Το πιο μικρό σχολείο της Λέσβου

 «Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο κλείνει μια φυλακή», γράφει ο Γάλλος συγγραφέας, Βίκτωρ Ουγκώ. Μια φράση διαχρονική και επίκαιρη όσο ποτέ. Σε μια κοινωνία στην οποία καταγράφεται αυξημένη η παραβατικότητα ανηλίκων, το σχολείο έρχεται να δώσει το αντίδοτο στη βία και τα φτερά στα παιδιά για να γίνουν χρήσιμοι και συνετοί πολίτες. Να διευρύνουν τους πνευματικούς τους ορίζοντες, να αποκτήσουν γνώση και να αναπτύξουν δεξιότητες τόσο για την επαγγελματική όσο και για την προσωπική τους ζωή. Το έργο των εκπαιδευτικών μεγάλο, πόσο μάλλον όταν επιτελείται σε ένα μικρό, δυσπρόσιτο και απομονωμένο σχολείο σε ένα ακριτικό νησί. Μάλιστα, στη Λέσβο συναντά κανείς μερικά Δημοτικά σχολεία με μονοψήφιο αριθμό μαθητών, η πλειοψηφία των οποίων βρίσκεται στη Δυτική Λέσβο. 

Πού βρίσκεται, όμως, το μικρότερο Δημοτικό σχολείο του νησιού μας; Με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Εκπαίδευσης, Παρασκευή 24 Ιανουαρίου, «Τα Νέα της Λέσβου» επικοινώνησαν με τον Επόπτη των Συμβούλων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λέσβου, Δημήτρη Μπούμπα, ο οποίος ανέφερε ότι το σχολείο με τους λιγότερους μαθητές είναι το Δημοτικό σχολείο Μεγαλοχωρίου. Πρόκειται για μονοθέσιο σχολείο με συνολικά τέσσερις μαθητές, από τους οποίους δύο αγόρια φοιτούν στη Β’ τάξη, ένα άλλο στην Ε’ τάξη και ένα κορίτσι στην ΣΤ’ τάξη. Δύο από αυτά είναι αδέλφια. 

«Θύλακες των χωριών»

Μάλιστα, όπως εξήγησε ο κ. Μπούμπας, «τα μικρά σχολεία αποτελούν θύλακες των χωριών, τον πυρήνα του χωριού, καθώς όσο διατηρούνται ανοιχτά τόσο είναι ζωντανά τα χωριά». Λουκέτο σε ένα σχολείο μπορεί να βάλει η υπογεννητικότητα και η αποκέντρωση, που αποτελούν τους πιο βασικούς λόγους ερήμωσης των χωριών μας και «αν δεν ανασταλεί αυτό θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα», πρόσθεσε. 

Ωστόσο, η στήριξη της τοπικής κοινωνίας μπορεί να κρατήσει τα μικρά σχολεία σε λειτουργία, προσφέροντας ζωντάνια όχι μόνο στο χωριό αλλά και στην ευρύτερη περιοχή. Ειδικά στο ορεινό Μεγαλοχώρι όπου οι μετακινήσεις γίνονται επικίνδυνες λόγω των έντονων καιρικών συνθηκών τον χειμώνα. Όπως τόνισε ο κ. Μπούμπας, «το πολυθέσιο σχολείο δίνει περισσότερες ευκαιρίες στους μαθητές, ωστόσο αρκετοί είναι οι αριστούχοι μαθητές που βγαίνουν από τα ολιγοθέσια σχολεία». 

