- Πέντε περιστατικά πνιγμού έχουν καταγραφεί από την αρχή της καλοκαιρινής περιόδου μέχρι στιγμής στην Λέσβο, ενώ δυο ήταν τα περιστατικά που σημειώθηκαν πέρυσι κατά την περίοδο Ιούνιος – Αύγουστος
Κυριολεκτικά αφημένοι στην… τύχη τους είναι οι λουόμενοι στις παραλίες της Λέσβου, αφού υπάρχει ναυαγοσωστική κάλυψη μόνο στα Τσαμάκια, παρότι είναι δεκάδες οι παραλίες που συγκεντρώνουν κόσμο από άκρη σε άκρη στο νησί, όπως στις παραλίες μετά το Αεροδρόμιο, τον Άγιο Ισίδωρο, την Χαραμίδα, τα Βατερά, την Σκάλα Ερεσού, την Γέρα κτλ.. Παλαιότερα υπήρχαν περισσότεροι ναυαγοσώστες, ωστόσο τα τελευταία χρόνια, συγκεκριμένα μετά από σχετική νομοθεσία του 2020 που υπαγορεύει αυστηρό πλαίσιο για τον χαρακτηρισμό μιας παραλίας ως ‘’πολυσύχναστης’’, αλλά και το κόστος της ναυαγοσωστικής κάλυψης σε συνδυασμό με την δυσκολία εύρεσης ναυαγοσωστών με άδεια ανοιχτής θαλάσσης, είναι μερικά από τα σημεία – κλειδιά που συνθέτουν την σημερινή απογοητευτική εικόνα στις θάλασσες, τόσο στην Λέσβο, όσο και πανελλαδικά.
Παρότι ζούμε σε μια ναυτική – τουριστική χώρα, τα στοιχεία του φετινού καλοκαιριού στην Ελλάδα με τα πολυπληθή περιστατικά πνιγμών που καταγράφονται σε όλη την χώρα, είναι απογοητευτικά, φαινόμενο όμως όχι καινούργιο. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), από πνιγμό κάθε χρόνο στην Ελλάδα πεθαίνουν πάνω από 350 έως 400 άνθρωποι. Στην Λέσβο συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του Κεντρικού Λιμεναρχείου Μυτιλήνης, μέχρι στιγμής από την αρχή της καλοκαιρινής περιόδου έχουν καταγραφεί πέντε περιστατικά πνιγμού, σε σχέση με τα δυο περιστατικά που σημειώθηκαν πέρυσι κατά την περίοδο Ιούνιος – Αύγουστος 2022.
Στην Λέσβο
Οι πνιγμοί φέτος τον Ιούνιο και τον Ιούλιο καταγράφηκαν στις παραλίες Αποθήκα, Χαραμίδα, Γαβαθάς, Σκάλα Καλλονής, καθώς και σε παραλία της Γέρας, και αφορούσαν ηλικιωμένους άνω των 70 ετών. Ωστόσο σε ορισμένες από τις παραπάνω περιπτώσεις, οι θάνατοι ενδεχομένως να μπορούσαν να αποφευχθούν, όπως στην παραλία της Χαραμίδας ή στην Σκάλα Καλλονής, δεδομένου ότι δεν αποτελούν απόμερες παραλίες. Όπως μαθαίνουμε όμως από στελέχη του Κεντρικού Λιμεναρχείου, με Προεδρικό Διάταγμα του 2020 (ΠΔ 71/2020) από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για να χαρακτηριστεί μια παραλία ως ‘’πολυσύχναστη’’ χρειάζεται να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Ενδεικτικά ως πολυσύχναστες θεωρούνται οι παραλίες με μήκος μέχρι ένα χιλιόμετρο και μέση ημερήσια προσέλευση τριακοσίων λουομένων τουλάχιστον κατά τις περιόδους αιχμής.
Οι αποφάσεις σχετικά με το ποιες παραλίες κάθε δήμου είναι πολυσύχναστες και χρειάζονται ναυαγοσώστη λαμβάνονται κάθε χρόνο από ειδική τριμελή επιτροπή που συμμετέχει εκπρόσωπος της τοπικής λιμενικής αρχής, εκπρόσωπος της σχετικής Υγειονομικής Περιφέρειας και εκπρόσωπος του Δήμου. Όπως πέρυσι, έτσι και φέτος, η επιτροπή θα συγκληθεί στις 15 Αυγούστου, προκειμένου να αποφασιστεί για την επόμενη καλοκαιρινή σεζόν του 2024 ποιες παραλίες θα χαρακτηριστούν ως πολυσύχναστες.
Φέτος τα Τσαμάκια ήταν η μοναδική παραλία σε ολόκληρο το νησί που χαρακτηρίστηκε ως πολυσύχναστη, και επομένως ο Δήμος Μυτιλήνης ήταν υποχρεωμένος να εξασφαλίσει από την 1η Ιουνίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου, από το πρωί στις 10:00 έως το απόγευμα στις 6:00 ναυαγοσωστική κάλυψη, καθώς και όλο τον απαραίτητο ναυαγοσωστικό εξοπλισμό, ο οποίος κοστίζει ένα ικανοποιητικό ποσό. Όπως δήλωσε ο Αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας Δήμου Μυτιλήνης Ανδρέας Αξής, η κάλυψη μιας παραλίας με ναυαγοσώστη και τον απαραίτητο εξοπλισμό στοιχίζει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, τα οποία δεν διατίθενται από το Κράτος.
