Αναλαμβάνοντας το τιμόνι στο γραφείο αγροτικού του ΣΥΡΙΖΑ Λέσβου όταν το κόμμα του ακόμα βρισκόταν στην αντιπολίτευση, κατάφερε ειδικά την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να αναδειχτεί σε κεντρικό πρόσωπο, επηρεάζοντας μέσω της τότε Νομαρχιακής Επιτροπής την αγροτική πολιτική που εφαρμοζόταν από το Υπουργείο και “ανοίγοντας τα μάτια” της ηγεσίας εδώ από την ακριτική Λέσβο για θέματα που δεν μπορούσαν να αντιληφθούν.
Ο Στρατής Νικολάου αποτέλεσε τη μεγάλη έκπληξη του ΣΥΡΙΖΑ σε τοπικό επίπεδο μέσα από το γραφείο αγροτικού, καθώς αν και υπηρετούσε για δεκαετίες ως συνεταιριστικό στέλεχος στην Ένωση Συνεταιρισμών, παρέμενε αφανής.
Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ το 2019 και η διεύρυνση του κόμματος προς το κέντρο βρήκε τον κ. Νικολάου μαζί με άλλα στελέχη της “Ομπρέλας” (τάση στο εσωτερικό του κόμματος), παραγκωνισμένα από τη “νέα τάξη πραγμάτων”, η οποία οδήγησε στη συντριβή το ΣΥΡΙΖΑ Λέσβου, που κατέγραψε τις μεγαλύτερες απώλειες. Μετά τις Εθνικές εκλογές και τις Ευρωεκλογές και την ηγεσία Κασσελάκη που τροφοδότησε αποχωρήσεις για τη δημιουργία της Νέας Αριστεράς, ο ίδιος μετά από μια ζωή στον Συνασπισμό και στον ΣΥΡΙΖΑ πέρασε στο νέο κόμμα!
Άριστος γνώστης των θεμάτων της αγροτικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο έχει καταφέρει να κερδίσει το σεβασμό και των πολιτικών του αντιπάλων, καθώς οι παρεμβάσεις του δεν έχουν αντιπολιτευτικό προσανατολισμό, αλλά όταν παρεμβαίνει προσπαθεί να σπρώξει την κυβέρνηση προς την κατεύθυνση επίλυσης των προβλημάτων. Με τα όσα έχουν συμβεί στον ΟΠΕΚΕΠΕ θεωρήσαμε ότι μία συνέντευξη με τον κύριο Νικολάου θα δώσει ενδιαφέρουσες οπτικές για τους αναγνώστες μας και γι’ αυτό σήμερα μιλάμε μαζί του και για τα αγροτικά αλλά και για τις πολιτικές εξελίξεις στο κόμμα του και γενικότερα.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΡΑΤΗ ΣΑΜΙΩΤΗ
-Κύριε Νικολάου ως μέλος του Αγροτικού Τμήματος της Νέας Αριστεράς σήμερα και του ΣΥΡΙΖΑ παλιότερα είστε, ομολογουμένως, βαθύς γνώστης των αγροτικών θεμάτων. Θα ζητούσα λοιπόν κατ’ αρχήν ένα σχόλιό σας για όσα βλέπουμε να γίνονται το τελευταίο διάστημα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
«Κύριε Σαμιώτη, σας ευχαριστώ για την δυνατότητα που μου δίνετε να πούμε δυο λόγια στον κόσμο. Η έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και οι αποκαλυπτικοί διάλογοι που έρχονται στο φως δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφιβολίας. Πρόκειται για ένα καλοστημένο σύστημα διαφθοράς με την εμπλοκή υπουργών, κυβερνητικών και κομματικών στελεχών της ΝΔ. Ένα σύστημα που μοίραζε για πελατειακές σχέσεις και με το «αζημίωτο» κάποιες φορές, παράνομα αγροτικές ενισχύσεις, έπνιγε τους ελέγχους, καταδίωκε όσους τολμούσαν να μιλήσουν και εξωθούσε σε παραίτηση Προέδρους του ΟΠΕΚΕΠΕ, που δεν ήθελαν να πληρωθούν τα παράνομα ΑΦΜ. Πιο συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αναφέρει στην έρευνά της ότι, σύμφωνα με τις ενδείξεις, δόλια κατανομή δικαιωμάτων ενίσχυσης φαίνεται να οργανώθηκε συστηματικά και σε ιδιαίτερα μεγάλη κλίμακα από εγκληματικές ομάδες, στις οποίες συμμετείχαν μέλη του Δ.Σ. και άλλα στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, στελέχη του ΥΠΑΑΤ, υπάλληλοι του Τεχνικού Συμβούλου καθώς και ιδιοκτήτες Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ). Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι από τα λεφτά των αγροτών «τάιζαν» ημετέρους και έφτιαχναν πελατειακές σχέσεις».
