Χωρίς ενδιαφέρον για τη Λέσβο έχει ανοίξει η περίοδος για τον αντιγριπικό εμβολιασμό, με τους φαρμακοποιούς να βλέπουν μία σχετική χαλαρότητα στις ομάδες για τις οποίες συστήνεται ιδιαίτερα χωρίς αναβολή το αντιγριπικό εμβόλιο και γι’ αυτό το λόγο ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Απόστολος Βαλτάς, χτυπάει καμπανάκι, υπογραμμίζοντας ότι ο κόσμος θα πρέπει να ενεργοποιηθεί από τώρα, εξασφαλίζοντας τη συνταγογράφηση για το αντιγριπικό εμβόλιο και στη συνέχεια να απευθύνεται στους φαρμακοποιούς του για τον εμβολιασμό.
Το τελευταίο καθώς λόγω του κορονοϊού, τα κρούσματα του οποίου αναμένεται να αυξηθούν όσο πλησιάζουμε προς το χειμώνα, θα είναι μία «κακή σύμπτωση» να προσβληθεί κάποιος και από κορονοϊό και από γρίπη και ιδιαίτερα για τα άτομα της τρίτης ηλικίας, αλλά και τους χρόνιους πάσχοντες αυτό σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποβεί μοιραίο ή να τους βάλει σε μεγάλες περιπέτειες.
Όλοι θα θυμούνται, άλλωστε, την μαρτυρία ενός 50χρονου την πρώτη χρονιά του κορονοϊού, ο οποίος προσβλήθηκε και από τον Covid και από την γρίπη στην Αθήνα, παρότι ήταν άτομο που γυμναζόταν και δεν αντιμετώπιζε προβλήματα, βρέθηκε όμως στο χείλος του θανάτου και η μαρτυρία του τότε είχε σοκάρει το πανελλήνιο.
Επάρκεια εμβολίων
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λέσβου κ. Βαλτά, η Συνεταιριστική Φαρμακαποθήκη έχει προμηθευτεί τα απαραίτητα εμβόλια για την κάλυψη των αναγκών στο νησί μας και δεν πρόκειται να υπάρξουν ελλείψεις στα μέσα της χειμερινής περιόδου. Όπως είπε ο κ. Βαλτάς στα Νέα της Λέσβου «είναι ο καλός καιρός που λειτουργεί αποθαρρυντικά στο να απευθυνθούν οι πολίτες για το αντιγριπικό εμβόλιο, εμείς όμως και κυρίως οι γιατροί τους που γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα που μπορεί να συναντήσουν στο άμεσο μέλλον, τους καλούμε από τώρα χωρίς την παραμικρή αναβολή να απευθυνθούν για τη συνταγογράφηση και στη συνέχεια στο φαρμακείο για να κάνουν το εμβόλιο. Για κάθε ενδεχόμενο, καλύτερα να αποκλείσουν την πιθανότητα να προσβληθούν από τη γρίπη και τον κορονοϊό παρά να πάρουν το ρίσκο που μπορεί να τους βάλει σε μεγάλες περιπέτειες».
Η γρίπη και το εμβόλιο
Όπως αναφέρεται στην τελευταία εγκύκλιο του Υπουργού Υγείας Θανάση Πλεύρη, η γρίπη είναι μια μεταδοτική νόσος του αναπνευστικού συστήματος προκαλούμενη από τον ιό της γρίπης. Μπορεί να προκαλέσει ήπια έως σοβαρή νόσο και κάποιες φορές να οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο.
Οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά και άτομα που πάσχουν από ορισμένα χρόνια νοσήματα κινδυνεύουν περισσότερο από σοβαρές επιπλοκές της γρίπης.
Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση γρίπης του ΕΟΔΥ, κατά την περίοδο γρίπης 2021-2022 τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, η δραστηριότητά της παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα. Πιθανότατα, η χρήση των γενικών μέτρων πρόληψης (μάσκες, υγιεινή των χεριών κ.λ.π.) απέτρεψε σημαντικά τη μετάδοση του κορονοϊού και συνακόλουθα των υπόλοιπων αναπνευστικών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης και της γρίπης.
