Του Γρηγόρη Δουμούζη – Θεολόγου, MSc Θεολογίας, Κοινωνιολόγου
Είναι γεγονός πως ο απόστολος Παύλος, ο απόστολος των εθνών, νοιάζεται βαθιά για τους χριστιανούς της πρώτης Εκκλησίας. Στέλνει επιστολές με τις οποίες ασχολείται και επιλύει ποιμαντικά και πνευματικά προβλήματα. Μια τέτοια επιστολή έστειλε και προς τους Κορινθίους, την οποία θ’ ακούσουμε στο αποστολικό ανάγνωσμα (Α΄ Κορ. α΄ 10-17) της Κυριακής. Το κείμενο αναφέρεται στο πρόβλημα που προέκυψε στην τοπική εκκλησία των Κορινθίων, σχετικά με την ενότητα των χριστιανών. Άρχισαν να γίνονται τσακωμοί και διαμάχες μεταξύ τους για το ποιος είναι ο «ανώτερος», με αποτέλεσμα να χωριστούν σε «ομάδες»: Άλλος του ενός πνευματικού πατέρα και άλλος του αλλουνού.
Αναφέρει ο απόστολος: «Είναι δυνατόν το «σώμα» του Χριστού να τεμαχιστεί; Μήπως κανείς απ’ αυτούς σταυρώθηκε; Μήπως κανείς απ’ αυτούς είναι η ζωή;». Συνεχίζοντας λέει: «Το πιο σημαντικό πράγμα στην Εκκλησία είναι η ενότητα». Δεν υπάρχει Εκκλησία χωρίς ενότητα. Είναι ένα πρόβλημα διαχρονικό. Σίγουρα, υπάρχουν πολλά χαρίσματα και «δώρα» του αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία. Εντούτοις, η ανθρώπινη αδυναμία δημιουργεί αυτό το πρόβλημα, μιας και δεν καταλάβαμε πως κέντρο της Εκκλησίας είναι ο Χριστός.
Πολλές φορές, οι ανασφάλειες των πνευματικών πατέρων που θέλουν να προβάλουν τον εαυτό τους και όχι το Θεό, αλλά και οι ανασφάλειες των πιστών που θέλουν να εξαρτώνται από έναν πνευματικό πατέρα, φέρνουν αυτά τα αποτελέσματα. Το βλέπουμε και στις μέρες μας, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη πανδημία. Δεν ήταν μόνο η ασθένεια, αλλά, δυστυχώς, φάνηκε και η «παθογένεια» της Εκκλησίας. Χωριστήκαμε οι πιστοί μεταξύ μας, ανάλογα με την γνώμη που έχουμε και αυτή λατρεύουμε. Προσκυνάμε τον πνευματικό πατέρα μας και όχι τον Χριστό.
Η πνευματική μας ασθένεια είναι ότι δεν έχουμε πίστη, δηλαδή εμπιστοσύνη, προς τον Χριστό. Δεν είμαστε γεμάτοι απ’ τη χαρά του Χριστού και προσπαθούμε να κυριαρχήσουμε στους ανθρώπους, ώστε να καλύψουμε τις ελλείψεις μας. Ποιος μπορεί να το ξεπεράσει αυτό; Αυτός που έχει μάθει στην αγάπη. Ποιος έχει μάθει στην αγάπη; Αυτός που έχει μάθει στην ταπείνωση. Ποιος έχει μάθει στην ταπείνωση; Αυτός που έχει μάθει στη μετάνοια. Ποιος έχει μάθει στη μετάνοια; Αυτός που γέμισε απ’ την αγάπη του Θεού.
Η αληθινή μετάνοια σε γεμίζει από Θεό. Η ένδειξη της μετάνοιας είναι η χαρά και η πληρότητα. Ένας γεμάτος άνθρωπος δεν διεκδικεί την αναγνώριση των ανθρώπων και δεν «τρώγεται» με τον εαυτό του. Μπορεί να φαίνεται πως έχουμε χαρίσματα. Όμως, πότε τα χρησιμοποιούμε σωστά; Όταν διαφυλάττουμε την ενότητα. Τίποτα άλλο. Στην αντίπερα όχθη, τα προβλήματα δημιουργούνται όταν δεν μας ενδιαφέρει η ενότητα στο «σώμα» της Εκκλησίας και διεκδικούμε την αναγνώριση και την κυριαρχία της δικής μας γνώμης. Έτσι, «γεννιούνται» οι διχασμοί στην Εκκλησία.
