Του Παναγιώτη Ανδριώτη*
Η παρατεταμένη λειψυδρία, σήμερα, είναι ένα θέμα που μονοπωλεί τη συζήτηση για τον τόπο μας και όχι μόνο. Όμως στο νησί μας η κατάσταση είναι εξαιρετικά δυσκολότερη από άλλες περιοχές της χώρας.
Η λειψυδρία σαν έννοια είναι η έλλειψη νερού, η οποία κατά μεγάλο ποσοστό οφείλεται στη ζήτηση νερού που δεκαπλασιάστηκε στον αιώνα που διανύουμε. Κορυφαίος καταναλωτής νερού είναι η ΑΡΔΕΥΣΗ με 86%, στην ΥΔΡΕΥΣΗ καταναλώνεται το 10%, και ένα ακόμη 4% πάει στην βιομηχανική παραγωγή.
Σήμερα δυστυχώς τη λειψυδρία εντείνει και η κλιματική αλλαγή, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η διαχείριση λοιπόν του νερού είναι μια πρακτική, που ΑΜΕΣΑ πρέπει να αλλάξει. Τι εννοώ ότι πρέπει να αλλάξει: Ασφαλώς οι νέες άδειες για γεωτρήσεις θα πρέπει να περιοριστούν. Αλλά και η υπεράντληση ύδατος από υφιστάμενες γεωτρήσεις θα πρέπει να σταματήσει, γιατί το φαινόμενο της υφαλμύρινσης είναι έντονο, ιδιαίτερα στα νησιά και κινδυνεύουν οι γεωτρήσεις να καλυφθούν από θαλασσινό νερό.
Με τον όρο ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ εννοούμε ότι ασφαλώς και πρέπει να υπάρξουν νέες πολιτικές ανακατανομής του πολύτιμου αγαθού, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί σαν ΛΙΚΝΟ ΖΩΗΣ. Το μισό και πλέον από το οποίο χάνεται στη μεταφορά του. Επίσης ένα άλλο σημαντικό μέτρο είναι η ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ.
Όλη αυτή την κατάσταση βέβαια επιτείνει η κλιματική αλλαγή, με τα κάθε λογής ακραία φαινόμενα, τα οποία επηρεάζουν τη ζωή μας και την καθημερινότητά μας.
Είμαστε λοιπόν σε ένα φαινόμενο που ήδη έχει ενσκήψει, και τις επιπτώσεις του, τοπικά τις βλέπουμε στον ελαιώνα της Λέσβου, και όχι μόνο.
Το τι θα πρέπει να κάνουμε, πρέπει να είναι προγραμματισμένο και σχεδιασμένο από Περιφέρεια και Δήμους.
Τοπικά δρομολογείται ευτυχώς το ΦΡΑΓΜΑ ΤΣΙΚΝΙΑ, το οποίο εάν υπάρξουν βροχές θα καλύψει πολλές ανάγκες. Μέχρι όμως να ολοκληρωθεί απαιτούνται μέτρα.
Υπάρχει βέβαια και το ΦΡΑΓΜΑ ΣΕΔΟΥΝΤΑ, το οποίο δείχνει να καλύπτει τις ανάγκες του ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ, όχι όμως τις ανάγκες των χωριών της επαρχίας Πλωμαρίου.
Σημειωτέον ότι το εν λόγω φράγμα θα πρέπει να νομιμοποιηθεί γραφειοκρατικά, αφού σήμερα η ΔΕΥΑΛ δεν έχει παραλάβει κανένα φράγμα ΣΕΔΟΥΝΤΑ, στο δε Υπουργείο ο φάκελος είναι ελλιπής από δικαιολογητικά. Αυτό δεν είναι τωρινό ζήτημα, υφίσταται χρόνια, και είναι ένα θέμα που πρέπει να λήξει, αφού σύμφωνα με πληροφορίες ο τελευταίος εργολάβος κ. Νικολιάς δεν έχει κλείσει τις εργασίες. Έτσι σήμερα με την εικόνα που έχει το εν λόγω φράγμα, επίσημη χρηματοδότηση δεν μπορεί να πάρει, γιατί δεν είναι νομιμοποιημένο.
Λύνουν όμως τα πρόβλημα του ΝΕΡΟΥ στο Δήμο Μυτιλήνης αυτά τα δύο φράγματα; Ασφαλώς ΟΧΙ, αφού υπάρχουν περιοχές του Δήμου π.χ. ΓΕΡΑ – ΘΕΡΜΗ κλπ. που κάθε καλοκαίρι δεινοπαθούν από την έλλειψη νερού, την οποία υπερβολικά δυσκολεύει το πεπαλαιωμένο δίκτυο της ΔΕΥΑΛ, με τις συνεχείς ζημιές, και βέβαια τη σημαντική απώλεια εξαιτίας των ζημιών του δικτύου.
Καλές είναι οι δεήσεις της εκκλησίας, που τελευταία εκπέμπονται, αλλά συν ΑΘΗΝΑ και ΧΕΙΡΑ ΚΙΝΕΙ.
Κάθε ημέρα η αυξανόμενη και κλιμακούμενη λειψυδρία στο νησί μας, εκτός των άλλων, απειλεί να τινάξει στον αέρα τον πρωτογενή τομέα που μας απέμεινε. Δεν είναι δυνατόν π.χ. στην ΚΑΡΙΝΗ 12 μήνες τον χρόνο να έχουμε υπερχείλιση και να χύνεται το νερό, και να καθόμαστε να το βλέπουμε επί ΧΡΟΝΙΑ, χωρίς να έχουν ληφθεί μέτρα συγκέντρωσής του και επαναχρησιμοποίησής του. Θα μπορούσα να αναφερθώ και σε άλλα τέτοια τρεχούμενα νερά που χύνονται στο έδαφος.
Φανταστείτε την τουριστική μας εικόνα την επόμενη χρονιά χωρίς νερό.
Μαζί με την αλλαγή πολιτικής στην κατανάλωση του νερού, ΛΥΣΗ μπορεί να είναι και μία ή δύο μονάδες αφαλάτωσης, παρά το γεγονός ότι η λειτουργία τους είναι ακριβή.
Όλα αυτά ΑΜΕΣΑ θέλουν σχέδιο, θέλουν δουλειά, ασφαλώς και θέλουν χρηματοδότηση.
Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρό για τους πολιτικούς του τόπου μας και τους αυτοδιοικητικούς. Το θέμα κατά την άποψή μου πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης σε τοπικό επίπεδο, μαζί με επιστήμονες, και να ακολουθήσει εκπόνηση σχεδίου και βέβαια υλοποίηση του σχεδίου.
*Ο Παναγιώτης Ανδριώτης είναι Οικονομολόγος – συνταξιούχος διευθυντής Τράπεζας
