- Ανοιχτά μέχρι και τον Απρίλιο θα μείνουν φέτος τα ελαιοτριβεία, καθώς ήρθαν τα πάνω-κάτω στην κατά τα άλλα πρώιμη συγκομιδή
- Κερδισμένοι όσοι καθυστέρησαν να μαζέψουν τις ελιές τους, καθώς έχουμε σημαντική διόρθωση των αποδόσεων, ενώ οι οξύτητες παραμένουν «στα χαμηλά»
Από τις πιο ιδιαίτερες ελαιοκομικές περιόδους η φετινή, θα τη θυμούνται για χρόνια οι ελαιοπαραγωγοί της περιοχής μας τόσο για τις χαμηλές αποδόσεις του καρπού σε ελαιόλαδο για παρατεταμένο διάστημα – πρωτοφανές για τα δεδομένα της Λέσβου – όσο και γενικότερα για την απογοήτευση που τροφοδότησαν μια σειρά από παράγοντες.
Το αποτέλεσμα ήταν μια πολύ καλή παραγωγική χρονιά στην αρχή, που για πρώτη φορά την τελευταία 15ετία δεν επηρεάστηκε από το δάκο και από τις ασθένειες της ελιάς καταλήγει κατά πολύ κατώτερη των προσδοκιών, καθώς εκτός από τις ασυνήθιστα χαμηλές αποδόσεις είχαμε και το απότομο ξεφούσκωμα τιμών παραγωγού, ενώ η έλλειψη εργατικής δύναμης και τα ακριβά μεροκάματα ήρθαν να ολοκληρώσουν το κακό σκηνικό που φέτος διαμορφώθηκε.
Στα χωράφια οι ελιές
Παρά το γεγονός ότι η φετινή συγκομιδή ήταν πρώιμη (δηλαδή μέσα στο Φεβρουάριο), και υπό άλλες συνθήκες «δεν θα είχε μείνει ούτε κουκούτσι» στα χωράφια, συνεχίζεται τον Μάρτιο και τα ελαιοτριβεία θα παραμείνουν ανοιχτά και τον Απρίλιο. Φέτος (η φετινή χρονιά θυμίζει μακρινές εποχές, δεκαετίες πριν) οι ελαιοπαραγωγοί εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν να βρίσκονται στα χωράφια και τον Απρίλιο.
Μέχρι τώρα η συγκομιδή έχει ολοκληρωθεί στο 75% περίπου και υπάρχουν ακόμα πολλές ελιές μέσα στα χωράφια, κάτι που οφείλεται σε δύο λόγους: Οι ελαιοπαραγωγοί (και αναφερόμαστε στις μικρομεσαίες και μεγάλες καλλιεργητικές εκτάσεις) αναγκάστηκαν από τον Ιανουάριο να ρίξουν τους ρυθμούς της ελαιοσυλλογής περιμένοντας τις ελιές να «λαδήσουν» καθώς οι αποδόσεις μέχρι τότε βρίσκονταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα και εκεί που χρειάζονταν περισσότερα μεροκάματα με απασχόληση εργατών αναγκάστηκαν να τα μειώσουν βάζοντας προσωπική εργασία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς την μετατόπιση της ελαιοσυλλογής προς τα εμπρός λόγω του υψηλού κόστους των ημερομισθίων σε συνάρτηση με το υπόλοιπο κόστος παραγωγής και με τις χαμηλές τιμές του ελαιολάδου, όσο επίσης και λόγω της έλλειψης εργατικών χεριών.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να έρθουν φέτος τα πάνω-κάτω, δηλαδή η κατά τα άλλα πρώιμη συγκομιδή όπως αναμενόταν να καταλήξει να φτάσει μέχρι το… Πάσχα, όπως θα δούμε και τον επόμενο μήνα τους αγρότες μέσα στα χωράφια.
Από το μήνα που διανύουμε τώρα τα ελαιοτριβεία έχουν μειώσει τους ρυθμούς εργασίας τους καθώς απασχολούνται 3 – 4 ημέρες την εβδομάδα ανάλογα με την περιοχή και έτσι θα προχωρήσουν μέχρι το τέλος του μήνα, ενώ από τον Απρίλιο, που θα συνεχίσουν, θα μειώσουν περαιτέρω τους ρυθμούς τους καθώς πλέον θα έχουμε μπει σε τροχιά ολοκλήρωσης της συγκομιδής.
