Πλήθος επώνυμων προσκεκλημένων, εκπρόσωποι τοπικών φορέων, αλλά και απλοί πολίτες έδωσαν το παρών το Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου στην αίθουσα του Μουσείου Βρανά, στη Γέρα, για να τιμήσουν τον μεγάλο Έλληνα σκηνοθέτη και επί σειρά ετών και ως τον θάνατό του, Πρόεδρο της Πολιτιστικής Εταιρείας «Αρχιπέλαγος», Νίκο Κούνδουρο.
«Ενέπνεε, όπως ανέπνεε» είπε για τον στενό του φίλο, στη διάρκεια της εκδήλωσης ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αθήνας Κωνσταντίνος Τσουκαλάς.
Μια επιγραφή που τοποθετήθηκε δίπλα στην καμινάδα του Ελαιοτριβείου – Μουσείου Βρανά, και αποκαλύφθηκε στη διάρκεια της εκδήλωσης, από τον σημερινό Πρόεδρο Νίκο Σηφουνάκη και τη σύζυγο του εκλιπόντα Σωτηρία Ματζίρη – Κούνδουρου, θυμίζει το πέρασμα του μεγάλου αυτού άνδρα για τον ελληνικό πολιτισμό από το χώρο.
Ο Νίκος Κούνδουρος σημάδεψε την προσπάθεια αποκατάστασης του βιομηχανικού μνημείου του 19ου αιώνα, του «Ελαιοτριβείου – Μουσείου Βρανά». Ενός βιομηχανικού μνημείου χτισμένου από τον παππού του Νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη.
«Η μεγαλοσύνη υπήρξε το πιο σημαντικό, ίσως, χαρακτηριστικό του», είπε ο σκηνοθέτης και ιδρυτικό μέλος της εταιρείας «Αρχιπελάγος» Μάνος Ευστρατιάδης. Και συνέχισε: «…όχι μόνο δεν σπατάλησε όσα μεγάλα του παραχωρήθηκαν δωρεάν, όπως πολύ συχνά συμβαίνει με τους χαρισματικούς, αλλά τα έκανε δικά του. Τα εξαγόρασε με το έργο του, για να τα υποτάξει με καιρό και με κόπο στο νόημα της τέχνης». Και κατέληξε: «Ο κόσμος μίκρυνε κι εκείνος έφυγε γιατί δεν τον χωρούσε πια».
Ο νέος Πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας «Αρχιπέλαγος» Νίκος Σηφουνάκης, τόνισε για το Νίκο Κούνδουρο πως «ο κινηματογράφος ήταν η τέχνη του. Η αρχιτεκτονική όμως – πέρα από τη ζωγραφική και την γλυπτική – ήταν η παραμελημένη αγάπη του». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη συμβολή του στην αποκατάσταση του Ελαιοτριβείου Βρανά και στη μετατροπή του σε μουσείο αλλά και σε όλο το έργο της εταιρείας «Αρχιπέλαγος».
«…σε έναν τόπο που δεν γνώριζε, εργάσθηκε, αφοσιώθηκε, γιατί ήταν μάστορας, χτίστης, σιδεράς, μαραγκός, γιατί ανταπέδιδε την εμπιστοσύνη στους ανθρώπους», τόνισε ο ίδιος.
Και συμπλήρωσε: «…αυτός ο τόπος ο μικρός, συγκαταλέγει τον Νίκο Κούνδουρο μεταξύ των ξεχωριστών του τέκνων, που τον αγάπησε και αγαπήθηκε γιατί αυτός ο μεγάλος δημιουργός είχε την δύναμη πολλών αρετών και κυρίως της αυτογνωσίας».
Στο Νίκο Κούνδουρο, τον «ένοπλο έφηβο που δεν φοβόταν τίποτα και κανένα» αναφέρθηκε και ένας ακόμη προσωπικός του φίλος, ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών. Τον χαρακτήρισε «πρωτομάστορα», ενώ ιδιαίτερα στάθηκε στον πολυσύνθετο, ασυμβίβαστο, ανατρεπτικό και συνθετικό ταυτόχρονα ρόλο του.
Ο κριτικός κινηματογράφου Γιάννης Μπακογιαννόπουλος αναφέρθηκε «στην πολυσχιδή και πολυτάλαντη προσωπικότητα του». Όπως είπε «ο Κούνδουρος δεν περικλείεται στο κινηματογραφικό του έργο όπως ο Αγγελόπουλος. Το υπερβαίνει. Ξεχειλίζει από παντού». Τέλος, ο δημοσιογράφος, διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας «Καθημερινή» Νίκος Κωνσταντάρας αναφέρθηκε σε προσωπικές στιγμές, σκέψεις και αναμνήσεις από το Νίκο Κούνδουρο.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον έδωσε στην εκδήλωση η λειτουργία ειδικής έκθεσης φωτογραφιών μεγάλου μεγέθους από τις ταινίες του Νίκου Κούνδουρου, καθώς και προσωπικών του ενθυμίων, την οποία επιμελήθηκε η επί χρόνια βοηθός του Μαρία Καραμητσοπούλου.
Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή με ελεύθερη είσοδο για το κοινό έως τις 30 Οκτωβρίου 2017.
