- Δεμένα τα χέρια για τις νομικές διεκδικήσεις, που θα εξεταστούν όταν πια το έργο κατασκευής της νέας δομής θα κοντεύει να ολοκληρωθεί
- Οι δικογραφίες έβαλαν φρένο στις κινητοποιήσεις, τη στιγμή που Υπουργείο και ΤΕΡΝΑ πατούσαν γκάζι στην κατασκευή του νέου ΚΥΤ
Ψυχρολουσία για την Περιφέρεια και τις Κοινότητες Κώμης και Νέων Κυδωνιών η προ ολίγων ημερών απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία απορρίπτεται το αίτημα προσωρινής διαταγής που κατέθεσαν για το έργο της Βάστριας. Αίτημα, το οποίο είχε σκοπό να βάλει φρένο στις εργασίες κατασκευής της νέας δομής, όσο εκκρεμούσε και η εξέταση του αιτήματος ακύρωσης, που έχει προγραμματιστεί για τον Ιανουάριο, όταν ωστόσο η δομή εκτός εξαιρετικού απροόπτου θα έχει ολοκληρωθεί ή θα βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης με δεδομένα τα σχετικά χρονοδιαγράμματα και το ότι δεν τίθεται μέχρι τότε κάποιο άλλο νομικό κώλυμα για τη συνέχιση των εργασιών. Με λίγα λόγια, όσο νωρίς κι αν είναι και ελλείψει άλλων “βελών στη φαρέτρα” όσων αντιδρούν, όλα δείχνουν πως οδεύουμε για εγκαίνια στη Βάστρια.
Την απορριπτική απόφαση του ΣτΕ, η οποία βασίζεται αφενός στον προσωρινό χαρακτήρα του έργου, καθώς επίσης και στις σχετικές αδειοδοτήσεις που έκανε η Διεύθυνση Δασών, ανακοίνωσε ο ίδιος ο νομικός σύμβουλος της Περιφέρειας Λουκάς Αποστολίδης. «Χρειάστηκε μάλιστα 44 μέρες από την υποβολή της αίτησης για να αποφασίσει ότι δεν χορηγεί προσωρινή διαταγή για την αναστολή εργασιών επέμβασης σε δασική έκταση 71,250 στρεμμάτων, διάνοιξης οδοποιίας 250 χιλιάδων, εντός του δάσους και επέμβασης στο υδατόρεμα του Αγίου Ιωάννη, δίπλα σε προστατευόμενη περιοχή NATURA, ως συμπληρωματικά έργα της υπερδομής. Η αιτιολογία είναι γενική, αόριστη και αβάσιμη με επίκληση του δημοσίου συμφέροντος και του προσωρινού χαρακτήρα. Δηλαδή πλήρης αποδοχή των ισχυρισμών του Δημοσίου χωρίς ουδόλως να ληφθούν υπόψη οι ισχυρισμοί των αιτούντων» σχολίασε ο κ. Αποστολίδης, επισημαίνοντας πως το σημαντικότερο στοιχείο είναι ότι η απόφαση δεν έλαβε υπόψη ούτε την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ που έκρινε ad hoc παρόμοια υπόθεση με καταλυτικά λιγότερο ανώδυνες επιπτώσεις στο περιβάλλον.
«Στον πυρήνα αυτών των σκέψεων κρίθηκαν ότι: «Εξαίρεση από άδεια περιβαλλοντική για κατασκευή δομής δύναται να χορηγηθεί στον βαθμό που υφίστανται οι βασικές υποδομές και τα δίκτυα (ύδρευσης, ρεύματος, αποβλήτων κ.ά., καθώς και δίκτυα οδοποιίας και συμπληρωματικά έργα της υποδομής), οι επεμβάσεις στο περιβάλλον είναι μη αποδεκτές και παράνομες, διότι οι συνέπειες στο δασικό και αστικό οικοσύστημα θα είναι καταστροφικές και ίσως ορισμένες επεμβάσεις μη επανορθώσιμες». Στην προκειμένη περίπτωση στην υπερδομή της Βάστριας δεν υφίσταται οποιαδήποτε υποδομή, δεν υφίστανται βασικά δίκτυα λειτουργίας της δομής, και οι επεμβάσεις σε δασική έκταση με υποδομές οδοποιίας, ως συμπληρωματικά έργα είναι μη επανορθώσιμες. Αυτά τα πραγματικά και νομικά στοιχεία, νομολογιακά έπρεπε να ληφθούν υπόψη» ανέφερε σε σχετική του τοποθέτηση ο δικηγόρος της Περιφέρειας, που και σε προηγούμενο άρθρο του, λίγο πριν εκδοθεί η εν λόγω απόφαση, είχε σταθεί στους περιβαλλοντικούς κινδύνους, που συνεπάγεται το έργο, κάνοντας μάλιστα αναφορά και στην περίπτωση των Βατερών.
