Έχοντας αφήσει πίσω μας το καλοκαίρι και φθάνοντας στο τέλος του πρώτου φθινοπωρινού μήνα διανύουμε πλέον την κατάλληλη περίοδο για το ψάρεμα του καλαμαριού και ειδικά στο συγκεκριμένο ψάρεμα συναντάμε σε περιοχές όπου συγκεντρώνονται ερασιτέχνες αλιείς ακόμα και πρόσωπα που μας εκπλήσσουν, όπως είναι ο πρώην διοικητής του νοσοκομείου Μυτιλήνης Βασίλης Μουζάλας, που συχνά-πυκνά τον βλέπουμε νωρίς το βράδυ στο λιμενοβραχίονα του επιβατικού λιμανιού για καλαμάρια!
Έτσι κι αλλιώς το ψάρεμα του καλαμαριού, εκτός από τις δυνατές συγκινήσεις που χαρίζει στους ερασιτέχνες αλιείς, τους προσφέρει και έναν εξαιρετικό μεζέ για το τραπέζι τους!
Για καλαμάρια από την ακτή
Το ψάρεμα του καλαμαριού δεν απαιτεί ακριβό εξοπλισμό, είναι πολύ εύκολο και μπορεί να γίνει από μικρούς και μεγάλους. Θα χρειαστούμε μόνο ένα καλάμι και τα ειδικά δολώματα (καλαμαριέρες).
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές εκ των οποίων δύο θα παρουσιάσουμε σήμερα.
-Ένα καλάμι με medium/heavy action 20-60gr και μήκος 2,40-3,00 μέτρα είναι αρκετό για τις περισσότερες περιπτώσεις.
-Ένας καλός αξιόπιστος μηχανισμός επίσης ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει στην πίεση που ασκεί το καλαμάρι.
-Νήμα ή πετονιά καλής ποιότητας που καλό θα ήταν να καταλήγει σε ένα παράμαλο 1 μέτρου περίπου με πετονιά αόρατη, υψηλής αντοχής, διαμέτρου τουλάχιστον 28mm (θα πρότεινα 30-32 mm).
Επιλέγουμε την καλαμαριέρα της αρεσκείας μας, συνήθως με έντονα χρώματα No 2,5 – 4. Υπάρχουν πολλά είδη στην αγορά με φώσφορο, αυτοφωτιζόμενες με μπαταρίες κ.ά. Αν χρησιμοποιούμε καλαμαριέρα με φώσφορο καλό είναι να την φωτίζουμε με ένα δυνατό φακό κάθε 3-4 βολές.
Και ξεκινάμε τις ρίψεις μας (καλύτερες ώρες το σούρουπο 18:00-21:00 και βέβαια καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες). Αφήνουμε την καλαμαριέρα να βυθιστεί (αφού βέβαια έχουμε πάρει μια πρώτη εικόνα για το ρυθμό βύθισής της μπροστά μας έτσι ώστε να γνωρίζουμε ότι για παράδειγμα μετρώντας ως το 20 η καλαμαριέρα μας έχει κατέβει περίπου 5-6 μέτρα (παραδείγματος χάρη).
Έπειτα αρχίζουμε την ανάκτηση, αργά, σταθερά, κάνοντας πού και πού χτυπήματα της μύτης του καλαμιού προς τα πάνω για να δώσουμε ζωή στη γαρίδα ή το γουρουνάκι της καλαμαριέρας μας, αλλά και αφήνοντας μικρές παύσεις χωρίς να τραβάμε για να βυθιστεί και πάλι η καλαμαριέρα μας.
