τιμών στους παραγωγούς.
Γι’ αυτό ζητούν παρέμβαση των αρμοδίων για τον περιορισμό της χρήσης του συγκεκριμένου εργαλείου. Η παρέμβαση αυτή των οστρακαλιέων τροφοδοτείται και από την μαζική είσοδο σκαφών της μέσης αλιείας τα τελευταία χρόνια στον κόλπο Καλλονής, καθώς ο υπερπληθυσμός των μυδιών έχει εντατικοποιήσει την αλιεία τους, με αποτέλεσμα μηχανότρατες από τη Γέρα και από άλλες περιοχές να σπεύδουν στον κόλπο για να αντλήσουν έσοδα από την εμπορία των μυδιών.
Η δραματική έκκληση Καραντώνη
Το θέμα δεν έμεινε μόνο στο έγγραφο, καθώς την Τρίτη πραγματοποιήθηκε σύσκεψη υπό την αρμόδια Αντιπεριφερειάρχη, Αναστασία Αντωνέλη, με την παρουσία εκπροσώπων των αλιέων και των οστρακαλιέων που αντιδρούν, όπως επίσης και υπηρεσιακά στελέχη. Στη σύσκεψη διατυπώθηκαν όλες οι απόψεις, ενώ όπως ανέφερε στα Νέα της Λέσβου ο εκπρόσωπος των αλιευτικών σκαφών της μέσης αλιείας από τη Γέρα Μιχάλης Καραντώνης «η λαγκάμνα είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται νόμιμα εδώ και χρόνια και δεν μπορούμε να καταλάβουμε ποια είναι τα συμφέροντα που έχουν οδηγήσει αυτή τη στιγμή κάποιους ψαράδες να θέτουν τέτοια ζητήματα. Τους καλούμε να δείξουν ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση, καθώς τυχόν μέτρα περιορισμού θα έχουν αρνητικότατες επιπτώσεις στην οικονομία του κόλπου Καλλονής».
Από τη δική τους πλευρά, πάντως, οι οστρακαλιείς που αντιδρούν δηλώνουν ότι τα τελευταία χρόνια ο κόλπος Καλλονής με τη χρήση του συγκεκριμένου εργαλείου κινδυνεύει να μετατραπεί σε τσιφλίκι των λίγων και ισχυρών σε βάρος των πολλών και μικρών οστρακαλιέων και κυρίως του οικοσυστήματος.
Τι ισχύει τελικά
Η χρήση της λαγκάμνας ισχύει εδώ και πολλές δεκαετίες νόμιμα και από την Ευρωπαϊκή Ένωση με τους περιορισμούς που επισημαίνουν και οι ίδιοι οι ψαράδες που αντιδρούν, καθώς σε συγκεκριμένες περιοχές, όπως είναι τα ποσειδώνια λιβάδια, δεν επιτρέπεται. Το πρόβλημα ξεκινά από την αλόγιστη χρήση της λαγκάμνας χωρίς τον απαιτούμενο έλεγχο του Λιμεναρχείου, καθώς αν και δεν είναι γνωστό στον πολύ κόσμο, το Λιμεναρχείο φαίνεται να δυσκολεύεται να κάνει καθημερινές περιπολίες στον κόλπο Καλλονής και, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, αυτό οφείλεται σε οικονομική στενότητα καθώς τα σκάφη κινούνται κατά κύριο λόγο για το μεταναστευτικό.
Μάλιστα κάποιες πηγές ανέφεραν στα Νέα της Λέσβου ότι τα σκάφη που είναι επιφορτισμένα να ελέγχουν την αλιεία δεν έχουν ούτε τα απαιτούμενα καύσιμα για να διενεργούν τις προβλεπόμενες περιπολίες.
Κάτω από αυτές τις εξελίξεις ο καθένας χρησιμοποιεί τη λαγκάμνα κατά το δοκούν και όχι σύμφωνα με τους προβλεπόμενους κανόνες και αυτό έχει ανοίξει τον ασκό του Αιόλου. Οι ψαράδες που αντιδρούν στη χρήση της λαγκάμνας ζητούν από την Περιφέρεια να παρέμβει και να εκπονήσει μελέτη. Ωστόσο η άλλη πλευρά που επιδιώκει τη χρήση και θέλοντας προφανώς να αποφύγει μία ευθεία σύγκρουση και να σταματήσει όσο πιο ανώδυνα γίνεται τον “εμφύλιο” που έχει ξεσπάσει στον κόλπο Καλλονής πριν επέμβει το Υπουργείο ή η Ευρωπαϊκή Ένωση και καταργηθεί εντελώς η χρήση του συγκεκριμένου εργαλείου, δηλώνει διατεθειμένη κάτω από τις υποδείξεις της Περιφέρειας να χρησιμοποιείται σε ζώνες η λαγκάμνα. Δηλαδή τη μια χρονιά το εργαλείο να χρησιμοποιείται σε μία ζώνη και την επόμενη χρονιά αυτή η ζώνη να αφήνεται για τη λεγόμενη αγρανάπαυση και να χρησιμοποιείται σε άλλη ζώνη.
Για τα περαιτέρω αρμόδια να προχωρήσει σε διευθέτηση είναι η Περιφέρεια, αν και την ίδια ώρα οι ψαράδες που αντιδρούν στη χρήση της λαγκάμνας συνεχίζουν με παρεμβάσεις τους να ζητούν να ασχοληθούν με το θέμα τα συναρμόδια Υπουργεία και η Εισαγγελία εκτός από την Περιφέρεια.
Εδώ να σημειώσουμε ότι εκτός από τη χρήση της λαγκάμνας η αλιεία των μυδιών γίνεται με τον λεγόμενο «ναργιλέ», δηλαδή με κατάδυση ενός ατόμου με τη χρήση μάσκας που είναι συνδεδεμένη και τροφοδοτείται από κομπρεσέρ, ενώ το αλιευτικό σκάφος παραμένει αγκυροβολημένο όσο ο δύτης συλλέγει τα χάβαρα με τα χέρια.
