Μια νέα περιοδική έκθεση οργανώνει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου με τίτλο “Σειρήνιες Γεύσεις: η Γαστρονομία στην Αρχαιότητα” και θα εγκαινιάσει η Περιφερειάρχης, Χριστιάνα Καλογήρου, σήμερα Παρασκευή στις 7.30 το απόγευμα, στο κτίριο του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου. Οι επισκέπτες της έκθεσης θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν για την κουζίνα της αρχαιότητας, αλλά και να γευτούν γεύσεις που θα ετοιμάσουν οι σεφ Αντώνης Πετρέλης και Μαρία Δεληγιώργη ειδικά για την εκδήλωση αυτή.
Η ελληνική διατροφή και η γαστρονομία αποτελούν μέρος της ελληνικής σκέψης και νοοτροπίας, που τη διαδέχτηκε ο διατροφικός πολιτισμός της Ρώμης. Οι τροφές και οι μέθοδοι μαγειρέματος αναμφίβολα είχαν σχέση με το εμπόριο, τις ανταλλαγές και αλληλεπιδράσεις μεταξύ των λαών και των ιδεών, αλλά και άμεσα εξαρτώμενες από τα προϊόντα που παρήγαγε ο κάθε τόπος.
Για την ελληνική και ρωμαϊκή μαγειρική που κατά βάση ήταν μεσογειακή, πληροφορίες αντλούμε κυρίως από τις φιλολογικές πηγές, όπως τους Δειπνοσοφιστές του Αθήναιου, τους αττικούς κωμωδιογράφους και τις συνταγές του Ρωμαίου Απίκιου, ενώ λιγότερα είναι τα διαθέσιμα στοιχεία από αρχαιολογικά δεδομένα.
Οι γεύσεις της ελληνικής κουζίνας
Οι κυρίαρχες γεύσεις της ελληνικής και ρωμαϊκής κουζίνας ήταν το μέλι, το ξίδι, ο “γάρος” (σάλτσα από τη ζύμωση ψαριών) και ένας τεράστιος κατάλογος από αποξηραμένα βότανα και μπαχαρικά που αναμειγνύονταν επιδέξια για να τονίσουν τη φυσική γεύση του ψαριού, του κρέατος και των πουλερικών.
Το μυστικό της ελληνικής κουζίνας ήταν η εξισορρόπηση της γλυκιάς και της πικρής γεύσης, του ξινού και των εντελώς ασυνήθιστων γεύσεων που εμφανίζονται στις συνταγές. Οι Ρωμαίοι και σε μικρότερο βαθμοί οι Έλληνες, παρουσιάζονται να αρέσκονται υπερβολικά σε σάλτσες με γλυκιά γεύση. Μέλι και σιρόπι από σταφύλια υπάρχει σχεδόν παντού. Κρασί και μέλι αναμιγνύονται για την παρασκευή του γλυκού οινόμελου, που σέρβιραν στην αρχή του γεύματος.
Η αρχαία διατροφή στη Λέσβο
Η αρχαία λεσβιακή διατροφή ήταν εν μέρει γνωστή στην αρχαιότητα για τα εκλεκτά σταφύλια και το εξέχον κρασί της που δεν προκαλούσε πονοκέφαλο. Το λιγότερο αρωματικό και γλυκό κρασί παραγόταν στη Μυτιλήνη, ενώ γλυκύτερο και αρωματικότερο ήταν της Ερεσού και ακόμα περισσότερο της Μήθυμνας.
Η Λέσβος ωστόσο ήταν φημισμένη για τα θαλασσινά της που πιθανώς καλλιεργούνταν σε ειδικές ιχθυοδεξαμενές: Σάλπα της Μυτιλήνης, χτένια της Μυτιλήνης και της Μήθυμνας, καθώς και οι τρούφες της Μυτιλήνης.
Ξακουστό ήταν και το κριθάρι της Ερεσού, «λευκότερο από το αιθερογεννημένο χιόνι» με το οποίο παράγονταν χυλοί, σούπες, ψωμιά και πίτες που συνόδευαν τα γεύματα και δείπνα Λέσβιων και ξένων.
