Είναι απίστευτα οδυνηρή για έναν καπνιστή η στιγμή που ο γιατρός του ανακοινώνει ότι έχει καρκίνο του πνεύμονα ή ακόμα και σε περιπτώσεις όταν η συμπτωματολογία σε κάποιους καπνιστές οδηγεί το θεράποντα ιατρό τους να τους υποβάλει σε έναν κύκλο απαραίτητων εξετάσεων για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο του καρκίνου.
Πρόκειται για τη στιγμή που ο κάθε καπνιστής θα ήθελε όσο κανένας άλλος να γυρίσει τον χρόνο πίσω φτάνοντας στην ημέρα που κράτησε στα χέρια του το πρώτο τσιγάρο, ώστε αυτή τη φορά να έχει την ευκαιρία να το πετάξει! Τι κι αν το τσιγάρο είναι συνδεδεμένο με τόσες και τόσες στιγμές της καθημερινότητας για τους περισσότερους καπνιστές, πολλοί εκ των οποίων καπνίζουν, στο αυτοκίνητο, μέσα στο σπίτι και γενικά έχουν συνδέσει τον καφέ και τη συζήτηση με φίλους με το τσιγάρο.
Ο ηθοποιός Γιώργος Βασιλείου γνωστός και ως ο “Αστυνόμος Θεοχάρης” της Λάμψης του Νίκου Φώσκολου από το μακρινό παρελθόν του ΑΝΤ1 που έφυγε από τη ζωή πριν από δεκατρείς μήνες, όταν 1 χρόνο πριν είχε διαγνωστεί με καρκίνο του πνεύμονα, είχε ορκιστεί πως θα ξεκινήσει εκστρατεία κατά του καπνίσματος, δυστυχώς όμως η ασθένεια δεν τον άφησε. Γιατί ορκίστηκε να ξεκινήσει εκστρατεία κατά του καπνίσματος; Για τον απλούστατο λόγο πως η μορφή της νεοπλασίας που είχε αναπτυχθεί στους πνεύμονές του συνδεόταν με το κάπνισμα. Και ο Βασιλείου κάπνιζε δυστυχώς και ως αστυνόμος της τηλεόρασης και ως ηθοποιός.
Λίγους μήνες από το θάνατο του τηλεοπτικού Θεοχάρη, η Λέσβος έχασε έναν πραγματικό Αστυνόμο, τον αγαπημένο Στάθη που είχε κι εκείνος συνδέσει πολλές στιγμές της ζωής του με το τσιγάρο. Ο Στάθης, όμως, όπως και ο Γιώργος Βασιλείου διαγνώσθηκαν με καρκίνο του πνεύμονα ενώ είχαν κλείσει τα 60 τους χρόνια. Και αυτό δυστυχώς αποτελεί το τέλειο άλλοθι για τους νέους καπνιστές που θα σκεφτούν «έχουμε ακόμα χρόνια, ποιος ζει ποιος πεθαίνει μέχρι τότε!».
Ε, λοιπόν, ειδικά στις μέρες μας, οι καπνιστές δεν έχουν χρόνια και μπορεί τούτο να ακούγεται σκληρό, είναι όμως η πραγματικότητα. Άλλωστε τα πακέτα των τσιγάρων που σημειώνουν με συγκλονιστικές φωτογραφίες για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι καπνιστές, προφανώς δεν το γράφουν στα αστεία! Και σε τελική ανάλυση είναι και μια πρόκληση στο σύμπαν για τον κάθε καπνιστή να κρατά στα χέρια του ένα πακέτο τσιγάρων, που γράφει ότι θα πεθάνει από καρκίνο αυτός που χρησιμοποιεί το περιεχόμενο!
