Με βαριά κληρονομιά από τον πατέρα της Γιάννη Χατζηδανιήλ με το ομώνυμο ιστορικό βιβλιοπωλείο της Μυτιλήνης, η Κλειώ Χατζηδανιήλ ανέλαβε τα ηνία της επιχείρησης σε μια εποχή που ο κλάδος ήταν ακόμα ανδροκρατούμενος για τον τόπο μας, ακολουθώντας μια αξιοπρόσεκτη διαδρομή καθώς αποτέλεσε τη γέφυρα ώστε το βιβλιοπωλείο να έρθει στη σύγχρονη εποχή χωρίς να χάσει όμως αυτόν τον ξεχωριστό χαρακτήρα που πάντα είχε ως επιχείρηση.
Ενεργή ως πολίτης και κοντά στον Εμπορικό Σύλλογο πάντα βοηθούσε για την αγορά, η Κλειώ Χατζηδανιήλ είναι το πρόσωπο που επέλεξαν τα Νέα της Λέσβου για να μιλήσουν μαζί της για την γυναίκα, για να τιμήσουν την σημερινή μέρα.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΟΥΔΗ
-Αρχικά κ. Χατζηδανιήλ σας ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας. Κατά την άποψή σας ποια είναι η θέση της γυναίκας σήμερα, είναι ακόμα το «ασθενές» φύλο;
«Αυτό θα πρέπει να το οριοθετήσουμε λίγο. Σαφώς δεν είναι το ασθενές φύλο στο πλαίσιο των κοινωνιών των περισσοτέρων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξακολουθεί όμως να παραμένει «ασθενές» φύλο σε πιο παραδοσιακές κοινωνίες της Ανατολής. Γενικά όμως και ο όρος ασθενές φύλο είναι εσφαλμένος γιατί τόσες ανθρωπολογικές έρευνες μας έχουν δείξει ότι μπορεί να μην υπάρχει μια ένδειξη δύναμης όσον αφορά στις σχέσεις έξω από τον χώρο του σπιτιού, ωστόσο ακόμα και σε κοινωνίες που θεωρείται ότι η γυναίκα βρίσκεται «πιο πίσω» αποτελεί μια ουσιαστική δύναμη και κινεί τα νήματα μέσα από το σπίτι. Οπότε όλη αυτή η ορολογία είναι λίγο ασαφής πλέον».
-Σας ικανοποιεί η γυναικεία παρουσία στα κοινά σήμερα; Βλέπουμε ότι υπάρχουν αρκετές γυναίκες οι οποίες έχουν λάβει σημαντική θέση στην πολιτική και συμμετέχουν ενεργά στα κοινά.
«Όσον αφορά την συμμετοχή στα κοινά σε επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σαφώς είναι πάρα πολλές οι γυναίκες. Σε θέση ευθύνης, σε ηγετικές θέσεις και μάλιστα δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις στις οποίες οι γυναίκες είναι περισσότερες και από τους άντρες. Τείνουν, δηλαδή, να ανατραπούν οι ισορροπίες προς όφελος των γυναικών. Τώρα όσον αφορά σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης δεν βλέπουμε και τόσο μεγάλη συμμετοχή των γυναικών, κυρίως, βλέποντας τα στοιχεία των πρόσφατων εκλογών, σε αντίθεση με το παρελθόν που είχε παρατηρηθεί μεγαλύτερη συμμετοχή. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες θέλουν να ασχοληθούν αλλά υπάρχουν εμπόδια από τους άντρες, την κοινωνία ή κάτι άλλο. Βλέπουμε ότι στην παρούσα φάση δεν θέλουν να είναι υποψήφιες. Δεν νομίζω ότι υπάρχουν εμπόδια στο να ασχοληθεί μια γυναίκα με τα κοινά, απλά η ίδια πολλές φορές δεν το επιλέγει, ακριβώς γιατί ξέρει ότι μπορεί να κινήσει νήματα και να ρυθμίσει καταστάσεις χωρίς να είναι στο προσκήνιο της πολιτικής ζωής. Βέβαια θα ήταν πολύ καλό αν υπήρχε ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή για λόγους καθαρά τρόπου σκέψης και εφαρμογής συγκεκριμένων πολιτικών με ένα γυναικείο πνεύμα».
