Ανάστατοι είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων μέσω της Ένωσής τους, της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Λέσβου για την νέα Εγκύκλιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος, το οποίο θέλοντας να βγάλει από τις πλάτες του την ευθύνη για την φετινή αντιπυρική περίοδο, ουσιαστικά καλεί τον κάθε ιδιοκτήτη -για την εφαρμογή του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων – να προβεί σε σύνταξη μελετών, καθώς σε αντίθετη περίπτωση απειλείται με πρόστιμα 1.000 ευρώ, μόλις δύο εβδομάδες πριν από τη λήξη της σχετικής προθεσμίας, με την οποία ορίζονται διαδικασίες και προθεσμίες που είναι αδύνατον να τηρηθούν τόσο από τους πολίτες όσο και από τις αρμόδιες υπηρεσίες, ενώ δεν υφίσταται η προβλεπόμενη ηλεκτρονική πλατφόρμα καταχώρησής τους.
Συγκεκριμένα, σε συνέχεια του «Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων» που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ, μετά από ΚΥΑ των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, εκδόθηκε σχετική ερμηνευτική Εγκύκλιος, προς εφαρμογή του, ενόψει και της νέας αντιπυρικής περιόδου που ξεκινά την 1η Μαΐου.
Από πλευράς αρμόδιων Υπουργείων τονίζεται ότι ο Κανονισμός αποσκοπεί στην προστασία της ζωής και της ασφάλειας των πολιτών, στην προστασία του περιβάλλοντος, την πυροπροστασία και πυρασφάλεια των κτισμάτων που βρίσκονται εντός δασικών περιοχών ή γειτνιάζουν με αυτές, όπως και στον περιορισμό της συμβολής τους στη διάδοση της φωτιάς.
Αιφνιδιασμός
Στην πραγματικότητα όμως, όπως τονίζουν οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών, η όλη αυτή διαδικασία αποτελεί τον απόλυτο αιφνιδιασμό των ιδιοκτητών ακινήτων, οι οποίοι απειλούνται με ποινικές συνέπειες αν δεν συμμορφωθούν με τις νέες ασαφείς και ανεφάρμοστες χρονικά υποχρεώσεις που τους επιβάλλονται, ώστε να είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για ό,τι συμβεί, εφόσον:
Μέχρι 31 Μαρτίου, δηλαδή εντός 15 ημερών από την Εγκύκλιο καθώς από σήμερα είναι 10 μέρες (!) υποχρεούνται να προβούν σε «σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα».
Όπως εξηγεί στα Νέα της Λέσβου ο δικηγόρος και μέλος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Λέσβου Ταξιάρχης Κουφέλος: «Η Ομοσπονδία μας λέει το εξής: Ποιος είναι, λοιπόν, αυτός ο “αρμόδιος τεχνικός επιστήμονας”, πού θα τον βρουν, πότε θα τον πάνε στο οικόπεδό τους για να το δει και να μελετήσει και να συντάξει τα παραπάνω έγγραφα μέχρι το τέλος του μήνα Μαρτίου;;;
Μέχρι 30 Απριλίου υποχρεούμαστε να υποβάλουμε στους Δήμους αρχικά (και σε ηλεκτρονική πλατφόρμα αργότερα), Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας στην οποία θα δηλώνουμε την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, βάσει των προβλέψεων του Κανονισμού για την προστασία του ακινήτου σε περίπτωση πυρκαγιάς!», είπε, υπογραμμίζοντας ότι «οι προθεσμίες που καλούμαστε, ως ιδιοκτήτες, να υλοποιήσουμε τις απαιτήσεις των νέων προβλέψεων είναι πραγματικά αλλοπρόσαλλες και ανέφικτες, αυτό ουσιαστικά αν δεν δώσουν παράταση θα είναι δίωξη της ιδιοκτησίας για όλη την Ελλάδα και για τη Λέσβο», είπε ο κ. Κουφέλος.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι παράλληλα με την άμεση εφαρμογή του «Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων» που αφορά ιδιοκτησίες με κατοικίες, εκκρεμεί και η έναρξη εφαρμογής του «Εθνικού Μητρώου Τήρησης Μέτρων Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών», που νομοθέτησε το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, με το νόμο 5075/14.12.2023, ο οποίος προβλέπει άλλη μια ηλεκτρονική βάση ετήσιας καταγραφής των υποχρεώσεων των ιδιοκτητών οικοπέδων κατά την αντιπυρική περίοδο!
