Του Γρηγόρη Δουμούζη – Θεολόγου, MScΘεολογίας, Φοιτητή Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Ο Χριστός σ’ ένα σημείο του ευαγγελίου αναφέρει ότι δεν ήρθε για να κρίνει τον κόσμο, αλλά για να σώσει τον κόσμο. Ποιος σώζει τον κόσμο; Ο Νυμφίος. Ποιους σώζει ο Νυμφίος; Τους πάντες αδιακρίτως. Σήμερα έχουμε ένα εκπληκτικό γεγονός: τη μετάνοια της πόρνης η οποία γίνεται δεκτή απ’ τον Κύριο. Η πόρνη, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη της για την αγάπη του Χριστού, για το έλεός Του και για τη συγχώρεση των αμαρτιών της, χύνει στα πόδια Του μύρο και τα σκουπίζει με τα μαλλιά της. Μ’ αυτό τον τρόπο εκφράζει την αγάπη της.
Έχουμε μια εξ ολοκλήρου ανατροπή των δεδομένων. Το ευαγγέλιο μας συνηθίζει σε τέτοιες ανατροπές. Έχουμε μια ανατροπή της ηθικής τάξεως. Ουσιαστικά, τι κάνει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας; Την τρίτη μέρα του Νυμφίου, που είναι σήμερα, προβάλει ως πρότυπο μετάνοιας μια πόρνη. Προβάλλει το έλεος του Θεού που αγκαλιάζει όλο τον κόσμο. Αυτά τα πράγματα είναι συγκλονιστικά. Ξεπερνάνε τη λογική του ανθρώπου.
Μάλιστα, είναι γεγονός πως δεν τη συγχωρεί απλώς ο Χριστός. Ούτε η πόρνη νιώθει ευγνωμοσύνη απλώς επειδή της συγχωρήθηκαν οι αμαρτίες. Μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη και πληρότητα νιώθει διότι ο Χριστός, πλέον, έγινε ο Χριστός της, έγινε ο έρωτάς της, έγινε η ζωή της ολόκληρη. Τελικά, έγινε ο Νυμφίος της ύπαρξής της. Χρειάζεται να κατανοήσουμε εμείς οι σύγχρονοι χριστιανοί πως δεν μπαίνουμε στην Εκκλησία για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες μας, αλλά για να συναντήσουμε τον Νυμφίο. Ένα Νυμφίο που δεν ήρθε για να κρίνει, αλλά για να σώσει τον κόσμο.
Η Εκκλησία μας, όμως, τονίζει και κάτι άλλο. Βλέπουμε το μαθητή να προδίδει και την πόρνη να γίνεται ευπρόσδεκτη στον Χριστό και να εκφράζει την ευγνωμοσύνη της. Η απόλυτη ανατροπή. Καταρρέει ολόκληρο το μέτρο της ηθικής όπως το αντιλαμβανόμαστε. Προκύπτουν διάφοροι προβληματισμοί, όπως: «Ποιος μπορεί να έχει βεβαιότητα για τον εαυτό του;». Είναι ξεκάθαρο πως άλλα είναι τα μέτρα του Θεού και άλλα των ανθρώπων. Η Εκκλησία είναι πιο «ανήθικη» απ’ τον κόσμο. Πού αλλού θα προβαλλόταν ως πρότυπο μια πόρνη; Πού αλλού θα εισερχόταν πρώτος ένας ληστής στη Βασιλεία των Ουρανών;
Αυτή η αντίφαση τι έχει να πει σε μας; Ποιος είναι ο «μαθητής»; Είμαστε εμείς οι Χριστιανοί που μπορεί να Τον προδίδουμε. Ήρθε η ώρα να καταλάβουμε πως δεν είμαστε εξασφαλισμένοι επειδή μπήκαμε στην Εκκλησία από μικρά παιδάκια. Ποια είναι η «πόρνη»; Είναι οι αμαρτωλοί του κόσμου που εμείς μπορεί να περιφρονούμε και να κατακρίνουμε. Ποιον δέχεται σήμερα ο Χριστός; Την πόρνη. Ποιος απομακρύνεται και εγκαταλείπει τον Χριστό; Εμείς όλοι, δηλαδή, ο μαθητής.