Ουσιαστικά, δύο «παγίδες» υπάρχουν: Η «δικαιοσύνη», δηλαδή η γνώμη μας, και τα «χαρίσματά» μας. Όταν η γνώμη μου θέλω να κυριαρχήσει και να γίνει και η γνώμη του άλλου. Όταν θέλω να διεκδικήσω το δίκιο μου και νιώθω προσβεβλημένος. Απ’ την άλλη πλευρά, τα χαρίσματα γίνονται πρόβλημα, όταν επιζητούν αναγνώριση. Άραγε, είναι δικά μας τα χαρίσματα για να ζητάμε αναγνώριση; Τι να κάνω τη δικαιοσύνη όταν είμαι χωρισμένος απ’ τον άλλον;
Αυτό που μας χωρίζει απ’ τον άλλον, είναι η γνώμη μας και η ιδέα μας. Ειδικά όταν η πνευματική ζωή γίνει «γνώμη» και «ιδέα» και όχι «ζωή», τότε, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Όταν δεν ζούμε και δεν βιώνουμε την εσωτερική πληρότητα, που είναι εμπειρία της αγάπης του Θεού, προσπαθούμε να φτιάξουμε μια «εικόνα». Μάλιστα, ο πνευματικός, από πατέρας που ενώνει, γίνεται «ηγέτης» που χωρίζει τους ανθρώπους και φτιάχνει ομάδες και οπαδούς.
Ο Θεός δεν έχει τόσο πρόβλημα με τις πτώσεις και τις αμαρτίες μας. Έχει πρόβλημα που δεν έχουμε ενότητα. Χρειάζεται να κάνουμε τα πάντα για να τη διαφυλάξουμε. Ν’ αφήσουμε τα χαρίσματά μας και τις ιδέες μας στην άκρη, ώστε ν’ αποκαλυφθεί το πρόσωπο του Χριστού. Στην ουσία, δεν πιστεύουμε ότι η ζωή μας είναι ο Χριστός. Δεν πιστεύουμε στην αγάπη του Χριστού. Όμως, μόνο αν είμαι ενωμένος με τον αδελφό μου, θα μπορέσω να ενωθώ και με τον Χριστό. Μόνο αν είμαι αληθινά ενωμένος με τον Χριστό, θα φανεί αν είμαι ενωμένος και με τον άνθρωπο.
Έχουμε μια συνήθεια εμείς οι άνθρωποι: Είμαστε ενωμένοι με τον άλλον μόνο αν συμφωνούμε. Αυτό δεν έχει κάποια χάρη. Το θέμα είναι να διαφωνείς και να είσαι ενωμένος με τον άλλον. Να τιμάς ως «Χριστό» τον κάθε άνθρωπο. Να δίνεις χώρο στον καθένα, να τον ελευθερώνεις και να τον αναπαύεις. Να μην τον πνίγει η άποψή σου. Η αποδοχή της διαφορετικότητας είναι κορυφαία απόδειξη πνευματικής ωριμότητας. Βλέπουμε στην Εκκλησία κραυγές, ελέγχους, επαναστάσεις, «ήρθε ο αντίχριστος» και όλες αυτές οι μπαρούφες. Τι δείχνει αυτό; Είναι η αγριάδα που έχουμε μέσα μας και την βγάζουμε έξω. Τον αδελφό σου τον ελκύεις με την καρδιά σου. Ειρήνη έχεις όταν εμπιστευτείς την αγάπη του Θεού και δεν έχεις φόβο. Δεν φοβάσαι την αμαρτία. Όταν αποκαλυφθεί ο Χριστός, δεν έχει δύναμη η αμαρτία.
Ας καταλάβουμε, επιτέλους, πως το πρόβλημα της βλασφημίας είναι κυρίως εσωτερικό πρόβλημα της Εκκλησίας. Εντός της συντελείται η μεγάλη βλασφημία. Εντός της συντελείται η μεγάλη διαίρεση. Η άρνηση του τρόπου, του κοινού τρόπου είναι η μόνη θανάσιμη αμαρτία. Επομένως, χρειάζεται όλα αυτά να τα δούμε. Δεν πειράζει. Ας είμαστε τέτοιοι. Τουλάχιστον, ας το αναγνωρίσουμε και να ζητήσουμε το έλεος του Θεού και για μας και για όλο τον κόσμο: Γνωστούς και αγνώστους, εχθρούς και φίλους. Αυτό προσφέρει μεγάλη ανάπαυση.