-Όλα αυτά στη Νέα Αριστερά ήταν κάτι που τα γνωρίζατε, τα περιμένατε ή αποτελούσαν μυστικό; Αιφνιδιαστήκατε εσείς;
«Τα στοιχεία όποιος ήξερε να τα διαβάσει ήταν ξεκάθαρα. Δεν μπορεί η Κρήτη π.χ. να έχει όσα ζώα έχει όλη η χώρα και το πρόβατο να βγάζει 8 κιλά γάλα τον χρόνο όταν στην υπόλοιπη χώρα ο μέσος όρος ήταν 100. Ούτε ήταν λογικό η Κρήτη να παίρνει τα 2/3 του εθνικού αποθέματος. Η Νέα Αριστερά είχε κάνει συνολικά οκτώ ερωτήσεις στην Βουλή για όλα αυτά, όπως γιατί υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των νομών της χώρας στην παραγωγή γάλακτος, πού οφείλεται η τεράστια απόκλιση των αριθμών αιγοπροβάτων σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ και ΥΠΑΑΤ, για την πραγματικά εντυπωσιακή γεωγραφική κατανομή των 16.000 δεσμευμένων ΑΦΜ στην Κρήτη (71%), κ.ά.. Θα ήθελα εδώ να επισημάνω ότι δεν δηλώνονταν μόνο ψεύτικα βοσκοτόπια αλλά και ψεύτικα κοπάδια για τα οποία ζητούσαν ενισχύσεις. Γι’ αυτό η Κρήτη έχει τόσο πολλά αιγοπρόβατα. Όλα αυτά ήταν γνωστά λοιπόν.
Αυτό που δεν γνωρίζαμε ήταν το μέγεθος και η πολυπλοκότητα του παράνομου κυκλώματος που απ’ ό,τι φαίνεται ξεκινούσε από Υπουργούς, Προέδρους και αντιπροέδρους του ΟΠΕΚΕΠΕ, και κατέληγε σε διάφορους «Χασάπηδες» και «Φραπέδες». Κι όλα αυτά βεβαίως σε γνώση του Μεγάρου Μαξίμου. Αυτό όμως που προσωπικά μου κάνει ακόμα περισσότερη εντύπωση είναι το γεγονός ότι δεν απάντησαν ποτέ σε καμιά από τις ερωτήσεις μας στην Βουλή, πράγμα που δείχνει την περιφρόνησή τους στους δημοκρατικούς θεσμούς, την αλαζονεία τους, αλλά και την αίσθηση της παντοδυναμίας που τους διακατείχε και τους έδινε την πεποίθηση ότι μπορούν να κυβερνούν όπως θέλουν χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανένα».
-Η προηγούμενη κυβέρνηση και εν προκειμένω ο ΣΥΡΙΖΑ στον οποίο εσείς ήσασταν υπεύθυνος αγροτικού είναι καθαρός γύρω από όλα αυτά;
«Η κυβέρνηση προσπαθεί να εμπλέξει όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις για να περάσει την αντίληψη πως όλοι φταίνε. Γι’ αυτό αναφέρεται σε διαχρονικές παθογένειες τις οποίες ο Μητσοτάκης εμφανίζεται να επιλύει τώρα εντάσσοντας τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Αυτό είναι υποκρισία. Δημιούργησαν ένα τεράστιο σκάνδαλο σε βάρος των αγροτών και της χώρας μας και έχουν το θράσος να εμφανίζονται ως εξυγιαντές από πάνω».
