Το άρθρο μου αυτό έχει δημοσιευτεί ξανά από τα “Νέα της Λέσβου” πριν τρία χρόνια. Πιστεύω πως η απελευθέρωση μικρών στο είδος τους ψαριών δεν είναι απλά ένα οικολογικό θέμα μα θέμα επιβίωσης και μακροζωίας των ψαριών και των ποικιλιών των ειδών τους όσο και των ίδιων των ψαράδων είτε σαν χομπίστες, είτε σαν επαγγελματίες. Θεωρώ λοιπόν ότι κάπου-κάπου πρέπει να ξυπνάν κάποια θέματα που αφορούν το μέλλον των ψαριών μα και των ψαράδων.
Τα τελευταία χρόνια είναι εμφανής η μείωση κατά πολύ του πληθυσμού των ψαριών όχι μόνο στη χώρα μας μα σε όλη τη Μεσόγειο από την υπεραλιεία όχι τόσο των καταναλώσιμων ψαριών, μα των μικρών στο είδος τους ψαριών, που δεν έχουν καν προλάβει να κάνουν τον κύκλο τους, να γεννήσουν έστω για μια φορά.
Χιλιάδες τόνοι μικρόψαρων ρίχνονται νεκρά στη θάλασσα μιας και δεν είναι δυνατή η πώλησή τους για κατανάλωση. Αυτό όλο βέβαια οφείλεται σε τεχνικές μαζικής αλίευσης ψαριών που στόχος της είναι η τροφοδοσία προς κατανάλωση. Σε όλα τα παραπάνω υπάρχουν αρμόδιοι τομείς ελέγχου που είναι υπεύθυνοι για την νομιμότητα των αλιευμάτων.
Εγώ θα περάσω σε όλους εμάς που το ψάρεμα είναι η απόλαυση, το ξεκαθάρισμα του μυαλού και δυο ψάρια καθαρά για το σπίτι, για τα παιδιά μας, που το ψάρεμα δεν είναι μεροκάματο αλλά ένας άλλος τρόπος ζωής, ένα αποκούμπι χαλαρώματος από την πίεση της καθημερινότητας.
Έτσι λοιπόν όλοι εμείς οι ψαράδες του χαλαρώματος, οι εραστές της τέχνης του ψαρέματος μπορούμε και λέω μπορούμε γιατί έτσι είναι, αρκεί μια μικρή προσπάθεια, να κρατήσουμε σταθερή τη ζωή στα ψαροτόπια μας.
Εκτός από τους ψαροτουφεκάδες που έχουν επιλογή στο τι ψάρι θα καρφώσουν, όλοι οι υπόλοιποι παράκτιοι και βαρκάτοι καρφώνουμε ό,τι πάει στο αγκίστρι μας. Το ψάρι το βλέπουμε μόνο όταν έρθει έξω. Κάποιοι αν είναι μικρό το επιστρέφουν σωστά στη θάλασσα, κάποιοι όμως λανθασμένα το ρίχνουν στον κουβά τους.
Παραπάνω έγραψα για ψάρια που δεν έχουν κάνει τον κύκλο τους, ψάρια τα οποία δεν έχουν γεννήσει, να αναπαραχθούν. Χωρίς αναπαραγωγή είναι φυσικό να μην υπάρξει συνέχεια του είδους. Αρκεί να φανταστεί κανείς ότι με αναπαραγωγή από τα εκατομμύρια αβγά κάθε ψαριού μπορεί να γλιτώσουν πολύ λίγα ψάρια από μια γέννα.
Υπάρχουν ψάρια με πολύ αργή ανάπτυξη, ψάρια που χρειάζονται έναν ολόκληρο χρόνο να γίνουν το πολύ 200 γραμμάρια με το μήκος τους να μην ξεπερνάει τα 10 εκατοστά και με μεγαλύτερο τελικό βάρος τα 2.500 γραμμάρια. Ένα από αυτά, ο πολύ γνωστός σε όλους τους ψαράδες σαργός, ένα ψάρι που κυνηγιέται αρκετά λόγω της ομορφιάς που προσφέρει το ψάρεμά του και φυσικά το υπέροχο σε γεύση κρέας του. Ένας σαργός των 150 γραμμαρίων δεν έχει γεννήσει, δεν έχει προσφέρει στην διαιώνιση του είδους του κι αν τον πιάσουμε και τον κρατήσουμε σίγουρα δεν θα προσφέρει, γι’ αυτό καλό θα ήταν να επιστραφεί στη θάλασσα να συνεχίσει τη ζωή του για να προσφέρει.
Αντίθετα τώρα υπάρχουν ψάρια που γίνονται πολύ μεγαλύτερα από 10 κιλά και πάνω. Θα πάρω για παράδειγμα το ροφό που μπορεί να γίνει 40 και βάλε κιλά. Αν πιάσουμε ένα ψάρι 700-800 γραμμάρια, καλό και λογικό θα ήταν να επιστραφεί στη θάλασσα. Θα μου πει κάποιος, θα επιστρέψω ένα ψάρι 700-800 γραμμάρια που γεμίζει ένα πιάτο; Ναι φίλε μου γιατί έτσι πρέπει, γιατί ο ροφός αναπαράγει όταν γίνει ψάρι πάνω από 2-2,5 κιλά και μέχρι να γίνει τόσος ζει στα ρηχά και γίνεται εύκολη λεία για πολλούς.
Πολλά μικρά ψάρια καρφώνονται με μεγάλα αγκίστρια και βαθιά μέσα τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι τελειωμένα. Αν δεν προσπαθήσουμε να το απαγκιστρώσουμε, με το να τραβήξουμε το παράμαλλο ή δεν βάλουμε απαγκιστρωτή μέσα στα σωθικά του ψαριού μα απλά κόψουμε το παράμαλλο όσο πιο μέσα γίνεται, τότε το ψάρι θα ζήσει και ο οργανισμός του θα αποβάλει το αγκίστρι.
Μπορεί μια καλή ψαριά να μας χαροποιεί, μα η αίσθηση της απελευθέρωσης είναι κάτι ξεχωριστό, υπέροχο. Μπορεί η απελευθέρωση ενός μικρού στο είδος του ψαριού να είναι μια πινελιά σε έναν μεγάλο πίνακα, μα πολλές πινελιές μαζί κάνουν έναν πίνακα, έστω και μικρό.
Από τη θάλασσα και το ψάρεμα όλοι κάτι παίρνουμε. Είναι υποχρέωσή μας λοιπόν να προσέχουμε αυτά που μας προσφέρουν μέσα από ενέργειες όπως η απελευθέρωση μικρών στο είδος τους ψαριών, για το καλό τους, για το καλό μας, για το αύριο.
Καλές και καθαρές θάλασσες σε όλους…