Σήμερα το ημερολόγιο δείχνει 27 Μαρτίου, ημέρα που έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, και τιμάται σε όλο τον κόσμο με ξεχωριστές εκδηλώσεις. Στην Λέσβο, με πρωτοβουλία της Ένωσης Θεατρικών Πολιτιστικών Σωματείων Λέσβου ‘’Θέσις’’, χθες, στο Δημοτικό Θέατρο Καλλονής πραγματοποιήθηκε η προβολή της μαγνητοσκοπημένης διαδραστικής παράστασης «Λαβωμένη Γη» που παρουσιάστηκε πρώτη φορά τον περασμένο Δεκέμβριο στην οικία Κουρτζή, ενώ σήμερα στις 19.00 η προβολή θα επαναληφθεί στο θέατρο του Φ.Ο.Μ. (Δικελή 2). Στο τέλος της εκδήλωσης διαβάζεται το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου της σπουδαίας Αιγύπτιας ηθοποιού Σαμίχα Αγιούμπ, η οποία έχει διακριθεί για τις ερμηνείες και το έργο της στο θέατρο, στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο.
Για το θέατρο ως πολιτική πράξη, ως μέθεξη, ως φορέας διαχρονικών μηνυμάτων που αφορούν την ανθρωπότητα, αλλά και για την ιστορία των «Αστέγων» ως μια ομάδα που έγινε συνώνυμη με την «άνοιξη» του ερασιτεχνικού θεάτρου στην Λέσβο, και τέλος για τις προοπτικές της θεατρικής και γενικά της πολιτιστικής δημιουργίας στο νησί, μιλήσαμε με ένα από τα «μακροβιότερα» μέλη της θεατρικής ομάδας των «Αστέγων», τον Χρήστο Μαλακό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περασμένη εβδομάδα το Σάββατο 18, την Κυριακή 19 και τη Δευτέρα 20 Μαρτίου, οι «Άστεγοι» παρουσίασαν σε τρεις sold out παραστάσεις την αστυνομική κωμωδία «Η Εξαφάνιση», αποσπώντας πολύ καλές κριτικές, έτσι ώστε να αποφασίσει ο σκηνοθέτης της Χρήστος Μαλακός και το καστ των ηθοποιών να την «ανεβάσουν» ξανά σύντομα, στην Μυτιλήνη και στα χωριά του νησιού. Επιπλέον στο άμεσο μέλλον και συγκεκριμένα για τις 29 και 30 Απριλίου, οι «Άστεγοι» ετοιμάζουν την παράσταση ‘’Τα Μονόπρακτα’’ του Βασίλη Ζιώγα, ένα έργο που θίγει κοινωνικά θέματα.
Σκέψεις γύρω από το θέατρο
Ο Χρήστος Μαλακός, μέλος της Θεατρικής Ομάδας των «Αστέγων» από τα «γεννοφάσκια» της, το 1985, έχει ζήσει εποχές στην Λέσβο που η θεατρική δημιουργία «οργίαζε»: «Στους «Άστεγους» ήμασταν όλοι «παιδιά» του θεατρικού σωματείου ‘’Μπουρίνι’’, το οποίο είχε φέρει την ‘’άνοιξη’’ όσον αφορά το ερασιτεχνικό θέατρο στο νησί, από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Βεβαίως νωρίτερα υπήρχε ήδη το Αναγνωστήριο Αγιάσου, το οποίο να σκεφτείς ότι από τα προπολεμικά χρόνια ‘’ανέβαζε’’ παραστάσεις με έργα του Χένρικ Ίψεν, πράγμα πρωτοποριακό για την επαρχία. Συνεπώς υπήρχε καλή μαγιά ώστε να δημιουργηθούν οι ‘’Άστεγοι’’, από μια ομάδα νέων που μέσα στην περίοδο της μεταπολίτευσης, αναζητούσαν νέους τρόπους να εκφράσουν τις ανησυχίες τους σε έναν έντονα μεταβαλλόμενο κόσμο».
Για το όνομα της ομάδας «Άστεγοι» ο κ. Μαλακός σημειώνει ότι «το όνομά μας δεν έχει κυριολεκτικές συνδηλώσεις, αλλά αφορά την απροθυμία μας από την ίδρυσή μας ως ομάδα να αποδεχτούμε οποιοδήποτε κομματικό ‘’καπέλο’’». Και προσθέτει: «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι το θέατρο πρέπει να μένει έξω από κομματικές τοποθετήσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το θέατρο δεν συνιστά πράξη πολιτική».
Συνεπώς τα θεατρικά έργα που επιλέγουν οι «Άστεγοι», όπως μας λέει ο κ. Μαλακός, αποτελούν πρωτίστως έκφραση και αντίδοτο στην υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου: «Με συγκινεί η αγωνία του κάθε ανθρώπου προτού γίνει ομάδα και εν τέλει, μάζα. Μέσα από το θέατρο προσπαθεί να ξεπεράσει την τραγική του υπόσταση, αυτής της θνητότητάς του, και να επικοινωνήσει, να συνδεθεί, να εκφραστεί. Είναι συγκλονιστική επίσης η ιερότητα της θεατρικής σκηνής, θα τολμούσα μάλιστα να την χαρακτηρίσω σαν μια άλλη εκκλησία. Ο ηθοποιός που φοράει την μάσκα του ρόλου, ή κυριολεκτικά ακόμη το προσωπείο, καλείται να μεταμορφωθεί, και να θέσει μέσα από το ρόλο του ερωτήματα σπουδαίων φιλοσόφων, συγγραφέων και ποιητών, τα οποία παραμένουν διαχρονικά ανά τους αιώνες και μιλούν με μοναδικό τρόπο στην ψυχή του θεατή. Αυτός είναι άλλωστε και ο σκοπός της τέχνης. Όχι μόνο η τέρψη του κοινού, αλλά το άγγιγμα της ψυχής του κατά κύριο λόγο. Ειδάλλως μιλάμε για κατανάλωση και lifestyle», σχολιάζει εμφατικά ο Χρήστος Μαλακός.
Στην ερώτησή μας για τις προοπτικές που υπάρχουν στο νησί όσον αφορά την πολιτιστική δημιουργία, ο κ. Μαλακός εμφανίζεται αισιόδοξος, βασίζοντας τις ελπίδες του στα νέα παιδιά που ασχολούνται με την τέχνη, και στην εξωστρέφεια με τις «μητροπόλεις» του καλλιτεχνικού γίγνεσθαι, την Θεσσαλονίκη και κυρίως την Αθήνα. «Τα τελευταία χρόνια η τέχνη που παράγεται στην Ελλάδα είναι εξαιρετική, οι νέοι καλλιτέχνες σήμερα διαθέτουν μεγάλη καλλιέργεια και δεξιότητες που οι παλαιότεροι δεν γνώριζαν. Για αυτό το λόγο πιστεύω ότι εφόσον στο νησί μας υπάρχουν ούτως ή άλλως καλές βάσεις, χρειάζεται να οργανωθούν επιμορφωτικά σεμινάρια με ανθρώπους έμπειρους ώστε να εξελιχθούμε στον τομέα αυτό, με τη στήριξη βεβαίως των αρμόδιων φορέων και της Πολιτείας. Αντίστοιχα οι ομάδες στο νησί που ασχολούνται με την τέχνη (χορωδίες, θεατρικές ομάδες κλπ.) θα ήταν όμορφο να έρθουν ακόμα πιο κοντά και να υπάρχει ζύμωση, με πρωταγωνιστές φυσικά την νέα γενιά, που είναι πολλά υποσχόμενη», καταλήγει ο Χρήστος Μαλακός.