-Ναι, αλλά η “Τεχνική Λύση” δεν άφησε κερκόπορτες;
«Όσον αφορά την «Τεχνική λύση» αυτή προέκυψε από την αναγκαιότητα να συσχετισθούν τα ζώα με τα βοσκοτόπια της χώρας για να μην χάσουν οι κτηνοτρόφοι τις ενισχύσεις τους. Να υπενθυμίσω ότι το 2012 η ΕΕ, μετά από ελέγχους, έβγαλε εκτός συστήματος πληρωμών 10.000.000 στρέμματα βοσκοτόπων χαρακτηρίζοντάς τα ως μη επιλέξιμες για ενίσχυση εκτάσεις γιατί ο ευρωπαϊκός ορισμός του βοσκοτόπου απέκλειε τον μεσογειακό τύπο στον οποίο παραδοσιακά βοσκούσαν τα ζώα μας. Αυτό οδήγησε στην επιβολή προστίμων ύψους 460 εκατ. και στην εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης με στόχο την αντιμετώπιση του προβλήματος. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η υπουργική απόφαση Καρασμάνη το 2014 με την ΕΕ επί υπουργίας Καρασμάνη για να αντιστοιχηθούν τα βοσκοτόπια της χώρας με τα ζώα της χώρας και με βάση αυτή την αντιστοίχιση να δοθούν οι ενισχύσεις. Μέσω της τεχνικής λύσης, δημόσιες εκτάσεις βοσκοτόπων δίνονταν από το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ από περιοχές με πλεόνασμα σε περιοχές με έλλειμμα.
Η χορήγηση αυτών των βοσκοτόπων που στην πλειοψηφία τους ήταν δημόσιες εκτάσεις δίνονταν από το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Επαναλαμβάνω, για να γίνει κατανοητό, ότι χωρίς την «Τεχνική λύση» οι κτηνοτρόφοι θα έχαναν τις ενισχύσεις τους. Από το 2015 μέχρι σήμερα με αυτό τον τρόπο δίνονται οι ενισχύσεις και με αυτό τον τρόπο θα δοθούν και φέτος, αφού μέχρι τώρα δεν υπάρχει διαφορετική απόφαση.
Η απόφαση για χορήγηση ενισχύσεων σε βοσκοτόπια χωρίς ζώα υπάρχει στον κανονισμό της ΚΑΠ (1307/2013) που είχε διαπραγματευθεί και συμφωνηθεί από την κυβέρνηση Σαμαρά και δεν ήταν δυνατόν να μην εκδώσει ο Β. Αποστόλου την σχετική απόφαση εφαρμογής, που εναρμόνιζε την εθνική νομοθεσία με τον Ενωσιακό κανονισμό, κάτι που εγγράφως η ΕΕ ζήτησε από τα κράτη-μέλη. Το ότι αυτές οι αποφάσεις έγιναν οι κερκόπορτες για τους απατεώνες οφείλεται στην αδυναμία ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ και στην οργανωμένη δράση ενός κυκλώματος που είχε και πολιτική κάλυψη.
Αν αυτές οι υπουργικές αποφάσεις ήταν αιτίες του σκανδάλου θα είχε ασχοληθεί μαζί τους η Ευρωπαία εισαγγελέας παραπέμποντας τους υπουργούς που τις υπέγραψαν. Δεν ασχολήθηκε όμως και δεν υπήρχε λόγος να το κάνει, αφού όλα αυτά ήταν αποφάσεις και εγκρίσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα ήθελα εδώ να προσθέσω ότι αν είχαν ολοκληρωθεί τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, το εθνικό κτηματολόγιο, οι δασικοί χάρτες και αν είχαν ενταχθεί στο χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ και τα 10 εκατ. στρέμματα από τις ξυλώδεις και φρυγανώδεις εκτάσεις που ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να συμπεριληφθούν ως επιλέξιμες εκτάσεις στον Ευρωπαϊκό κανονισμό Omnibus, ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα είχε τα κατάλληλα εργαλεία να ασκεί αποτελεσματικούς ελέγχους και ίσως η «Τεχνική λύση» να μην χρειαζόταν καθόλου ή να μην εφαρμοζόταν με αυτό τον τρόπο και σ’ αυτή την έκταση. Κι εδώ οι ευθύνες της κυβέρνησης για τις παραπάνω παραλείψεις είναι ακέραιες».
-Το πρόστιμό των 415 εκατ. που έβαλε η ΕΕ στην χώρα μας θα πληρωθεί από αυτούς που πήραν τις παράνομες επιδοτήσεις;
«Άλλη μια παραπλανητική είδηση που διακινούν τα φιλικά προς την κυβέρνηση ΜΜΕ. Το πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ δεν έχει καμία σχέση με τα ψεύτικα βοσκοτόπια. Αφορά διοικητικές αδυναμίες και συστημικές παραβάσεις χωρίς δόλο, που εντόπισαν οι ευρωπαϊκοί έλεγχοι στις πληρωμές των ενισχύσεων για το διάστημα 2016 – 2023. Το 85% αυτών των κυρώσεων που πάντα υπάρχουν σε μικρό βαθμό αφορά την διακυβέρνηση της ΝΔ. Εάν η ΝΔ λειτουργούσε σωστά τον ΟΠΕΚΕΠΕ το πρόστιμο δεν θα ήταν τόσο μεγάλο. Το γεγονός είναι ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ είχε μεγάλες αδυναμίες στην λειτουργία του, κι αυτό ήταν γνωστό από έλεγχο της ΕΕ. Γι’ αυτό εδώ και 1,5 χρόνο έχει θέσει τον ΟΠΕΚΕΠΕ υπό επιτήρηση με κίνδυνο μάλιστα να χάσει την πιστοποίησή του, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να κάνει πληρωμές. Στην περίπτωση αυτή οι πληρωμές θα γίνουν από την Βουλγαρία και αυτό θα είναι ένα ακόμα ρεζίλεμα της χώρας μας.
