Η Μάνια Μπικώφ είναι ο ορισμός του εθελοντή. Βρίσκεται στην πρώτη γραμμή σε κάθε περίπτωση κρίσης για να βοηθήσει όπου υπάρχει ανάγκη, μαζί με την ομάδα της «Σχολή Ναυαγοσωστικής – Lifeguard Hellas». Πρώην αθλήτρια του πόλο και του τριάθλου, μητέρα τεσσάρων παιδιών, μια πραγματική μαχήτρια και πάνω απ’ όλα άνθρωπος. Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή τη νύχτα της 23ης Ιουλίου στο Μάτι και έσωσε ανθρώπους που αναζήτησαν καταφύγιο από τις φλόγες, μέσα στη θάλασσα. Αναπόφευκτα της έφερε στο μυαλό μνήμες από τη Λέσβο στη δίνη της προσφυγικής κρίσης του 2015.
«Έτυχε οι πρώτες βάρκες που προσέγγισαν το «Κόκκινο λιμάνι και την «Αργυρά ακτή» να ήταν ψαράδες. Εκεί έγινε η πρώτη σύνδεση με τη Λέσβο. Η πρώτη βοήθεια ήρθε και πάλι από απλούς ανθρώπους, όπως και στη Λέσβο. Ψαράδες με μεγάλα σκαριά πήγαν και προσέγγισαν ακτές και προσπάθησαν να βγάλουν κόσμο. Οι πρώτες βάρκες ήταν μόνο ψαράδες, μάλιστα σε μια βάρκα ήταν Αιγύπτιοι εκείνοι που βοήθησαν».
Στο πλευρό της σε όλες τις αποστολές βρίσκεται πάντα ο σύζυγός της Σπύρος Μητριτσάκης: «“Σου θυμίζει κάτι αυτό;” είπα στο Σπύρο. Στη Λέσβο οι Έλληνες ψαράδες ήταν οι πρώτοι που έσπευσαν να βοηθήσουν τους ξένους και τώρα Αιγύπτιοι ψαράδες βοηθούσαν τους Έλληνες. Μετά δεν υπήρχε χρόνος ούτε για αυτές τις σκέψεις. Έπρεπε να σταθεροποιούμε τις βάρκες, να βγάζουμε ανθρώπους με εγκαύματα και χτυπήματα», μας λέει χαρακτηριστικά.
Εκείνο όμως που τη συγκλόνισε πραγματικά ήταν η εικόνα ενός ανθρώπου που φορούσε σωσίβιο. «Φορούσε γιλέκο σωσίβιο επειδή δεν ήξερε κολύμπι, του το πέταξαν να κρατηθεί στην επιφάνεια. Όταν τον βγάλαμε από τη θάλασσα και πήραμε το σωσίβιο στα χέρια μονολογούσα «τι ζούμε ξανά;».
Η εικόνα του ανθρώπου με το σωσίβιο, η οποία μάλιστα μεταδιδόταν ζωντανά από τα κανάλια που έδειχναν εικόνες από τις διασώσεις, έκανε μια εθελόντρια φίλη της ομάδας από την Ολλανδία να στείλει sms στο Σπύρο και να του γράψει “ …σε γνώρισα να σώζεις κόσμο στη Λέσβο και σε βλέπω τώρα στην τηλεόραση να σώζεις κόσμο στο Μάτι”. Για μένα ήταν μεγάλο ταρακούνημα», μας λέει η Μάνια.
«Δεν περιμέναμε αυτό που ζήσαμε»
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίπτωση της πυρκαγιάς στο Μάτι, όπως μας λέει η Μάνια Μπικώφ, οι διασώστες νόμιζαν αρχικά ότι θα επιβιβάσουν κόσμο που βρισκόταν στις ακτές και περίμενε, αυτό που αντίκρισαν όμως πλησιάζοντας ήταν ένα πραγματικό σοκ.
Η περιγραφή της για τα όσα έζησαν οι διασώστες το βράδυ εκείνο, είναι συγκλονιστική: «Στο Μάτι δεν το έχεις στο μυαλό ότι αυτό που πας να κάνεις είναι διάσωση γιατί φανταζόμασταν ότι απλά θα πάμε να βοηθήσουμε να μπουν κάποιοι άνθρωποι στο νερό. Ξεκινάς ότι πας να διεκπεραιώσεις μια διαδικασία και πλησιάζοντας βλέπεις τον καπνό και τα κουκουνάρια να πετάγονται σαν πέτρες με φλόγα. Δεν πιστεύεις αυτό που αντικρίζεις. Νόμιζα ότι έβλεπα να γυρίζεται μια ταινία με εφέ. Καθώς πλησιάζαμε βλέπαμε ανθρώπους μέσα στη θάλασσα που είχαν παρασυρθεί από τα ρεύματα. Νομίζαμε ότι θα είναι κάπου συγκεντρωμένοι. Έβλεπες ανθρώπους σκορπισμένους σε διάφορα σημεία να κρατάνε παιδιά και να φωνάζουν για βοήθεια. Ένας παππούς ήταν με τρία παιδιά, τα παιδιά να κλαίνε, να φωνάζουν βοήθεια και να σου λέει εμείς αντέχουμε, πηγαίνετε πιο πέρα έχει καμένους στο νερό και τους καίει το αλάτι. Ήταν όλοι μια ιστορία να διηγηθείς. Όταν τους έβαζες στη βάρκα σκεφτόσουν ότι δεν φθάνουν οι βάρκες. Η αγωνία μας ήταν αν θα μας φθάσει ο χρόνος. Ήταν ένα παιδί 25 χρονών με τους γονείς του στο νερό, άρχισε να παθαίνει κράμπες και έμεινε πίσω. Η οικογένειά του σώθηκε, εκείνος αγνοείται μέχρι σήμερα».