Δεμένα χέρια
Η απορριπτική απόφαση του ΣτΕ, ουσιαστικά δένει τα χέρια της Περιφέρειας και των δύο κοινοτήτων ως προς το νομικό σκέλος των διεκδικήσεων. Θυμίζουμε πως εδώ και αρκετούς μήνες και μετά τα συλλαλητήρια του περασμένου Φεβρουαρίου σε Βάστρια και Πλατεία Σαπφούς – και με δεδομένο το πώς εξελίχθηκε το πρώτο – προτιμήθηκε η νομική οδός για τις όποιες διεκδικήσεις.
Αρχικά, με αίτημα ασφαλιστικών μέτρων για να σταματήσουν οι εργασίες στο δασικό τμήμα και – έως ότου εξεταστεί αυτό – με αίτημα προσωρινής διαταγής, με το οποίο μάλιστα το Δικαστήριο της Μυτιλήνης πάγωνε τις εργασίες στο εν λόγω τμήμα, εκτός και αν υπήρχε σχετική αδειοδότηση από την Διεύθυνση Δασών για να γίνουν παρεμβάσεις. Λίγο καιρό αργότερα, όμως, προέκυψε η απόφαση του ΣτΕ για τη δομή στη Λαμία, που ουσιαστικά έκρινε άκυρη την Κοινή Υπουργική Απόφαση, με βάση την οποία υποβαθμίστηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι και προχωρούσαν οι ενέργειες του Υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου και πάνω σε αυτή βασίστηκε και το αίτημα ακύρωσης, που ακολούθησε από την Περιφέρεια και τις Κοινότητες.
Στο μεταξύ, όμως, οι εργασίες συνεχίζονταν κανονικά, ενώ… «κατ’ εντολή» της Γενικής Διεύθυνσης Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος δόθηκε και η απαιτούμενη από την προσωρινή διαταγή άδεια από τη Διεύθυνση Δασών Λέσβου για εργασίες στο δασικό τμήμα. Άδεια στην οποία βασίστηκε – μεταξύ άλλων – και η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, που υποχρεώνει τους προσφεύγοντες απλά να… παρακολουθούν την εξέλιξη των εργασιών στη Βάστρια, την ώρα που περιμένουν να εξεταστεί το αίτημά τους στις αρχές του επόμενου έτους, ενώ σε κάθε περίπτωση η απόφαση θα αργούσε να βγει.
Εν ολίγοις, το κλίμα που δημιουργήθηκε μετά τις αρχές του έτους, με τις νομικές ενέργειες και δικογραφίες απέναντι σε όσους φέρονται πως πρωταγωνίστησαν σε επεισόδια, ουσιαστικά έβαλε φρένο σε κάθε κινητοποίηση πέραν των νομικών διεκδικήσεων και των δημόσιων παρεμβάσεων και ανακοινώσεων, την ίδια στιγμή που Υπουργείο Μετανάστευσης και ΤΕΡΝΑ πατούσαν γκάζι για την κατασκευή της δομής, ώστε η Λέσβος να έρθει προ τετελεσμένου γεγονότος.
Πολιτικές ενέργειες
Με όλα τα παραπάνω, το ζήτημα της Βάστριας επανέρχεται σε ένα πεδίο αμιγώς πολιτικό, με την έννοια ότι μόνο σε αυτό το επίπεδο – ίσως και να – μπορεί να επιδιωχθεί κάποια ανατροπή στις εξελίξεις. Η επιδίωξη αυτή, όμως, δεν είναι καθόλου βέβαιο (αν δεν είναι και αδύνατο) ότι θα επιφέρει και το επιθυμητό – για την Περιφέρεια, τις προσφεύγουσες Κοινότητες και ένα πολύ σημαντικό μέρος της τοπικής κοινωνίας – αποτέλεσμα, καθώς ήδη το έργο κατασκευής της νέας δομής έχει προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό, που οποιοδήποτε πισωγύρισμα από την πλευρά του Υπουργείου Μετανάστευσης, πέραν του ότι δεν περιλαμβανόταν έτσι κι αλλιώς στις επιλογές που διαπραγματεύονταν, πλέον στην παρούσα χρονική συγκυρία είναι από δύσκολο έως αδύνατο.
Η γενική εικόνα, επομένως, είναι πως Περιφέρεια, Κοινότητες και η τοπική κοινωνία που αντιδρά στον εν λόγω σχεδιασμό, μπορεί να κέρδισε αρκετές και σημαντικές «μάχες» απέναντι στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο ωστόσο με «στρατηγικές κινήσεις» σε νομικό, νομοθετικό και πολιτικό επίπεδο πέτυχε ως – διαφαινόμενο έστω – αποτέλεσμα η νέα δομή μεταναστών να «επιβάλλεται» στη Λέσβο και να αποτελεί μια πραγματικότητα σε λίγους μήνες από τώρα.