Διορθώνονται οι αποδόσεις
Την ίδια ώρα όσοι μετατόπισαν προς τα εμπρός, λόγω έλλειψης εργατικών χεριών αλλά και των χαμηλών αποδόσεων των προηγούμενων μηνών, τη συγκομιδή της ελιάς στα χωράφια τους, φαίνεται ότι βγαίνουν οι μεγαλύτεροι κερδισμένοι της φετινής περιόδου, καθώς οι αποδόσεις κατά ένα σημαντικό ποσοστό διορθώθηκαν. Αυτό σημαίνει ότι από το σοκ των 80 κιλών λαδιού στο μεγάλο μόδι (640 κιλά ελιές) έχουμε φτάσει στα 130 κιλά ελαιόλαδου κατά μέσο όρο. Η ποσότητα αυτή δεν είναι η βέλτιστη, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι πολύ καλύτερη αν συγκρίνουμε το ελαιόλαδο που έπαιρναν οι ελαιοπαραγωγοί μέχρι τα μέσα του Φλεβάρη.
Όπως ανέφερε στα Νέα της Λέσβου το στέλεχος του Συνεταιρισμού Σκοπέλου, Κώστας Ροδίτης «πρώτη χρονιά φέτος έβλεπες τους αγρότες να φορτώνουν τις ελιές και να γυρίζουν από ελαιοτριβείο σε ελαιοτριβείο, αναζητώντας καλύτερες αποδόσεις πιστεύοντας ότι φταίνε οι ελαιοτριβείς! Όμως όπου κι αν πήγαιναν το πρόβλημα ήταν το ίδιο, καθώς προφανώς έχει να κάνει με την κατάσταση του καρπού από την ανομβρία. Τώρα που φαίνεται ότι ο καρπός ελαιοποίησε έστω και μέρος των βροχοπτώσεων οι αποδόσεις έχουν διορθωθεί, ώστε να βγάλει ο κόσμος ένα μεροκάματο καθώς το προηγούμενο διάστημα ήταν δύσκολα».
Από τα νότια στα βόρεια του νησιού μας ο Χαράλαμπος Παπαδέλλης σημείωσε στην εφημερίδα μας ότι «οι αποδόσεις από το Φεβρουάριο άρχισαν να βελτιώνονται σημαντικά και αυτό μας ικανοποιεί και εμάς τους ελαιοτριβείς καθώς βλέπουμε τα χαμόγελα στον αγροτικό κόσμο μετά το μούδιασμα των πρώτων μηνών της ελαιοσυλλογής. Κι αυτό καθώς ένας εξαιρετικός φέτος καρπός χωρίς δάκο έφτασε να συρρικνώνεται από την ανομβρία το φθινόπωρο και όταν, έστω με καθυστέρηση αρχίσαμε να έχουμε βροχές στη Λέσβο, οι αποδόσεις για παρατεταμένο διάστημα παρέμεναν χαμηλές».
Θα μείνουν ελιές στα χωράφια
Αν και η ελαιοσυλλογή αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Απρίλιο, οπότε θα πέσει και η αυλαία της φετινής ελαιοκομικής περιόδου, εκτιμάται ότι θα μείνουν σε ένα σημαντικό ποσοστό ελιές στα χωράφια, οι οποίες δεν θα μαζευτούν από τους αγρότες. Όπως εξηγεί το μέλος της διοίκησης του Συνδέσμου Ελαιοτριβέων, Βασίλης Κοκκινοφόρος «καταρχάς δεν υπάρχουν εργατικά χέρια, αλλά και αυτά που υπάρχουν λόγω της έλλειψης έχουν φτάσει τα μεροκάματα φέτος στα 70 ευρώ, τα έχουμε ξαναπεί αυτά, τα έχετε γράψει. Με αυτό το δεδομένο ο καθένας προσπαθεί να μαζέψει τις ελιές με όσο το δυνατόν χαμηλότερο κόστος, καθώς οι τιμές έχουν μειωθεί στον παραγωγό λόγω της πολιτικής που ακολουθεί η Ισπανία και γι’ αυτό το λόγο οι αγρότες δεν μπορούν να ανταποκριθούν όταν βλέπουν οι τιμές να μειώνονται, οι αποδόσεις να μειώνονται και τα μεροκάματα να ανεβαίνουν. Κατά τη γνώμη μου οι τοπικοί φορείς έπρεπε να είχαν μεριμνήσει φέτος για την μεταφορά εργατικής δύναμης αλλοδαπών στη Λέσβο, όπως γίνεται σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, τα λέγαμε τα προηγούμενα χρόνια αυτά, αλλά δεν έγινε τίποτα», είπε ο κ. Κοκκινοφόρος, εκτιμώντας ότι ένα 15% της φετινής παραγωγής θα μείνει στα χωράφια.
