Της Τάνιας Αναγνώστου, Διαιτολόγου – Διατροφολόγου, Αποφ. Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών
Η διατροφή είναι θεμέλιος λίθος τόσο για την καλή υγεία όσο και για την ποιότητα της ζωής μας. Στην καθημερινότητά μας, συνήθως, δεν δίνουμε τη δέουσα προσοχή στο τι καταναλώνουμε, ωστόσο, η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να κάνει τη διαφορά στην υγεία μας, τη διάθεσή μας, καθώς και τη γενικότερη ευημερία μας. Πολλοί από εμάς ξεχνούν πόσο σημαντική είναι η διατροφή όχι μόνο για το σώμα μας, αλλά και για το πώς αισθανόμαστε, πώς σκεφτόμαστε και πώς αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ζωής.
Ισορροπημένη διατροφή και υγεία του σώματος
Μία σωστή και ισορροπημένη διατροφή βασίζεται στην κατανάλωση των απαραίτητης ποσότητας υδατανθράκων, πρωτεϊνών, λιπαρών, βιταμινών, μετάλλων και νερού. Κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες έχει συγκεκριμένη και αναντικατάστατη λειτουργία στον οργανισμό, και η έλλειψη οποιουδήποτε από αυτά μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας.
Οι υδατάνθρακες παρέχουν ενέργεια στο σώμα και είναι η κύρια πηγή καυσίμου για τον εγκέφαλο και τους μυς. Τα δημητριακά και τα φρούτα είναι εξαιρετικές πηγές υδατανθράκων, που παρέχουν και άλλες πολύτιμες θρεπτικές ουσίες, όπως φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά. Οι πρωτεΐνες είναι σημαντικές για την αναδόμηση των μυών, ενώ τα “καλά” λιπαρά, όπως τα ω-3 λιπαρά οξέα που βρίσκονται στο ελαιόλαδο και τα λιπαρά ψάρια, υποστηρίζουν την καλή λειτουργία της καρδιάς και του εγκεφάλου.
Τα μέταλλα και οι βιταμίνες, όπως το ασβέστιο, το σίδηρο, η βιταμίνη C και η βιταμίνη D, είναι απαραίτητα για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, την καλή λειτουργία των οστών και την πρόληψη της αναιμίας. Το νερό, τέλος, είναι το πιο σημαντικό συστατικό για τον οργανισμό και η διατήρησή του σε φυσιολογικά επίπεδα είναι υψίστης σημασίας για τη διατήρηση της ομοιόστασης και της εύρυθμης λειτουργίας του οργανισμού.
Διατροφή και σωματικό βάρος
Η υπερβολική ή ανεπαρκής πρόσληψη θερμίδων μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα που σχετίζονται με το βάρος. Η κατανάλωση περισσότερων θερμίδων από όσες χρειάζεται ο οργανισμός μπορεί να προκαλέσει αύξηση βάρους και να οδηγήσει σε παχυσαρκία, με αυξημένο κίνδυνο για πολλές σοβαρές ασθένειες, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιοπάθειες και τα προβλήματα αρτηριακής πίεσης. Αντίθετα, η υπερβολική μείωση των θερμίδων μπορεί να προκαλέσει αδυναμία, εξάντληση και έλλειψη θρεπτικών συστατικών, με αποτέλεσμα την εξασθένηση του ανοσοποιητικού και την εμφάνιση άλλων προβλημάτων υγείας.
Η ισορροπημένη διατροφή βοηθά στη διατήρηση του σωματικού βάρους, αφού ενσωματώνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά χωρίς να υπερβαίνει τις θερμιδικές ανάγκες του οργανισμού. Η μείωση της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων και η αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους.
Διατροφή και ανοσοποιητικό σύστημα
Το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι εκείνο που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή άμυνας ενάντια σε λοιμώξεις και ασθένειες. Η σωστή διατροφή ενισχύει την αποτελεσματικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος, κάνοντάς μας πιο ανθεκτικούς στις ασθένειες. Οι βιταμίνες και τα μέταλλα παίζουν βασικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Για παράδειγμα, η βιταμίνη C, που βρίσκεται σε πολλά φρούτα και λαχανικά, είναι γνωστή για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και την θωράκιση του οργανισμού απέναντι στις λοιμώξεις. Η βιταμίνη D, η οποία συντίθεται στο σώμα μας μέσα από την έκθεση στον ήλιο συμβάλλει επίσης στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχονται σε τρόφιμα, όπως τα μούρα, οι ντομάτες και το μπρόκολο, προστατεύουν τα κύτταρα του σώματος από τις βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε εκφυλιστικά νοσήματα. Τα ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βρίσκονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος.
Ψυχική υγεία και διατροφή
Η σύνδεση μεταξύ διατροφής και ψυχικής υγείας έχει γίνει αντικείμενο πολλών επιστημονικών μελετών. Σημαντικά στοιχεία δείχνουν πως μια κακή διατροφή, αποτελούμενη από επεξεργασμένα τρόφιμα και ζάχαρη, μπορεί να επηρεάσει με αρνητικό τρόπο την ψυχική μας υγεία και να προκαλέσει συναισθηματική εξάντληση, άγχος και κατάθλιψη. Αντίθετα, η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά, όπως τα ψάρια, τα λαχανικά και τα φρούτα, ενισχύει τη διάθεση και προάγει την καλή λειτουργία του εγκεφάλου.
Ισορροπημένη διατροφή για πρόληψη παθήσεων
Η σωστή διατροφή είναι το κλειδί για την πρόληψη πολλών ασθενειών. Ερευνητές έχουν δείξει ότι η υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, υπέρτασης, διαβήτη τύπου 2 και κάποιων μορφών καρκίνου. Η τακτική κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής άλεσης μειώνει την αρτηριακή πίεση, ενώ τα αντιοξειδωτικά και οι ίνες προστατεύουν τα κύτταρα του οργανισμού από φθορές που μπορεί να οδηγήσουν σε ασθένειες.
Η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία, και η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη μείωση των παραγόντων κινδύνου για πολλές σοβαρές ασθένειες.
Συμπέρασμα
Η ισορροπημένη διατροφή είναι θεμελιώδης για την καλή υγεία μας και την ποιότητα της ζωής μας. Η σωστή επιλογή τροφίμων όχι μόνο υποστηρίζει το σώμα, αλλά και την ψυχική μας υγεία, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα και προστατεύοντάς μας από ασθένειες. Η διατροφή είναι το εργαλείο που έχουμε για να προάγουμε την υγεία μας και να ζήσουμε μια καλύτερη ζωή. Επενδύστε στην υγιεινή διατροφή σήμερα, για ένα καλύτερο αύριο.
Follow on Instagram: @nutriclub.bytania