Η γιορτή που έγινε τραγωδία
Η Μάνια Μπικώφ θυμάται και τα βράδια στη Λέσβο. «Εκεί κάθε βράδυ έπρεπε να σώζουμε ανθρώπους επί μήνες. Βέβαια δεν κινδύνευαν όλοι το ίδιο, όμως, ζήσαμε και ναυάγια. Θυμάμαι φορούσαμε σκούφους του Άη-Βασίλη, θα κάναμε μια γιορτή για τους εθελοντές, στο Μόλυβο. Βλέπαμε τη βάρκα να έρχεται και βούλιαξε μπροστά μας. Πνίγηκαν ένα μωρό και ένας ενήλικας. Στο λιμάνι γινόταν χαμός, στην Πέτρα βγάζανε άλλους. Εκείνο το ξημέρωμα δεν ξέραμε τον ακριβή αριθμό των επιβαινόντων και ψάχναμε στις ακτές, βρήκαμε στην παραλία μια κάμερα. Παίξαμε το βίντεο και είχε κοντινά από την οικογένεια που έχασε το μωρό σε εκείνο το ναυάγιο. Βρήκαμε τη μαμά 9 μήνες μετά, μέσω Ολλανδών εθελοντών και στείλαμε το υλικό. Έδειχνε την οικογένεια όλους χαμογελαστούς που ξεκινούσαν το ταξίδι και μετά με 7 μποφόρ στο δρόμο τους, χάθηκε το μωρό τους μέσα από σωσίβιο. Αυτή η επικοινωνία με αυτή τη μαμά ήταν κάτι ζωντανό. Ήταν κάτι άψυχο αυτό που της στείλαμε, με πολύ μεγάλη σημασία όμως αφού κρατάει ζωντανές αυτές τις μνήμες με το παιδί της. Ήταν Τσεχία τελευταία φορά που ήξερα η μητέρα. Ήθελαν να πάνε Γερμανία ή Σουηδία».
Σχετικά με τις ανάγκες
Η ανταπόκριση του κόσμου για να βοηθήσει τους πυρόπληκτους είναι πολύ μεγάλη, όπως και στη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης. «Τους Έλληνες τους χαρακτηρίζει το φιλότιμο, ξεχνάμε τις διαφορές μας και γινόμαστε μια γροθιά απέναντι σε ένα πρόβλημα. Αυτό το είχαμε ζήσει και στη Μάνδρα».
Όσον αφορά όμως την προσφορά υλικού, τονίζει την ανάγκη να υπάρχει ένας έλεγχος και να γίνεται μια διαλογή με βάση τις ανάγκες και από την άλλη μεριά ο κόσμος να στέλνει χρήσιμα είδη για τους ανθρώπους που δοκιμάζονται και όχι απλά «να αδειάσουν τις ντουλάπες τους»: «Όταν περάσουν οι μέρες και φύγουν τα κανάλια και οι δημοσιογράφοι θα μείνουν μόνοι τους. Η βοήθεια είναι πάντα χρήσιμη, όμως, θα πρέπει και ο κόσμος να μην αδειάζει απλά την ντουλάπα και να πετάνε ό,τι βρουν. Στη Λέσβο έστελναν μέχρι στολές του σκι. Τα ίδια και εδώ στη διαλογή, βλέπουν ρούχα που δεν τα χρειάζονται».
«Είμαστε περήφανοι για τη δράση μας στη Λέσβο»
Η Μάνια Μπικώφ θυμάται με αγάπη το διάστημα που έμεινε με την ομάδα της στη Λέσβο και μάλιστα δηλώνει πρόθυμη να έρθει στο νησί αν προσκληθεί από φορείς για να κάνει μαθήματα διάσωσης σε μαθητές και φορείς.
«Διάβασα την ιστορία του μικρού που έσωσε τον ηλικιωμένο. Ήταν πολύ όμορφο αυτό που έγινε και δείχνει και την αξία της εκπαίδευσης. Είμαστε περήφανοι για τη δράση μας στη Λέσβο, έχουμε αφήσει εξοπλισμό και στο Μόλυβο και τη Μυτιλήνη για όποτε χρειασθεί, αν προκύψει ανάγκη. Για μας η παρουσία μας στη Λέσβο, ήταν ό,τι πιο σημαντικό έχουμε κάνει γιατί τα χέρια μας έσωζαν ζωές. Κάναμε αυτό που εκπαιδευτήκαμε, αυτό κάναμε. Έχουμε φίλους στο νησί και είμαστε διατεθειμένοι να έρθουμε ξανά αν προσκληθούμε για σεμινάρια σε σχολεία, συλλόγους, σαν μια ανταπόδοση και της φιλοξενίας και της στήριξης που είχαμε».