Στην ίδια λογική, στο Δήμο Δυτικής Λέσβου, δεν χαρακτηρίστηκε για την φετινή σεζόν καμία παραλία πολυσύχναστη, παρότι κάτι τέτοιο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο συνέβαινε στα Βατερά, για παράδειγμα, από την Αντιδήμαρχο Περιβάλλοντος, Ποιότητας Ζωής και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού, Ασανούλα Γιαννή-Κοκκινέλλη, μαθαίνουμε ότι τηρουμένης της νομοθεσίας, θα χρειάζονταν τρεις ναυαγοσώστες για να καλύψουν την ακτογραμμή, συν τις απαραίτητες εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό για τον καθένα. «Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι δεν έχουμε ναυαγοσώστες, καθώς τα τελευταία χρόνια η έκδοση άδειας για ναυαγοσώστες ανοιχτής θαλάσσης έχει καταστεί δυσκολότερη. Ενώ δηλαδή παλαιότερα οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να δώσουν εξετάσεις στο Κεντρικό Λιμεναρχείο εδώ στην Μυτιλήνη, πλέον χρειάζεται να μετακινηθούν στην Αθήνα. Παράλληλα, αρκετοί προτιμούν να εργαστούν σε πισίνες μιας και οι απολαβές εκεί είναι σημαντικά υψηλότερες. Με άλλα λόγια, ψάχνουμε ναυαγοσώστες και δεν βρίσκουμε. Γι’ αυτό απευθύνουμε έκκληση προς όλους τους ενδιαφερόμενους να εκδώσουν την σχετική άδεια, όπως επίσης ως Δήμος Δυτικής Λέσβου μαζί με τον Δήμο Μυτιλήνης έχουμε ζητήσει από το αρμόδιο Υπουργείο βοήθεια, χωρίς όμως κάποια δραστική ανταπόκριση», αναφέρει η κ. Γιαννή-Κοκκινέλλη.
Σημειώνεται ότι άτυπα, χωρίς δηλαδή να είναι υποχρεωμένος λόγω χαρακτηρισμού κάποιας παραλίας ως ‘’πολυσύχναστης’’, ο Δήμος Δυτικής Λέσβου έχει προσλάβει ναυαγοσώστες για τις παραλίες των Βατερών, της Σκάλας Ερεσού και του Μολύβου, οι οποίοι όμως δεν εποπτεύουν σταθερά σε κάποια από αυτές, αλλά μετακινούνται.
Πέρα όμως από τα τεχνικά ζητήματα, στο προσκήνιο βρίσκεται πάντα και η ατομική ευθύνη των λουόμενων, όπως υπογραμμίζουν και τα στελέχη του Λιμεναρχείου. Σε πολλές από τις περιπτώσεις των πνιγμών, οι λουόμενοι κολυμπούσαν λίγο μετά το γεύμα τους, ή υπερεκτιμούσαν τις δυνάμεις τους κολυμπώντας βαθιά ακόμα και αν ένιωθαν δυσφορία.
Συνεπώς, μερικές γενικές οδηγίες είναι οι εξής: Οι λουόμενοι να αποφεύγουν το κολύμπι σε βαθιά νερά, όπως επίσης εάν δεν περάσουν τουλάχιστον 3 ώρες μετά από γεύμα. Επίσης καλό είναι να μην κολυμπούν με άδειο στομάχι. Όσον αφορά τα μικρά παιδιά, οι οδηγίες προς τους κηδεμόνες είναι να κολυμπούν πάντα μαζί τους, όπως επίσης να χρησιμοποιούν τις κατάλληλες συσκευές επίπλευσης. Τέλος, οι λουόμενοι καλό είναι να αποφεύγουν να μπαίνουν στην θάλασσα αν υπάρχουν μεγάλα κύματα ή ρεύματα.
Καθότι πλησιάζει η ημερομηνία συνεδρίασης της τριμελούς επιτροπής, για τον χαρακτηρισμό των πολυσύχναστων παραλιών της επόμενης καλοκαιρινής σεζόν, χρειάζεται οι αρμόδιοι να ασκήσουν πιέσεις και να αυξηθεί ο αριθμός των πολυσύχναστων παραλιών. Μια ακόμη πρόταση που αφορά όχι αποκλειστικά την Λέσβο θα ήταν η σύσταση ειδικού τμήματος ναυαγοσωστών με την φροντίδα του Λιμεναρχείου, το οποίο διαθέτει έτσι κι αλλιώς σκάφη και έχει εμπειρία στην διάσωση στη θάλασσα, επομένως ίσως η εκπαίδευση και η τοποθέτηση ναυαγοσωστών θα έπρεπε να αποτελεί ίδια μέριμνα.