Όσον αφορά τις εισπράξεις των παράνομων ενισχύσεων είμαι αρκετά επιφυλακτικός επειδή η διαδικασία είναι χρονοβόρα και χρειάζονται τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις. Πάντως ούτε τα 182 εκατ. δραχμές του γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού του Αθανασόπουλου εισπράχτηκαν, ούτε τα 420 εκατ. δρχ., του πακέτου Χατζηγάκη εισπράχτηκαν, ούτε τα 117 εκατ. δραχ. του Σημίτη στην ΕΑΣ Λέσβου για τα χαλασμένα τυριά της ΕΨΥΠΑΛ εισπράχτηκαν».
-Με το πλήγμα που έχει υποστεί η χώρα μας στην αξιοπιστία της, ποιο πιστεύετε ότι μπορεί να είναι το μέλλον σχετικά με τις πληρωμές και τη διαχείριση των επιδοτήσεων;
«Το πλήγμα αξιοπιστίας είναι τεράστιο και θα επηρεάσει μελλοντικά όλη την ΚΑΠ. Κατ’ αρχήν θα αυξήσει τους μελλοντικούς ελέγχους και τα διοικητικά πρόστιμα της Ένωσης στην χώρα μας. Θα μειώσει την διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας στην συζήτηση της επόμενης προγραμματικής περιόδου (ΚΑΠ). Ως χώρα παίρνουμε την μεγαλύτερη ανά μέσο όρο στρεμματική ενίσχυση από όλες τις χώρες της Ένωσης πλην της Μάλτας, που είναι ένα μικρό νησί. Αυτό κάποιες χώρες που παίρνουν μικρότερη ανά στρέμμα ενίσχυση, απ’ ό,τι εμείς, δεν πρόκειται να το δεχτούν και θα εντείνουν την πίεση στα Όργανα της ΕΕ για την «εξωτερική σύγκλιση», διεκδικώντας την ισότιμη αντιμετώπιση. Σε μια τέτοια περίπτωση θα μειωθούν οι ενισχύσεις της χώρας. Επίσης το γεγονός του σκανδάλου δημοσιεύτηκε σε όλα τα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης και αποτελεί μια τεράστια δυσφήμηση για την χώρα μας. Η πολυδιαφημισμένη Ελλάδα 2.0 του κυρίου Μητσοτάκη αποδεικνύεται τελικά ότι είναι μια μεγάλη μούφα».
-Είναι λογικό αυτό που πάει να κάνει η κυβέρνηση να ενσωματώσει τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ;
«Δεν είναι λογικό γιατί αφαιρεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ένα βασικό εργαλείο άσκησης αγροτικής πολιτικής. Εάν ο κ. Πιτσιλής αρχίσει να συσχετίζει την παραγωγή με τα έσοδα, τότε πολλοί μικροκαλλιεργητές που παράγουν για τις οικογενειακές τους ανάγκες και δεν πουλάνε στην αγορά ώστε να εμφανίσουν έσοδα, όπως π.χ. πολλοί ελαιοκαλλιεργητές ή κτηνοτρόφοι μικρών νησιών που δεν έχουν τυροκομεία να παραδώσουν το γάλα τους, θα πεταχτούν έξω από το σύστημα. Άρα θα πληγούν οι μικροί παραγωγοί. Επίσης δεν είναι μια «πατριωτική» πράξη, αφού όπως είναι γνωστό η ΑΑΔΕ δεν ελέγχεται από την ελληνική βουλή αλλά από τους δανειστές. Από την άλλη, ο ΟΠΕΚΕΠΕ, εκτός από οργανισμός ελέγχων, είναι οργανισμός πληρωμών και προσανατολισμού με τα οποία η ΑΑΔΕ δεν έχει καμία σχέση. Η χώρα δυστυχώς με ευθύνη της ΝΔ γίνεται όλο και περισσότερο προτεκτοράτο των δανειστών».