Μπορεί για τη Λέσβο και το Βόρειο Αιγαίο να μην υπάρχει εξειδικευμένη επιδημιολογική μελέτη για τον καρκίνο γενικότερα, αλλά και ειδικότερα του πνεύμονα ώστε να γνωρίζουμε την ηλικιακή σύνθεση των ασθενών, αυτό ωστόσο που προκύπτει από το ρεπορτάζ μας είναι πως οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα δεν είναι μόνο τα άτομα άνω των 55 ετών, αλλά έχουν νοσηλευτεί και έχουν πεθάνει άτομα ακόμα και κάτω των 35 στη Λέσβο! Παρότι δεν είναι στατιστικά τεκμηριωμένο εφόσον δεν υπάρχει επιδημιολογική μελέτη, τα τελευταία χρόνια στον τόπο μας καταγράφονται περισσότερα κρούσματα καρκίνου του πνεύμονα στις ηλικίες μεταξύ 40 και 50 ετών σε σχέση με το παρελθόν, κατά το οποίο ήταν σπανιότερα. Να οφείλεται άραγε αυτό στα πρόσθετα που έχει ο καπνός σε αρκετές εταιρείες τσιγάρων ή μήπως στους ψεκασμούς του καπνού ως φυτό ακόμα όταν βρίσκεται στη γη με φυτοφάρμακα; Γεγονός είναι πως ενώ ο καρκίνος του πνεύμονα είναι στις πρώτες αιτίες θανάτου από καρκίνο στους άνδρες από τις αρχές της δεκαετίας του ‘80, αν υποθέσουμε ότι σήμερα η ανθρωπότητα δεν κάπνιζε, ο καρκίνος του πνεύμονα θα είχε περιοριστεί μόλις στο 10%!! Με άλλα λόγια, ο καρκίνος του πνεύμονα οφείλεται σε ποσοστό 90% στο κάπνισμα! (το άλλο 10% σε γενετικούς, περιβαλλοντικούς και επαγγελματικούς παράγοντες κινδύνου)
Σήμερα στους περισσότερους καπνιστές που ο γιατρός τους ανακοινώνει ότι πάσχουν από καρκίνο του πνεύμονα, η πρώτη κίνηση είναι να κόψουν το τσιγάρο με την ελπίδα της παράτασης ζωής, καθώς η διακοπή της βλαβερής αυτής συνήθειας τουλάχιστον δεν επιδεινώνει την κατάσταση ώστε να μπορεί να έχει κάποια αποτελέσματα η θεραπεία. Υπάρχουν ωστόσο και άτομα με καρκίνο του πνεύμονα που συνέχισαν να καπνίζουν μέχρι τους τελευταίους σχεδόν μήνες της ζωής τους και το διέκοψαν όταν χρειάστηκε να μπουν σε 24ωρη παροχή οξυγόνου για να πάρουν παράταση ζωής για λίγες εβδομάδες έως και μήνες.
Κι όμως, αν αυτοί οι καρκινοπαθείς είχαν διακόψει το τσιγάρο 5 ή και 10 χρόνια πριν τη διάγνωση, είχαν πολλές πιθανότητες να αποφύγουν την επάρατη νόσο. Ποτέ όμως δεν σκέφτηκαν να κόψουν το τσιγάρο όσο ακόμα ήταν υγιείς, καθώς δεν έβαλαν στο νου τους ότι μπορεί ένα ωραίο πρωί ή μεσημέρι, ο γιατρός τους να τους ανακοινώσει ότι οι εξετάσεις δείχνουν πως έχουν υποστεί το πραγματικά βαρύ και ασήκωτο τίμημα του καπνίσματος. Ποτέ δεν σκέφθηκαν πως καπνίζοντας έχουν εντάξει τους εαυτούς τους στα υποψήφια θύματα του καρκίνου του πνεύμονα και ότι απλά… κάθε επόμενο τσιγάρο, τους φέρνει ένα ακόμα βήμα πιο κοντά στο μοιραίο! Ποτέ δεν σκέφθηκαν πως όταν ο γιατρός θα τους ανακοινώσει ότι έχουν καρκίνο του πνεύμονα, δεν θα μπορούν πλέον να γυρίσουν το χρόνο πίσω. Θα είναι αργά για δάκρυα. Τώρα όμως, όσο ακόμα είναι υγιείς, δεν είναι αργά, τώρα μπορούν να προλάβουν. Μια απλή απόφαση μόνο χρειάζεται για τη διακοπή του καπνίσματος.