Ο χρόνος έναρξης του επιδημικού κύματος της εποχικής γρίπης δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια, συχνά όμως με την έναρξή του παρατηρείται αποδιοργάνωση της επαγγελματικής και της κοινωνικής ζωής, υπέρμετρη αύξηση της κατανάλωσης φαρμάκων και όχι σπάνια, αύξηση της θνησιμότητας.
Σημαντικά μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης της γρίπης είναι η συστηματική εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής (π.χ. συχνό πλύσιμο χεριών), η απομόνωση των πασχόντων και η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά έχουν μερική απόδοση και – παρότι σημαντικά – δεν επαρκούν.
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης, συμβάλλει στην προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές της, καθώς και κατ’ επέκταση στη μείωση απουσιών από την εργασία, το σχολείο και κάθε άλλη κοινωνική εκδήλωση.
Όπως κάθε χρόνο και επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται σε διαφορετικούς υπο-ορότυπους, έτσι και για την περίοδο 2022-2023 η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου περιέχει τα εγκεκριμένα στελέχη του ιού, σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Επισημαίνεται ότι, μέσω των συστημάτων φαρμακοεπαγρύπνησης που λειτουργούν διεθνώς δεν έχουν καταγραφεί σοβαρές συστηματικές παρενέργειες του αντιγριπικού εμβολίου.
Σημειώνεται ότι αναμένεται κατά την προσεχή περίοδο γρίπης 2022-2023, ο ιός της να κυκλοφορήσει παράλληλα με τον κορονοϊό. Αυτή η ιδιαίτερη συγκυρία απαιτεί την πιο πλήρη εφαρμογή του αντιγριπικού εμβολιασμού κατά την προσεχή περίοδο, με προτεραιότητα τον εμβολιασμό ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου.
Στόχος είναι η μείωση των πιθανοτήτων ταυτόχρονης προσβολής και με τους δύο ιούς, που μπορεί να επιβαρύνει την κατάσταση των ασθενών, καθώς και η μείωση του φόρτου των υπηρεσιών υγείας και ειδικότερα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν καλύτερα σε μια ενδεχόμενη αυξημένη ζήτηση.
Συστάσεις εμβολιασμού
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός πρέπει να εφαρμόζεται συστηματικά και κατά προτεραιότητα σε άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες αυξημένου κινδύνου:
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
- Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
- Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή
- Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη)
- Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών
- Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)
- Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα
- Χρόνια νεφροπάθεια
- Χρόνιες παθήσεις ήπατος
- Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα
- Σύνδρομο Down
- Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες
- Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ
- Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα)
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης
- Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών
- Άστεγοι
- Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης. Κατά προτίμηση ο εμβολιασμός θα πρέπει να ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες προ της έναρξης του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης στην Ελλάδα (δηλαδή στα μέσα-μέχρι τέλος Νοεμβρίου). Επιπρόσθετα, ο εμβολιασμός συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης για άτομα για τα οποία ενδείκνυται ο εμβολιασμός και δεν πρόλαβαν να εμβολιαστούν εγκαίρως.
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός γενικά περιλαμβάνει 1 μόνο δόση του εμβολίου ετησίως.
– Βρέφη και παιδιά ηλικίας κάτω των 9 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά, ή εκείνα κάτω των 9 ετών που στο παρελθόν είχαν λάβει μόνο 1 δόση εμβολίου γρίπης χρειάζονται 2 δόσεις αντιγριπικού εμβολίου με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 28 ημερών.
– Σε βρέφη ηλικίας άνω των 6 μηνών χορηγείται 0,5 ml (ολόκληρη η δόση), σύμφωνα με τις οδηγίες από επίσημους ευρωπαϊκούς ή άλλους φορείς φαρμάκων (FDA, ΕΜΑ κ.ά.).
Συγχορήγηση με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού
Το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί ακόμη και την ίδια μέρα με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού – αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία – όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το εμβόλιο κατά του κορονοϊού.
Το αντιγριπικό εμβόλιο συνταγογραφείται για όλους τους πολίτες με ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
