1.282 είναι επίσημα οι διαμένοντες στον καταυλισμό του Καρά-Τεπέ στη Λέσβο στο τέλος Ιουνίου, από τους οποίους οι 553 είναι ευάλωτοι, ενώ 459 μετανάστες σημειώνεται ότι διαβιούν εκτός των απαραίτητων παρεχόμενων υλικών συνθηκών υποδοχής (π.χ. σίτιση, οικονομικό βοήθημα, κλπ). Τα στατιστικά δεδομένα δημοσίευσε, χθες, η Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο, RSA, και έχουν δοθεί πρόσφατα στο πλαίσιο κοινοβουλευτικού ελέγχου. Τα στοιχεία καταγράφονται με ημερομηνία αναφοράς την 30ή Ιουνίου 2024, και ειδικά για τη Λέσβο αποκαλύπτουν ότι 746 μετανάστες προέρχονται από το Αφγανιστάν, 265 από τη Συρία, 8 από το Ιράκ, 24 από τη Σομαλία και 239 από άλλες χώρες.
Τα στοιχεία περιλαμβάνουν δεδομένα για το προσωπικό που εργάζεται στις δομές, και αποκαλύπτουν ότι το υγειονομικό προσωπικό δεν ξεπερνά τους 29 γιατρούς για συνολικά 18.412 άτομα σε όλη τη χώρα, δηλαδή ένας γιατρός προβλέπεται για κάθε 635 άτομα κατά μέσο όρο, ενώ σε 13 από τις συνολικά 32 δομές της επικράτειας δεν υπάρχει καν γιατρός. Έτσι συμβαίνει στη Σάμο, την Κω, τη Χίο, την Κόρινθο, την Κυλλήνη, τον Πύργο, το Βόλο, τις Σέρρες, τον Κατσικά, τη Φιλιππιάδα, την Αλεξάνδρεια, το Βαγιοχώρι, τη Σιντική. Κάποιες από αυτές τις δομές στις 30/06/2024 φιλοξενούσαν αρκετές εκατοντάδες, μέχρι και χιλιάδες ανθρώπων (ενδεικτικά: Σάμος 2.255 διαμένοντες, Κως 1.263 διαμένοντες, Κατσικάς 789 διαμένοντες).
Στη Λέσβο για την υγειονομική κάλυψη 1.282 ατόμων υπάρχουν δύο μόνον γιατροί, καθώς και επτά νοσηλευτές, 2 μαίες, 3 ψυχολόγοι, 1 κοινωνικός λειτουργός και 10 διερμηνείς. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες των Νέων της Λέσβου, το Υπουργείο Μετανάστευσης είναι σε γνώση των ελλείψεων των γιατρών, φαίνεται όμως να αδρανεί ως προς το επείγον του ζητήματος. Ειδικά σε κοινωνίες που υγειονομικά χαρακτηρίζονται «κλειστό κύκλωμα», όπως είναι τα νησιά, η έλλειψη ιατρικής συνδρομής και επιτήρησης θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την υγεία των μεταναστών, αλλά και ολόκληρη τη δημόσια υγεία.
Σε εποχές έξαρσης μεταδοτικών νοσημάτων η έλλειψη υγειονομικής επιτήρησης στους πληθυσμούς των μεταναστών θεωρείται ρίσκο για ολόκληρη την κοινωνία που τους υποδέχεται. Πολλοί καταλήγουν στο νοσοκομείο, άλλωστε, και δεν είναι άγνωστο το πρόβλημα ούτε των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων που μαστίζουν τη χώρα, αλλά ούτε και της ανησυχίας των αρχών για νέα αναδυόμενα νοσήματα, που κατεξοχήν στρέφουν διεθνώς το ενδιαφέρον στους μεταναστευτικούς πληθυσμούς, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με την ευλογιά των πιθήκων.
