Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Λογοθεραπείας, ενώ έχουμε και Ελληνική Ημέρα Λογοθεραπείας κάθε χρόνο στις 11 Μαΐου από το 2013 που θεσπίστηκε στη χώρα μας, με πρωτοβουλία των κεντρικών οργάνων εκπροσώπησης των λογοθεραπευτών της Ελλάδας.
Η φετινή Ευρωπαϊκή Ημέρα Λογοθεραπείας είναι αφιερωμένη στη δυσφαγία με στόχο την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού και την ενημέρωση για τις υπάρχουσες δομές και υπηρεσίες, τη θεραπευτική προσέγγιση και τυχόν ομάδες στήριξης.
Η Δυσφαγία
Άνθρωποι όλων των ηλικιών μπορούν να έχουν δυσκολίες στην μάσηση και την κατάποση (γνωστή ως δυσφαγία). Αυτές μπορούν να συμβούν κατά τη διάρκεια της ζωής και για ποικίλους λόγους, συμπεριλαμβάνοντας αναπτυξιακές διαταραχές, σωματικές αναπηρίες, γνωστικές διαταραχές, εγκεφαλικές βλάβες, εγκεφαλικό, εκφυλιστικές ασθένειες όπως η άνοια, η Σκλήρυνση κατά Πλάκας και ο καρκίνος. Η δυσφαγία μπορεί να οδηγήσει σε υποσιτισμό, αφυδάτωση, λοίμωξη στο στήθος ή σε πνιγμό, και μπορεί να επηρεάσει, επίσης, την ψυχική υγεία.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν κάποιος έχει δυσκολίες στη μάσηση και την κατάποση ή διαπιστώσει τέτοια συμπτώματα σε συγγενικό του πρόσωπο, να απευθυνθεί για συμβουλή σε κάποιον που μπορεί να τον βοηθήσει, όπως σε Παθολόγο ιατρό, Εργοθεραπευτή και Διαιτολόγο για να τον βοηθήσουν να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα που έχουν συνέπειες στην υγεία και στην ευεξία.
Τα βασικά συμπτώματα της δυσφαγίας είναι η δυσκολία στο μάσημα, η αίσθηση της τροφής που στέκεται στον οισοφάγο, δυσκολία προώθησης της τροφής προς τα πίσω, βήχας και τραύλισμα κατά τη διάρκεια του φαγητού και μετά από αυτό · ανησυχία, σιελόρροια ή αίσθηση της πνιγμονής.
Ο λογοθεραπευτής μπορεί να παραπέμψει τον ασθενή σε ένα ακτινολόγο για σεριογράφημα κατάποσης. Αυτό είναι ένα είδος ακτινογραφίας που παρακολουθεί το βλωμό (μπουκιά) από το στόμα μέχρι τον οισοφάγο για να εντοπιστεί ακριβώς το πρόβλημα και η αιτία του. Μπορεί ακόμα ο λογοθεραπευτής να επισκεφθεί τον ασθενή στο σπίτι του για να παρατηρήσει το καθημερινό του περιβάλλον, την ώρα που πίνει και τρώει ώστε να καταγράψει τις διαφορές από το φυσιολογικό τρόπο κατάποσης. Για παράδειγμα μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν δυσκολία να γυρίσουν την τροφή μέσα στο στόμα και να την προωθήσουν ή να έχουν κακή στάση καθίσματος. Άλλοι μπορεί να έχουν πρόβλημα στο φαρυγγικό στάδιο της κατάποσης και να εμφανίζεται πνίξιμο επειδή αργεί να αρχίσει η διαδικασία της κατάποσης.
Λογοθεραπεία
Πέραν της δυσφαγίας, με αφορμή τη σημερινή Ευρωπαϊκή ημέρα Λογοθεραπείας να σημειώσουμε και δύο λόγια για τη συγκεκριμένη επιστήμη που έχει ως γνωστικό αντικείμενο τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή επιστημονικών γνώσεων γύρω από την Ανθρώπινη Επικοινωνία – Φωνή, Ομιλία, Λόγο (προφορικό, γραπτό), μη λεκτική επικοινωνία – και τις διαταραχές αυτής.
Οι διαταραχές λόγου μπορούν να ταξινομηθούν στις παρακάτω κατηγορίες:
-Διαταραχές άρθρωσης (δυσαρθρίες, δυσλαλίες)
-Διαταραχές ρυθμού της ομιλίας (λογονευρώσεις, ταχυλαλίες, βραδυλαλίες, τραυλισμός)
-Μερικές ή ολικές διαταραχές προφορικής έκφρασης (κωφαλαλία, αλαλία, υστερική αλαλία)
-Φωνητικές ανωμαλίες (αφωνία, δυσφωνίες, ρινολαλίες)
-Ανωμαλίες κατανόησης και έκφρασης (αφασίες, νευρολογικές διαταραχές, εγκεφαλικές κακώσεις).
Δεν είναι επίσης ευρέως γνωστό πως οι γονείς για τα παιδιά τους θα πρέπει να απευθύνονται στον Λογοθεραπευτή προκειμένου να προλάβουν και να θεραπεύσουν προβλήματα, όπως είναι οι γραμματικές και συντακτικές ανωμαλίες, οι διαταραχές γραφής και ανάγνωσης, καθώς επίσης και μαθησιακές δυσκολίες, όπως η δυσλεξία, η δυσαρθρογραφία, η δυσαριθμησία, η υπερκινητικότητα, και το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής.
Η επίσκεψη των γονιών στο Λογοθεραπευτή για το παιδί τους για οτιδήποτε ασυνήθιστο ή περίεργο διαπιστώσουν στη συμπεριφορά και στην επικοινωνία του θα πρέπει να θεωρείται επιβεβλημένη έστω και για να διασφαλίζει ότι δεν συμβαίνει τίποτα το ανησυχητικό! Άλλωστε η πρόληψη είναι ο κρίσιμος παράγοντας για να αποφευχθούν μεγαλύτερα προβλήματα στο μέλλον.