Σύμφωνα με τον κ. Κουφέλο, «όπως αναφέρει και η Ομοσπονδία μας το πρόβλημα είναι ότι η τήρηση του νέου αυτού «Μητρώου» ακινήτων, που προστίθεται στη σειρά των ήδη ισχυουσών καταγραφών (Εθνικό Κτηματολόγιο, Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, Δήλωση ακινήτων στο Ε9, Ηλεκτρονική Βάση Κανονισμού Πυροπροστασίας) συνοδεύεται από πρωτοφανή χρηματικά πρόστιμα από 1.000 έως 54.000 ευρώ και φυλάκιση δύο χρόνων…».
Κάνουν τους ιδιοκτήτες να χάνουν τον ύπνο τους
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, η νέα αυτή νομοθετική ρύθμιση αφορά ιδιοκτήτες, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπόν ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, σε περιοχές εντός ορίων, χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, και σε εκτάσεις εντός ακτίνας 100 μέτρων από τα όρια των δυο προαναφερόμενων περιπτώσεων, επιπλέον δε και εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας.
Όλοι αυτοί, με βάση τα προβλεπόμενα, θα πρέπει να προβαίνουν σε καθαρισμό των προαναφερόμενων χώρων από την 1η έως την 30ή Απριλίου κάθε έτους, και στη συντήρησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, δηλαδή από την 1η Μαΐου έως την 31η Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της. Μέχρι εδώ όλα καλά. Όμως στη συνέχεια όλοι πρέπει μέχρι την 30ή Απριλίου κάθε έτους, να προβαίνουν στην υποβολή υπεύθυνης δήλωσης ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων πυροπροστασίας των ιδιοκτησιών τους στο Εθνικό Μητρώο, ενώ όπως αναφέρεται «για την αποτελεσματική διενέργεια των ελέγχων, ως προς την τήρηση των υποχρεώσεων του πρώτου εδαφίου, δημιουργείται ηλεκτρονική φόρμα καταγγελιών».
Σε όσους δεν υποβάλλουν δήλωση θα επιβάλλεται πρόστιμο 1.000 ευρώ «το κεφάλι», δηλαδή όχι ανά οικόπεδο, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται, ανά συνιδιοκτήτη. Ταυτόχρονα θα θεωρείται ότι ο ιδιοκτήτης συναίνεσε να μπει ο Δήμος να καθαρίσει το οικόπεδο και να του χρεώσει τα έξοδα του καθαρισμού. Σημειωτέον ότι η Δήλωση αυτή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται μέχρι την 30ή Απριλίου κάθε επόμενου έτους!
Για την εξακρίβωση της συμμόρφωσης των ιδιοκτητών προβλέπονται εντατικοί έλεγχοι από υπαλλήλους της Πυροσβεστικής και των Δήμων. Εναντίον όσων δηλώσουν ψευδώς τον Απρίλιο ότι καθάρισαν τα οικόπεδά τους προβλέπεται ποινή φυλάκισης έως 2 έτη και βαρύτατο πρόστιμο που φτάνει έως και τις 54.000 ευρώ. Ωστόσο ο κ. Κουφέλος σημειώνει μια κρίσιμη παράμετρο: «Όλοι συμφωνούμε ότι τα οικόπεδα θα πρέπει να είναι καθαρισμένα και ως δικηγόροι άλλωστε έχουμε χειριστεί τέτοιες υποθέσεις από μηνύσεις και καταγγελίες, δείτε όμως μια παράμετρο που μπορεί να εξελιχθεί σε βόμβα για τον κάθε ιδιοκτήτη τέτοιου χώρου. Το αν ο καθαρισμός έγινε σωστά είναι σχετική έννοια, αλλά και επειδή καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου θα πρέπει οι ιδιοκτήτες να ελέγχουν συνεχώς αν ξαναβγήκαν χορτάρια κλπ., πράγματα διόλου εύκολα για όσους κατοικούν μακριά από τις ιδιοκτησίες τους και δεν μπορούν να έχουν συνεχή εποπτεία, οι ιδιοκτήτες είναι εκτεθειμένοι στην κρίση των ελεγκτικών οργάνων για επιβολή εξοντωτικών ποινών και προστίμων.