-Η ποσόστωση των γυναικών στα ψηφοδέλτια πιστεύετε ότι αδικεί τις γυναίκες; Θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερη;
«Σε μια ιδανική κοινωνία δεν θα έπρεπε να υπάρχει ποσόστωση. Όποιος θέλει να ασχοληθεί, θα ασχοληθεί. Από την μία πλευρά θα πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη ποσόστωση, από την άλλη όμως θεωρώ ότι η ίδια η κουλτούρα της ποσόστωσης είναι αυτή που προσβάλλει την γυναίκα, το γυναικείο κίνημα, την γυναικεία διεκδίκηση. Ουσιαστικά την περιθωριοποιεί. Είναι ένα ζήτημα όπου οι απόψεις διίστανται και είναι δύσκολο να το οριοθετήσουμε».
-Υπάρχουν διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα;
«Υπάρχουν διακρίσεις θεωρώ και στα δύο φύλα. Ανάλογα με τον χώρο όπου δρα ο καθένας. Μέχρι πρόσφατα σαφώς υπήρχαν διακρίσεις εις βάρος των γυναικών. Τώρα όχι τόσο πιστεύω. Αναλόγως τον χώρο στον οποίο δραστηριοποιείται ο καθένας».
-Πείτε μου την άποψή σας, τελικά τι είναι αυτό που κάνει ξεχωριστή τη γυναίκα;
«Ο τρόπος σκέψης της. Η ικανότητα να εμβαθύνει σε πολλά ζητήματα και θέματα. Εστιάζει ταυτόχρονα σε πολλά διαφορετικά πράγματα και μπορεί να αποδώσει αποτελεσματικά. Οι άντρες σκέφτονται πιο γενικά, πιο επιφανειακά σε πολλές περιπτώσεις, παίρνουν πολύ γρήγορα αποφάσεις, παρορμητικές. Βέβαια τολμούν περισσότερο. Ενώ εμείς οι γυναίκες σταθμίζουμε τις καταστάσεις και αξιολογούμε τα πράγματα με μεγαλύτερη υπομονή και ανάλυση».
-Βλέπουμε ότι τα περιστατικά της βίας εις βάρος των γυναικών έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Τι πιστεύετε ότι φταίει και ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου;
«Αυτό είναι κάτι πραγματικά τραγικό. Βλέπουμε ότι η βία, η κακοποίηση εις βάρος των γυναικών, οι γυναικοκτονίες, όλα αυτά τα περιστατικά έχουν ξεκινήσει να αυξάνονται δραματικά, ειδικά μετά την πανδημία. Οφείλεται σε κοινωνικούς παράγοντες, πρώτα από όλα στο πώς μεγαλώνουν οι γονείς πολλά από τα αγόρια. Την αδιαφορία που παρατηρείται εντός του σπιτιού σε κάποιες οικογένειες. Τα πολλά προνόμια που δίνονται στα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, απλά τα αγόρια σε μικρή ηλικία ίσως δεν έχουν την δυνατότητα να το εκλογικεύσουν όλο αυτό. Και βέβαια κατ’ εμέ παίζει πολύ ρόλο και ποια τάση υπάρχει, ποια τα ένστικτα του κάθε ανθρώπου. Επιδρά πάρα πολύ το περιβάλλον, διαμορφώνει προσωπικότητες, αλλά και ας μην ξεχνάμε τους εγγενείς παράγοντες, τη φύση δηλαδή του κάθε ανθρώπου που νομίζω ότι παίζει καθοριστικό ρόλο. Ο τρόπος αντιμετώπισης θεωρώ ότι έρχεται από την παιδεία, την εκπαίδευση η οποία θα πρέπει να ξεκινά από τον παιδικό σταθμό κιόλας. Ουσιαστική παιδεία δίνεται από την οικογένεια. Σωστά εκπαιδευμένοι γονείς, μητέρα και πατέρας εξίσου είναι αυτοί που παίζουν καθοριστικό ρόλο, είναι εκείνοι που σε ένα παιδί με τάσεις βίας μπορούν να παρέμβουν έτσι ώστε να μην δείξει στο μέλλον επιθετική συμπεριφορά εις βάρος των γυναικών. Επιπλέον οι γονείς μπορούν να επιδράσουν σε ένα παιδί που δεν έχει ένστικτα βίας και να το καθοδηγήσουν σωστά».
-Σας ευχαριστώ για τη συζήτηση που είχαμε.
«Και εγώ για τη δυνατότητα να επικοινωνήσω με τους πολίτες της Λέσβου».