Πρόσφατα επερώτηση κατετέθη στη βουλή από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για το γεγονός της μετάθεσης της παροχής υπηρεσιών υγείας στους μετανάστες από το πρόγραμμα PHILOS II του ΕΟΔΥ στο ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ Ι του Υπουργείου Μετανάστευσης. Έμφαση δόθηκε στο περιεχόμενο της επερώτησης των βουλευτών Ιωάννη Π. Τσίμαρη, Παύλου Χρηστίδη και Γεώργιου Μουλκιώτη, στο θέμα των κινδύνων για την ασφάλεια της δημόσιας υγείας. Ενώ δηλαδή μέχρι σήμερα ο ΕΟΔΥ είχε υπό την ευθύνη του τη διασφάλιση της υγείας των κοινωνιών που φιλοξενούν μετανάστες και την κάλυψη των υγειονομικών και ψυχοκοινωνικών αναγκών των προσφύγων και μεταναστών σε δομές, καθώς και στις μονάδες του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), το νέο πρόγραμμα «ανελήφθη» από το Υπουργείο Μετανάστευσης αφήνοντας έξω την υγειονομική ευθύνη του ΕΟΔΥ.
Αυτό που έχει σημασία, παρόλα αυτά, είναι ότι το Υπουργείο Μετανάστευσης, και γνωρίζει τις ελλείψεις και αργοπορεί, ενώ φαίνεται να αγνοεί και τους κινδύνους. «Είναι ένα θέμα που, ναι, πρέπει να φτιαχτεί, με τους γιατρούς στις δομές», φαίνεται να συζητούν στα ανώτερα κλιμάκια του Υπουργείου Μετανάστευσης. Ενώ για το ζήτημα της καταβολής επιδόματος στους μετανάστες που δεν το λαμβάνουν, πηγές της εφημερίδας για την απάντηση του Υπουργείου μας μετέφεραν ότι ίσως να μην το δικαιούνται.
Σε ό,τι αφορά στην δημοσιευμένη έκθεση, η Λέσβος καταγράφει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά έλλειψης παροχών, με το 36% των διαμενόντων να μην λαμβάνει τις προβλεπόμενες συνθήκες υποδοχής.
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, προβλέπεται η παροχή οικονομικού βοηθήματος σε όλους τους αιτούντες/ούσες άσυλο που διαμένουν στο σύστημα υποδοχής της χώρας, ωστόσο στην πράξη πολλοί/ες δεν το λαμβάνουν ή καθυστερούν πολύ να το λάβουν, αν και το δικαιούνται. Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ως προς τη λήψη του οικονομικού βοηθήματος ότι την 30ή Ιουνίου, από τα 15.100 άτομα που διέμεναν σε καμπ και ταυτόχρονα δικαιούνταν οικονομικό βοήθημα, μόνον τα 6.505 άτομα το λάμβαναν, ενώ 8.595 άτομα δεν το λάμβαναν αν και το δικαιούνταν (ποσοστό λήψης 43%), όπως αναφέρει η έκθεση της Υποστήριξης Προσφύγων στο Αιγαίο.
Αυτό που επίσης είναι σε γνώση της ηγεσίας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου – αλλά δεν δίνει απάντηση, όπως είναι σε θέση να γνωρίζουν τα Νέα της Λέσβου – είναι το γεγονός της επισήμανσης της δημοσιευμένης έκθεσης, ότι τα στοιχεία που παρουσιάζονται στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου και δημοσιεύονται στην παρούσα χρονική στιγμή, είναι ανεπίκαιρα ως προς τους αριθμούς των ευάλωτων ατόμων στις δομές.
Συγκεκριμένα, φαίνεται ότι ο σχετικός πίνακας που περιλαμβάνεται είναι ακριβές αντίγραφο εκείνου που είχε δοθεί πριν μερικούς μήνες, με ημερομηνία αναφοράς την 31/12/2023. Με αυτό το δεδομένο, δεν μπορούν να εξαχθούν δεδομένα και συμπεράσματα για τους ευάλωτους πληθυσμούς στις δομές και την κάλυψη των αναγκών τους.