Με δεδομένο πως δεν υπάρχουν πολλά συνεργεία που κάνουν αυτή τη δουλειά, ένας ιδιοκτήτης που μένει για παράδειγμα στην Αθήνα, και έχει ένα οικόπεδο στην Μυτιλήνη αναγκαστικά θα πρέπει να βρει, όπως πρέπει να κάνει κάθε χρόνο, έναν εργάτη γης να καθαρίσει την ιδιοκτησία του. Ο ιδιοκτήτης έχει το κεφάλι του… ήσυχο, αφού έκανε αυτό που λέει ο νόμος. Όμως το ελεγκτικό όργανο μπορεί να μην είναι ευχαριστημένο από τον καθαρισμό που έκανε ο εργάτης. Ή αν βρέξει λίγο παραπάνω και βγουν κάποια χόρτα, ο ιδιοκτήτης που είναι στην Αθήνα δεν τα βλέπει, τα βλέπουν όμως οι γείτονες που κάνουν καταγγελία. Και στις δύο περιπτώσεις το ελεγκτικό όργανο θα μπορεί να επιβάλλει πρόστιμο από 12.000 έως 54.000 ευρώ και μήνυση στον ανυποψίαστο ιδιοκτήτη για διετή φυλάκιση, για «ψευδή δήλωση»», είπε ο κ. Κουφέλος.
Και συνέχισε: «Όπως λέει και η Ομοσπονδία μας, βασικό στοιχείο για να συμμορφώνονται οι πολίτες ενός ευνομούμενου Κράτους είναι το να γνωρίζουν ποιες είναι οι υποχρεώσεις τους, και να έχουν το χρόνο και την πραγματική δυνατότητα να ανταποκριθούν σε αυτές. Στη θεωρία μπορεί να ισχύει ότι άγνοια νόμου δεν συγχωρείται, στην πράξη όμως, αν δεν προηγηθεί μια εκτεταμένη πληροφόρηση των πολιτών για την σημαντική αυτή υποχρέωση, αλλά και ατομική ειδοποίησή τους, δεν νοείται να εφαρμοστεί σε βάρος τους ένα μέτρο, που θα δημιουργήσει μια ετήσια «βιομηχανία» προστίμων του χιλιάρικου, ένα νέο πεδίο δυνητικής διαφθοράς και μια χιονοστιβάδα ποινικών διώξεων και βαρύτατων προστίμων επί δικαίων και αδίκων…».
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων της οποίας είναι μέλος η Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων Λέσβου, θεωρεί ότι όταν δύο Υπουργεία νομοθετούν για τον ίδιο σκοπό ξεχωριστά μέτρα το καθένα, υποβάλλουν τους πολίτες σε μια νέα ατελείωτη ετήσια γραφειοκρατία, και σε ενέργειες που είναι εν γνώσει τους, πολύ πέρα από τις πραγματικές δυνατότητες συμμόρφωσής τους, με διαφαινόμενο όμως πραγματικό στόχο την απόσειση της κρατικής και πολιτικής ευθύνης για ό,τι ήθελε συμβεί…
Οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών ακινήτων τονίζουν ότι το «Μητρώο» αυτό, ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις των εμπνευστών του, οι οποίες δεν αμφισβητούνται, στην ουσία θα αποτελέσει μια ακόμη «καλοστημένη παγίδα» του Κράτους σε βάρος ενός ασύλληπτα μεγάλου αριθμού ανυποψίαστων πολιτών σε όλη τη χώρα, που πρακτικά θα αγνοούν την ύπαρξή του και όλων αυτών των βαρύτατων υποχρεώσεων και ποινών, χωρίς καμιά προηγούμενη πρόσκληση σε διαβούλευση από κανένα συναρμόδιο Υπουργείο, χωρίς καμιά ευρείας κλίμακας ενημέρωση του πληθυσμού.