Την αποδοτικότερη τεχνική ανάκτησης θα την βρείτε μόνοι σας. Άλλοι τραβούν αργά με αρκετά μεγάλες παύσεις, άλλοι αφήνουν την καλαμαριέρα να βυθιστεί πολύ και ανακτούν με χτυπήματα της μύτης του καλαμιού προς τα πάνω… οι τεχνικές ποικίλλουν…
Όταν το καλαμάρι χτυπήσει θα το καταλάβετε αμέσως. Ένα σταθερό τράβηγμα στην άκρη του καλαμιού σας… και αρχίζετε να μαζεύετε πετονιά/ νήμα με το μηχανισμό σας, όχι πολύ γρήγορα, μα σταθερά. Όταν πλησιάσει 4-5 μέτρα από εσάς και αφού έχει ανέβει στην επιφάνεια φροντίστε να μην φτύσει επάνω σας… και να έχετε πάντα δίπλα σας μιαν απόχη την οποία θα χρειαστείτε οπωσδήποτε για να το τραβήξετε στην ξηρά… μην δοκιμάζετε να το σηκώσετε με το καλάμι, πρώτον γιατί το πιάσιμο στην καλαμαριέρα είναι πολλές φορές επιπόλαιο, αλλά και γιατί τα τρυφερά του πλοκάμια μπορούν εύκολα να σκιστούν και… να χάσετε το θήραμα…
Το καλαμάρι
Το Ευρωπαϊκό Καλαμάρι (Loligo vulgaris) ανήκει στην οικογένεια Loliginidae που αριθμεί 10άδες είδη από Κεφαλόποδα. Συναντάται από την Βόρεια παγωμένη θάλασσα μέχρι τις Δυτικές ακτές της Αφρικής. Το είδος ζει σε βάθη έως 500 μέτρα με μήκος κατά μέσο όρο 40cm. Τα αρσενικά και τα θηλυκά ζούνε μαζί σε ομάδες τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο όπου και αναπαράγονται. Τα αυγά εκκολάπτονται σε περίπου 2 εβδομάδες και τα νεαρά νεογνά έχουν μήκος μόλις 2mm.
Τρέφονται με πλαγκτόν και σε περίπου 15-30 μέρες παίρνουν την τελική τους μορφή. Το μήνα Νοέμβριο είναι ηλικίας περίπου 3 μηνών και μήκους 3cm, αρχίζουν να πλησιάζουν τις ακτές για να τραφούν. Το βάρος τους αυξάνεται 5% κάθε μέρα! Ο κύκλος ζωής τους είναι 1-2 χρόνια.
Πριν περίπου 400 χρόνια, ένας ψαράς στην μακρινή Ιαπωνία, ενώ ψάρευε σε ένα λιμάνι, παρατηρούσε τα καλαμάρια να κάνουν βόλτες. Σκεφτόταν μήπως υπάρχει κάποιος καλύτερος τρόπος να τα συλλάβει από την μέθοδο που χρησιμοποιούσαν μέχρι τότε, δηλαδή ένα ψαροδόλι, με το οποίο προσπαθούσαν να τα δελεάσουν και να τα οδηγήσουν μέσα στην απόχη τους. Μελετώντας επί μέρες την συμπεριφορά τους παρατήρησε λοιπόν το εξής φοβερό! Τα καλαμάρια ακολουθούν και επιτίθενται στο ψαροδόλι, κυρίως όταν αυτό κινείται αργά ή είναι σε ακινησία.
Μετά λοιπόν από πολλές αποτυχημένες δοκιμές κατάφερε να κατασκευάσει ένα τεχνητό δόλωμα, το οποίο αιωρείται και βυθίζεται πολύ αργά, με την ελπίδα να ξεγελάσει τα Κεφαλόποδα. Ονόμασε αυτό το τεχνητό δόλωμα Egi. Η πρώτη καλαμαριέρα είναι γεγονός και δεν είχε ούτε καν ακίδες για την σύλληψη όπως σήμερα, αλλά χρησιμοποιούνταν για να κινήσει την περιέργεια των καλαμαριών ώστε να πλησιάσουν και να συλληφθούν με το διχτάκι της απόχης. Η τεχνική αυτή είχε πολύ μεγάλη επιτυχία στο να δελεάσει τα κεφαλόποδα, αλλά πολύ μεγάλη δυσκολία στην τελική σύλληψη με την απόχη.
Έτσι ο Ιάπωνας ψαράς εμπνεύστηκε ένα νέο σχέδιο που με μερικές μικροδιαφορές τείνει να είναι και η σημερινή μορφή της καλαμαριέρας. Από μαλακό ξύλο σφενδάμου κατασκεύασε μια σιλουέτα γαρίδας, στο κάτω μέρος της οποίας σφήνωσε ένα νόμισμα για βάρος! Στην συνέχεια σκάλισε το σώμα της, το έκαψε σε διάφορα σημεία και πρόσθεσε φτερά φασιανού και τρίχες από άλογο για να καθυστερεί στην βύθιση. Τέλος, στο πίσω μέρος πρόσθεσε κυκλικά, σειρά από αγκίστρια για να πάρει την τελική της μορφή. 400 χρόνια μετά, πολλά από τα υλικά έχουν αλλάξει, αλλά το βασικό σχέδιο παραμένει ακριβώς το ίδιο.