Αυτή η εκτίμηση είναι ακριβώς ίδια με την εκτίμηση του προέδρου του Συνδέσμου Ελαιοτριβέων, Γιώργου Κατζανού. Όπως μας είπε «δεν προλαβαίνει ο κόσμος φέτος να τις μαζέψει τις ελιές και σε κάποιες περιπτώσεις δεν συμφέρει στα ορεινά και στις πλαγιές, το κόστος είναι μεγάλο. Αν είχαν όλα εξελιχθεί ομαλά κατά τη φετινή ελαιοκομική περίοδο η Λέσβος θα μπορούσε να έχει μία πολύ μεγάλη τονωτική οικονομική ένεση, η οποία έχει περιοριστεί σημαντικά. Όταν έχεις λιγότερα λάδια από αυτά που περιμένεις και χαμηλότερες τιμές στο προϊόν, είναι λογικό ότι βλέπεις τις προσδοκίες να μειώνονται και αυτό δεν έχει να κάνει με τον προϋπολογισμό του καθενός μας καθώς όλοι έχουμε ελιές, αλλά γενικότερα με την τοπική οικονομία δεδομένου ότι ο ελαιοκομικός τομέας ανέκαθεν κινούσε και την αγορά».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο κ. Ροδίτης από το Συνεταιρισμό Σκοπέλου ανέφερε ότι «ένα 20% περίπου θα μείνει αμάζευτο. Υπάρχουν αγρότες που από τώρα έχουν ξεγράψει αυτά τα χωράφια ειδικά στις εξοχές με τις τιμές των καυσίμων και το εργατικό κόστος, ενώ ο καρπός παραμένει αδικημένος από την ανομβρία και οι τιμές χαμηλότερες απ’ ό,τι περιμέναμε. Αν λοιπόν τα βάλει κανείς κάτω με το χαρτί και το μολύβι βλέπει ότι κινείται οριακά και δεν ρισκάρει. Φυσικά από την άλλη πλευρά έχουμε και αγρότες που τελειώνουν τις ελιές τους και κρατούν παρακαταθήκες τα λάδια, ελπίζοντας σε βελτίωση των τιμών το επόμενο διάστημα», είπε ο κ. Ροδίτης.
Πάντως μέσα σε όλα τα ασυνήθιστα της φετινής ελαιοκομικής περιόδου εντάσσονται και οι πολύ καλές οξύτητες που συνεχίζονται τόσο για τις ραβδιστές όσο και για τις ελιές που πέφτουν κάτω. Όπως μας είπε ο κ. Παπαδέλλης από το ελαιοτριβείο του στη Θερμή «οι οξύτητες είναι δέκατα στις μεγαλύτερες ποσότητες που παράγονται και παραμένουν σε αυτά τα επίπεδα μέχρι τώρα, που σημαίνει ότι έχουμε σε μεγάλο ποσοστό ποιοτικό προϊόν. Αυτό δεν είναι και τόσο συνηθισμένο σε χρονιές με μεγάλη παραγωγή». Σε αυτό συμφωνεί και ο κ. Κοκκινοφόρος αναφέροντας ότι τα λάδια που βγαίνουν φέτος είναι χαμηλόβαθμα, ενώ ο κ. Κατζανός παρατηρεί ότι «ως προς αυτό ευτυχώς έχουμε και κάτι για το οποίο δεν καρδιοχτυπούν οι αγρότες μας».