– Πιστεύετε ότι τα όσα έχουν συμβεί με τον ΟΠΕΚΕΠΕ είναι πιθανό να οδηγήσουν σε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες;
«Σίγουρα το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει κάνει μεγάλη πολιτική ζημιά στη ΝΔ γιατί έρχεται να προστεθεί ως σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι σε μια σειρά από άλλα σκάνδαλα. Εξαρτάται πόσο ακόμα θα απασχολεί την κοινή γνώμη, εάν θα υπάρξει συνέχεια και κυρίως αν ακολουθήσει έρευνα και για τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης. Πιστεύω ότι εάν υπάρξει το ενδεχόμενο μιας τέτοιας έρευνας τότε η πολιτική ζημιά της ΝΔ θα είναι πολύ μεγάλη κι αυτό θα αναγκάσει τον Μητσοτάκη να κηρύξει πρόωρες εκλογές».
– Ποιο μπορεί να είναι το μέλλον της Νέας Αριστεράς θέλω να μου πείτε καταρχήν και δευτερευόντως αν πάμε σε εκλογές με τη ΝΔ δημοσκοπικά πρώτη, γιατί να πάμε σε εκλογές;
«Η Νέα Αριστερά θεωρεί ότι η κυβέρνηση έχει αποτύχει. Θα έπρεπε να είχε πέσει χτες κι αυτό μόνο με εκλογές μπορεί να γίνει. Επίσης πιστεύει ότι χρειάζεται εκτός από αλλαγή κυβέρνησης και αλλαγή πολιτικής προς μια αντίθετη από την σημερινή νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση. Άρα χρειαζόμαστε πολιτικές για την στήριξη του κοινωνικού κράτους, την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της διαφάνειας, την μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, την αντιμετώπιση της ακρίβειας και της καθημερινότητας, την μείωση των εξοπλισμών και την αύξηση φορολογίας των μεγάλων εισοδημάτων για να εξευρεθούν πόροι στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής και παροχών. Γι’ αυτά τα βασικά ζητήματα η Νέα Αριστερά θα ζητήσει την ψήφο των πολιτών, όποτε γίνουν αυτές».
-Πιστεύετε ότι είναι αισθητή στις μέρες μας περισσότερο από ποτέ άλλοτε η απουσία ενός χαρισματικού ηγέτη π.χ. Τσίπρας, που θα μπορέσει να συσπειρώσει έναν ισχυρό αντιπολιτευτικό πόλο;
«Προσωπικά δεν πιστεύω στους σωτήρες και στους χαρισματικούς ηγέτες, ακόμα κι αν αυτός λέγεται Τσίπρας. Η ανασύνθεση του αντιπολιτευτικού πόλου και κυρίως της Αριστεράς δεν χρειάζεται ένα φωτισμένο ηγέτη, αλλά ευρύτερες κοινωνικές, πολιτικές συναινέσεις και συμμαχίες που για την ώρα όμως δυστυχώς δεν τις βλέπω».
– Πώς βλέπετε σήμερα το μέλλον του αγροτικού τομέα και με την εφαρμογή της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) από το 2015 και μετά, που έχουμε νέα μοντέλα επιδοτήσεων;
«Δυστυχώς τα πράγματα από το μέτωπο της ΚΑΠ δεν είναι καλά. Ήδη συζητείται η μείωση του προϋπολογισμού της ώστε να εξευρεθούν πόροι για την αύξηση των στρατιωτικών εξοπλισμών της Ευρώπης και εντείνονται οι πιέσεις για την εξωτερική σύγκλιση, που σίγουρα θα φέρουν μείωση των ενισχύσεων. Είναι δυστύχημα για την χώρα ότι τις διαπραγματεύσεις θα τις κάνει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ακόμα μεγαλύτερο δυστύχημα θα είναι αν κληθεί να εφαρμόσει την νέα ΚΑΠ. Ήδη στην εφαρμογή της σημερινής ΚΑΠ η κυβέρνηση έχει αποτύχει με τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του αγροτικού τομέα, του εισοδήματος των παραγωγών και της παραγωγικής διαδικασίας».
-Θα μπορούσαμε να συζητούσαμε για πολύ ακόμα. Υπάρχουν και άλλα ζητήματα και είμαι βέβαιος ότι θα μάς δοθεί ξανά η ευκαιρία. Σας ευχαριστώ για την κουβέντα που είχαμε.
«Και εγώ ευχαριστώ για τη δυνατότητα να επικοινωνήσω με τους αναγνώστες σας και να ενημερώσουμε τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους μας».
