«Ποιος έχει την υπέρτατη εκπαιδευτική σοφία για να αξιολογήσει το έργο των εκπαιδευτικών;», ήταν το κύριο ερώτημα που έθεσε ο Καθηγητής και πρόεδρος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Περικλής Παυλίδης, στο πλαίσιο της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής, 21 Φεβρουαρίου, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Ο κ. Παυλίδης ήταν προσκεκλημένος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Σ.Ε.Π.Ε.) Λέσβου για να μιλήσει για το θέμα της αξιολόγησης των σχολείων και των εκπαιδευτικών, καθώς και για τις επιπτώσεις που προκαλεί η ατομική αξιολόγηση του Υπουργείου Παιδείας στην εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς.
Διερωτήθηκε, λοιπόν, αν ο σχολικός σύμβουλος κατέχει το ορθό πρότυπο ώστε να βαθμολογήσει, λέγοντας ότι αυτό είναι σχετικό. Σύμφωνα με τον κ. Παυλίδη, το εκπαιδευτικό έργο είναι μη μετρήσιμο, είναι δυναμικό και απρόβλεπτο, δεν είναι στατικό, καθώς επηρεάζεται από μεταβλητούς και πρωτόγνωρους παράγοντες, αφού οι μαθητές είναι ζωντανές υποκειμενικότητες που κουβαλούν το περιβάλλον που ζουν. «Ο δάσκαλος πρέπει να το ανακαλύψει, κάνει μια διαρκή άσκηση στην επινόηση και αναπροσαρμογές σε νέες καταστάσεις, κάτι που δεν εφαρμόζεται με προγεγραμμένα πρωτόκολλα. Πρόκειται για ένα έργο μεγάλης ευθύνης και διαρκούς φροντίδας», πρόσθεσε.
«Τι είναι ο δάσκαλος;»
Ο κ. Παυλίδης αναρωτήθηκε «τι είναι ο δάσκαλος και η δασκάλα;», «ποιο είναι το μέτρο του καλού δασκάλου; Του δασκάλου πρότυπο; Και αν υπάρχει, γιατί δεν μας το δείχνουν;» και «πώς μπορούν αυτά τα κριτήρια που έθεσε το Υπουργείο Παιδείας, όπως είναι για παράδειγμα ο αναστοχασμός της διδασκαλίας ή η διαχείριση συγκρούσεων, να μετρηθούν;». Σύμφωνα με τον ίδιο, η εκπαίδευση δεν είναι απλά μετάδοση πληροφοριών, αλλά είναι ένας διαρκής δεσμός, που συνδέει τους ανθρώπους διανοητικά, συναισθηματικά, και σε επίπεδο αξιών και ιδανικών.
Όπως τόνισε, η αξιολόγηση είναι αυθαίρετη και επιχειρεί να μετρήσει κάτι που δεν μπορεί να μετρηθεί: «Ακόμη και αν έρχονται στα σχολεία για περισσότερες μέρες οι αξιολογητές, δεν είναι δυνατόν να αξιολογήσουν τόσο μεγάλα πεδία και να διεισδύσουν τόσο βαθιά».
«Γραφειοκράτες στη σκέψη»
Κληθείς να σχολιάσει ποιες θα είναι «οι συνέπειες αν περάσει και γίνει συνήθεια η αξιολόγηση», είπε ότι «θα παράγει γραφειοκράτες στη σκέψη και ότι θα καθιερωθεί ένας μηχανισμός ελέγχου των εκπαιδευτικών, οι οποίοι θα αυτολογοκρίνονται ως γραφειοκράτες επιτήρησης του εαυτού τους σε ένα ταυτόχρονα επισφαλές εργασιακό περιβάλλον». Επίσης, δήλωσε ότι «οι εξουσίες δεν είναι αθώες. Ο δάσκαλος πια θα κινηθεί στα όρια του κοινού νου και δεν θα ρισκάρει λελογισμένα, αφού κάθε δημιουργικό έχει ρίσκο».
Επιπλέον, εξήγησε ότι τα σχολεία θα ανταγωνίζονται μεταξύ τους μέσω της αξιολόγησης και θα ενθαρρύνουν την τυπολατρία: «Δεν πρέπει και δεν θα περάσει. Ο αγώνας θα πρέπει να γίνει για τις συνθήκες εργασίας μας, χωρίς να έχουμε το βλέμμα του επιτηρητή από πάνω μας. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να απολαμβάνουν αυτό που κάνουν στην εργασία τους χωρίς να φοβούνται». Ακόμη, είπε ότι «εισάγει στα σχολεία τη λογική των αφεντικών της καπιταλιστικής κοινωνίας με διαρκή δυσπιστία, ότι δηλαδή πάντα θα σε ελέγχω για να μου αποδεικνύεις ότι είσαι δάσκαλος».
«Τι άλλο πέραν των σπουδών;»
Όπως τόνισε, το πτυχίο θα πρέπει να είναι το μοναδικό εισιτήριο στην εκπαίδευση και πρότεινε ότι θα μπορούσε να γίνει σε όλους τους εκπαιδευτικούς, χωρίς εξαιρέσεις, μετά από ορισμένα χρόνια εμπειρίας στη διδασκαλία, μια καλά δομημένη, δημόσια μετεκπαίδευση για να αναπτύξουν τις ερευνητικές τους δεξιότητες. Και συνέχισε λέγοντας ότι η εμπειρία αποκτάται σε βάθος χρόνου και η αφοσίωση στο επάγγελμα διασφαλίζεται από το καλό κλίμα μέσα στα σχολεία, τις καλές σχέσεις με τους γονείς και την καλή συναισθηματική διάθεση για εργασία: «Δεν μπορούμε να καλλιεργούμε τον ανταγωνισμό».
«Εμπιστοσύνη κοινωνίας»
Σύμφωνα με τον κ. Παυλίδη, «η αξιολόγηση δεν είναι τεχνικό ζήτημα», ενώ επεσήμανε ότι «δεν μπορείς να αξιολογηθείς χωρίς τη συναίνεσή σου». Αναφερόμενος στον πολύ σημαντικό αγώνα των εκπαιδευτικών παρότρυνε όλη την κοινωνία να είναι στο πλευρό τους, καθώς, όπως είπε, είναι «αγώνας για τις ανάγκες των παιδιών και χρειάζεται την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Ο αγώνας παραμένει ζωντανός πάρα τα πειθαρχικά συμβούλια. Με αξιοπρέπεια αντιστέκεται. Εύχομαι αυτός ο αγώνας να είναι νικηφόρος», κατέληξε.
Πλήθος εκπαιδευτικών από την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση έδωσε το παρών στην κατάμεστη αίθουσα της Γενικής Γραμματείας. Ο κ. Παυλίδης εξέφρασε τη χαρά του για το γεγονός ότι μέσα στην αίθουσα υπήρχαν παλιότεροι φοιτητές του από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ο οποίοι «σήμερα είναι μάχιμοι ενάντια σε ένα τόσο σοβαρό κοινωνικό θέμα». Συντονιστής της ομιλίας του κ. Παυλίδη ήταν ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Σ.Ε.Π.Ε.) Λέσβου, Δημήτρης Χατζηγιαννάκης.