Άρα, λοιπόν, σ’ αυτό εδώ το τελευταίο βρίσκεται και η απάντηση για το πώς κόβει κανείς το τσιγάρο. Εφόσον ο καπνιστής το κόβει εκ των πραγμάτων άμεσα την ώρα που ο γιατρός του ανακοινώνει ότι έχει καρκίνο του πνεύμονα, το ίδιο μπορούν να κάνουν και όσοι καπνιστές είναι ακόμη υγιείς με τη σκέψη πως θα αποφύγουν αυτήν την οδυνηρή στιγμή, δεν θα δουν το γιατρό να τους ανακοινώνει το μοιραίο. Κάπως έτσι μπορούν να κόψουν πολλοί το κάπνισμα και μάλιστα θα λέγαμε… άνετα χωρίς το στερητικό σύνδρομο της απεξάρτησης. Και μιας και αναφερόμαστε στο σύνδρομο της στέρησης αξίζει να σημειωθεί πως η νικοτίνη είναι περισσότερο εθιστική στον ανθρώπινο οργανισμό ακόμα και από τα σκληρά ναρκωτικά!
Με τα παραπάνω δεδομένα όμως, η διακοπή του καπνίσματος είναι εφικτή και άμεσα, αρκεί κάποιος να το κόψει “μαχαίρι” και όχι απλά να προσπαθήσει να το κόψει ελαττώνοντάς το καθώς έτσι δεν καταφέρνει τίποτα, πολύ σύντομα επιστρέφει στην παλιά συνήθεια.
Ο καρκίνος του πνεύμονα σχεδόν δεν θα υπήρχε στις μέρες μας αν δεν υπήρχε το τσιγάρο. Αυτό να το σκεφτούν οι καπνιστές και κυρίως όσοι έχουν παιδιά και επιθυμούν να συνεχίσουν να τα μεγαλώνουν.
Κατανοούμε απόλυτα πως το παραπάνω κείμενο είναι γραμμένο με τρόπο που ίσως από κάποιους αναγνώστες μας να χαρακτηριστεί σκληρό, σπεύδουμε όμως να εξηγηθούμε σημειώνοντας πως ο στόχος μας είναι μέσα από αυτό το κείμενο να αφυπνιστούν κάποιοι πολίτες και να διακόψουν ακόμα και αυτή τη στιγμή τη θανατηφόρα συνήθεια του καπνίσματος. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει με «γλυκά λόγια» και «στρογγυλεμένες γωνίες», αλλά με πικρές αλήθειες και ξεκάθαρες κουβέντες. Για πολλές δεκαετίες οι βιομηχανίες καπνού κατάφερναν να κρατούν τις συνέπειες του καπνίσματος μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Όταν όμως άρχισε η δικαίωση καπνιστών που υπέστησαν ανήκεστο βλάβη ή συγγενών τους που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, άρχισε και η αντίστροφη μέτρηση για να βγει η αλήθεια στην επιφάνεια.
Κλείνοντας, να σταθούμε και σε κάτι ακόμα σημειώνοντας επιγραμματικά πως τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος είναι άμεσα και θεαματικά. Ο πρώην καπνιστής μέσα στις πρώτες 10 ημέρες από τη διακοπή του καπνίσματος σταματά να λαχανιάζει εύκολα και καθώς δεν ερεθίζονται πλέον οι βρόγχοι από τον βλαβερό καπνό διακόπτεται και η παραγωγή βλεννωδών εκκρίσεων τις οποίες συνήθως οι καπνιστές αποβάλλουν με την απόχρεμψη. Στις 20 μέρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος αρχίζει να επανέρχεται σταδιακά η τρωθείσα από το πολύ τσιγάρο γεύση και όσφρηση, ενώ από τους πρώτους κιόλας μήνες χωρίς τσιγάρο ο πρώην καπνιστής αισθάνεται ήδη άλλος άνθρωπος! Σε τέτοιο σημείο ώστε να μετανιώνει που δεν είχε κόψει το τσιγάρο χρόνια πριν.
Μία τελευταία παράμετρος είναι το όφελος για την τσέπη του καπνιστή, καθώς θα εξοικονομεί περίπου 1.500 ευρώ το χρόνο, τα οποία όσοι ακόμα συνεχίζουν να καπνίζουν, τι ειρωνεία, επί της ουσίας τα καταβάλλουν για να πεθάνουν!