Ο Νυμφίος Χριστός μας εκπλήσσει και μας ξαφνιάζει. Άλλους ευχάριστα και άλλους δυσάρεστα. Η Μ. Εβδομάδα, λοιπόν, είναι η συνάντηση με το Νυμφίο, με τον έρωτά μας, με το καύχημά μας, που δεν είναι τίποτα άλλο απ’ τον Χριστό. Ούτε η αρετή μας, ούτε τα κατορθώματά μας έχουν κάποια αξία χωρίς να πραγματωθεί αυτή η προσωπική συνάντηση του καθενός από εμάς με το Νυμφίο. Όταν συμβεί αυτό, πλέον, δεν ζούμε εμείς, αλλά ζει ο Χριστός αντί για εμάς. Γίνεται το περιεχόμενό μας, η ζωή μας, το καύχημά μας και ο πόθος μας. Όταν Αυτός γίνει ο πόθος μας, δε μας αγγίζει τίποτα μιας και ζούμε αυτή την πληρότητα.
Επομένως, τι λέει σε όλους μας η Εκκλησία σήμερα με αυτή την αντίφαση και αυτή την τρελή κατάσταση; «Να, ο μαθητής προδίδει. Να, η πόρνη παραδέχεται και μετανοεί». Επίσης, μας λέει και κάτι άλλο να προσέξουμε: «Δεινών η ραθυμία, μεγάλη η μετάνοια». Άρα, ποιο είναι το πρόβλημά μας; Η ραθυμία. Δηλαδή, η ακηδία η οποία είναι «γέννημα» της βεβαιότητας ότι, αφού είμαστε στην Εκκλησία, είμαστε εξασφαλισμένοι. Με αυτή τη ραθυμία και τη βεβαιότητα «νεκρώνεται» η καρδιά μας και δεν έχουμε πόθο για τον Χριστό. Τα σπλάχνα μας έχουν ακυρωθεί και η καρδιά μας έχει «απονεκρωθεί».
Τι άλλο λέει; «Μεγάλη η μετάνοια». Η μετάνοια είναι συγκλονιστικό πράγμα. Μπορούμε να πούμε κάτι τολμηρό: Μακάρι να επιτρέψει ο Θεός να αμαρτήσουμε πολύ, ώστε να μην πιστέψουμε στην αρετή μας και να συνειδητοποιήσουμε πως χωρίς τη χάρη του Θεού τίποτα δεν μπορούμε να πετύχουμε. Να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε εμείς η σωτηρία, αλλά είναι ο Χριστός. Μόνο έτσι θα οδηγηθούμε σε μια βαθιά συναίσθηση της κατάστασής μας, με αποτέλεσμα να εκτιμήσουμε το έλεος του Θεού. Εκτιμώντας το έλεος του Θεού, μπορούμε και να Τον λατρέψουμε, να καταλάβουμε πόσο μας αγαπάει και να Τον αγαπήσουμε και εμείς. Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνθρωποι έτσι είμαστε: Δεν αγαπούμε κάποιον που δεν μας αγαπά.
Ποιος νους, λοιπόν, μπορεί να το χωρέσει αυτό; Ποιο ηθικό μέτρο μπορεί να περιγράψει αυτά που βιώνουμε στην Εκκλησία; Η πνευματική ζωή είναι μια ελευθερία. Είναι το απρόβλεπτο και το εκπληκτικό. Τι να κρατήσουμε; Ότι ο Χριστός είναι ο Νυμφίος της ψυχής μας και του καθενός ανθρώπου. Δεν είναι μόνο για τους δίκαιους, αλλά και για τους αμαρτωλούς. Έχοντας αυτό στο μυαλό μας, να έχουμε σαν πορεία ζωής μας μόνο τη μετάνοια. Να μην κρίνουμε κανέναν άνθρωπο. Είναι απρόβλεπτη η κρίση του Θεού. Το είδαμε σήμερα. Να μην έχουμε καθόλου βεβαιότητα για την αρετή μας, αλλά να έχουμε πόθο για τον Χριστό. Ταυτόχρονα, αυτός ο πόθος να γίνει πόθος για κάθε άνθρωπο. Να μην περιφρονούμε κανένα πλάσμα του Θεού, αλλά να επιθυμούμε αυτό που θέλει ο Κύριος: Να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και να έρθουν σε επίγνωση αλήθειας.
Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να είμαστε «ανοιχτοί» σε κάθε άνθρωπο. Μόνο έτσι θα μπορούμε να δίνουμε αυτή την μαρτυρία και αυτό το μήνυμα: Ότι ο Χριστός είναι ο Νυμφίος όχι μόνο για τους ενάρετους, αλλά και για κάθε πόρνη και κάθε αμαρτωλό. Αυτό είναι το «χρέος» και η ευθύνη των χριστιανών και τίποτα άλλο.