«Ευλογία για μένα»

Οι μαθητές και οι δάσκαλοι καλούνται όχι μόνο να δώσουν το παρών, αλλά και να προοδεύσουν με ό,τι εργαλεία διαθέτουν. Όπως ανέφερε στα «Νέα της Λέσβου» η δασκάλα του σχολείου, Μαρία Κλακάλα, η οποία για πρώτη φορά φέτος διδάσκει σε ένα τόσο μικρό σχολείο, οι δυσκολίες στο σχολείο του Μεγαλοχωρίου είναι πολλές, αλλά νιώθει μεγάλη ευγνωμοσύνη. «Πρώτη φορά στη ζωή μου διδάσκω σε ένα σχολείο με τόσους λίγους μαθητές και το απολαμβάνω. Είναι μεγάλη ευλογία φέτος για μένα. Και οι γονείς είναι εξαιρετικοί, δίπλα μου σε ό,τι ζητήσω για τα παιδιά», τονίζει συμπληρώνοντας ότι «και τα τέσσερα παιδιά παρόλες τις μαθησιακές δυσκολίες κάνουν τη δική τους προσπάθεια με τους δικούς τους ρυθμούς».

Κληθείσα να απαντήσει ποιος είναι ο τρόπος διδασκαλίας σε ένα μονοθέσιο σχολείο με τέσσερις μαθητές, εξήγησε ότι «γίνεται συνδιδασκαλία. Ταυτόχρονα διδάσκω σε τρεις διαφορετικές τάξεις. Τα μαθήματα χωρίζονται σε δύο κύκλους, εκτός από το μάθημα των Μαθηματικών που γίνεται σε τρεις κύκλους. Εξατομικεύω τη διαδικασία της μάθησης, ώστε να γίνεται τέλεια δουλειά με το κάθε παιδί. Υπάρχει τέτοια ησυχία μέσα στην τάξη και όλα συμμετέχουν, δεν βαριούνται. Η διδασκαλία γίνεται με απίστευτη ηρεμία και γαλήνη. Τα παιδιά του χωριού δεν είναι προσκολλημένα με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, προτιμούν να παίξουν στη γειτονιά. Δεν υπάρχει εγκλεισμός. Είναι ειλικρινή, σέβονται και δείχνουν απίστευτο ενδιαφέρον για τα μαθήματα και την εξέλιξή τους»! 

«Να μείνει ανοιχτό»

Ερωτηθείσα για το τι δυσκολίες αντιμετωπίζει, απάντησε ότι το σχολείο βρίσκεται στο τέρμα ενός δυσπρόσιτου επικίνδυνου ανηφορικού δρόμου, γεμάτου στροφές, με τυφλά σημεία, αδέσποτα άλογα στο δρόμο και απρόσεκτους οδηγούς. Όπως εξήγησε, το σχολείο βρίσκεται πάνω σε χαράδρα και είναι αποκομμένο από το χωριό, ενώ τις ημέρες που χιονίζει κλείνει. Μια άλλη δυσκολία είναι ότι «στερούμαστε εκδρομές επειδή είναι λίγα παιδιά και δεν μπορώ να πληρώσω λεωφορείο για τις μεταφορές μας σε άλλα χωριά». Όπως ανέφερε η δασκάλα του σχολείου, «είτε έχεις τέσσερα παιδιά, είτε 200, η δουλειά του γραφείου πρέπει να γίνει», τονίζοντας το γραφειοκρατικό κομμάτι της δουλειάς που καλείται να καλύψει. 

Τέλος, όσον αφορά στον εξοπλισμό του σχολείου είπε ότι υπάρχει ένας απλός πίνακας, όχι διαδραστικός, μια τηλεόραση και ένας προτζέκτορας. Ωστόσο, οι συχνές διακοπές ρεύματος οδηγούν σε έναν πιο παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας, στο βιβλίο που αρέσει στα παιδιά. Επίσης, υπάρχουν βιβλιοθήκη, επιτραπέζια παιχνίδια, εξοπλισμός ρομποτικής και άλλα απαραίτητα υλικά για τις δραστηριότητές τους. «Φέτος προσπάθησα να δώσω ζωή στους τοίχους, βάφοντάς τους, και θα συνεχίσω με την αυλή. Με την ελπίδα να μείνει ανοιχτό το σχολείο», κατέληξε. 

Πίνακας: Τα έξι δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία με τους λιγότερους μαθητές στη Λέσβο για τη σχολική χρονιά 2024-2025